نزدیک اما دور!

سهیلا رفیعی نژاد/اگر چه دایم بر کاربردی شدن پژوهش ها و استفاده از پتانسیل های دانشگاهی در رفع مشکلات و مسایل حوزه های مختلف از جمله فنی مهندسی، اجتماعی، اقتصادی و آموزشی تاکید می شود، اما هنوز هم اساتید بسیاری در فارس هستند که با وجود توان علمی بالای پژوهشی دیده نمی شوند. به همین منوال پژوهش های بسیاری که توسط آن ها به شکل پایان نامه راهنمایی می شود، تنها به صورت یک فایل در کتابخانه های دیجیتال ذخیره می گردد. این وضعیت اگر چه به گفته برخی از اساتید دانشگاه به دلیل دانشگاهی بودن استاندار فعلی بهتر است و دکتر ایمانیه هم بر تشکیل کارگروه هایی در راستای  بهره گیری از پژوهش ها تاکید می کند، اما به نظر می رسد دید سنتی رسیدن زودهنگام به نتیجه و بی توجهی به طی روند پژوهشی به منظور رسیدن به محصول همچنان بر استان حاکم است.

استاد تمام دانشگاه شیراز و چهره ماندگار کشوری در این خصوص به خبرنگار «خبر جنوب» می گوید: اگر چه این موضوع نسبت به سال های قبل  بهتر و ارتباط ارگان ها با اساتید و نخبگان به منظور بهره گیری از توان علمی موجود، قوی تر شده است اما همچنان با حد قابل انتظار فاصله داریم.

دکتر محمدمهدی علیشاهی می افزاید: در حال حاضر از طریق شرکت های دانش بنیان ارتباط خوبی با اساتید دانشگاه برقرارگردیده، به نحوی که هم در مورد شرکت ها و هم صنایع زنجیره تحقیقات تا محصول کمی کامل تر و قوی تر شده است.

استاد تمام دانشگاه شیراز می گوید: اما اگر بخواهیم شیراز و فارس را  در خصوص بهره گیری ارگان ها و صنایع، از توان پژوهشی دانشگاه ها   با استان های دیگر مقایسه کنیم، فارس نسبتا عقب تر است.

وی تصریح می کند: این نقطه ضعف است و برخی مراکز استان ها از ما جلوترند و ارتباط صنایع آن ها با دانشگاه ها و استفاده از پژوهش های دانشگاهی توسط آن ها بیشتر است.

دکتر علیشاهی می افزاید: متاسفانه هنوز اینجا اهمیت بهره گیری از پژوهش های کاربردی به منظور پیشرفت استان، به اندازه سایر مناطق کشور و استان های همتراز فارس جا نیفتاده و ارتباط یادشده کمتر است.

وی می گوید: البته اگر اساتید دانشگاه بتوانند با کل کشور تعامل پژوهشی برقرار کنند مطلوب است. نمونه این ها هم هست و می بنییم از استان های دیگر مانند اصفهان به اساتید دانشگاه شیراز مراجعه می کنند، اما برخی صنایع استان خودمان اقبالی که باید را ندارند و توقع می رود بازنگری شود. برخی ارگان ها و صنایع فارس با وجود توان علمی بالای اساتید در شیراز، حتی با اساتید خارج فارس قرارداد می بندند و یکی نیست که به این قبیل افراد بگوید، چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است! صنایع باید پتانسیل اساتید دانشگاه شیراز را جدی تر بگیرند، برخی صنایع فارس دست یاری به سوی اساتید دانشگاه های دیگر استان ها دراز می کنند و این مطلوب نمی باشد.  وی که عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه شیراز است، می افزاید: البته ما در دانشکده مکانیک ارتباط پژوهشی مان با تمام کشور، از جمله صنایع مراکز تحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان مطلوب است، اما بیشتر در قالب پژوهشکده های مستقر در دانشگاه بود ه است و هنوز پتانسیل بسیاری در دانشگاه شیراز وجود دارد که تنها از بخشی از این توانمندی ها استفاده شده و انتظار می رود صنایع استان و حتی کشور با اساتید دانشگاه شیراز و دانشگاه صنعتی شیراز تعامل بیشتری داشته باشند چرا که هنوز در این خصوص آنطور که جا دارد کار نشده است.

استاد بخش علوم زمین دانشگاه آزاد اسلامی شیراز نیز به «خبرجنوب» می گوید: یکی از مشکلات اساسی در حوزه پژوهش های کاربردی، این است که بودجه های پژوهشی خیلی کم شده و پژوهشگران در گیر و دارهای اداری با موانع بسیاری روبرو هستند.

 دکترعبدالمجید اسدی می افزاید: این وضعیت در فارس به نحوی است که معمولا برای تصویب یک طرح پژوهشی باید دوندگی های زیادی کنیم و گاهی این پروسه آنقدر طول می کشد که هزینه ها چند برابر می گردد اما بودجه ها همان چیزی است که از اول تصویب و تعیین شده است. از سوی دیگر این وقفه افتادن، ممکن است باعث شود که طرح لو رود.

این استاد دانشگاه تاکید می کند: متاسفانه طولانی شدن پروسه های اداری، یکی از مهم ترین موانعی است که سرعت انجام پژوهش های کاربردی را گرفته است.

دکتر اسدی می گوید: یکی دیگر از مشکلات این است که تزریق بودجه های پژوهشی به موقع انجام نمی گیرد و گاهی آنقدر طول می کشد که اگر طرحی هم تصویب شود، با توجه به عدم همخوانی بودجه هایی که از قبل تعیین شده با تورم، عملا کار نیمه تمام باقی می ماند.

وی می افزاید: انتظار می رود پروسه های تصویب تا انجام پژوهش را در استان راحت تر کنند. بطور مثال هنگامی که استاد دانشگاهی دانشجوی دکترای خود را معرفی می کند تا پروژه ای را پیگیری کند با او همکاری کنند تا مراحل اداری کوتاه تر شود.

این استاد دانشگاه عنوان می کند: از سوی دیگر بودجه هایی که برای  هر پروژه تحقیقاتی در نظر گرفته می شود در حساب باشد و وعده سر خرمن ندهند و دست اساتید را برای واریز بودجه مورد نظر در حنا نگذارند.

دکتر اسدی می گوید: با توجه به اینکه استاندار فعلی دانشگاهی اند، به نظر می رسد تلاش های ایشان باعث شده چرخ تحقیقات در استان روغن کاری شود و از حالت زنگ زدگی بیرون بیاید، اما یک دست صدا ندارد و باید همه مدیرکل ها با استاندار در این خصوص هم صدا شوند. اما همچنان موانعی هست و حتی طرح ها که در سطوح بالاتر تایید می شوند، در سطوح پایین تر گیر می کند. چون متاسفانه هنوز باورها در این خصوص قدیمی است. معتقدم در این باره باید معاون ها و مدیران استانی را توجیه کنند تا استان در حوزه سرعت گرفتن در انجام پژوهش های کاربردی تکانی بخورد.

استاد دانشگاه علمی کاربردی فارس نیز در این خصوص به خبرنگار «خبر جنوب» می گوید: اگر چه در زمینه استفاده از پژوهش های کاربردی در استان روند رو به رشدی داریم، اما همچنان با بحث خودکفا شدن در این باره فاصله داریم. 

دکتر مظاهر بابایی تصریح می کند: این وضعیت به نحوی است که هنوز در اجرای قوانین و مقررات مربوطه هم ضعف داریم و این نواقص باید رفع  شود.

این استاد دانشگاه همچنین می افزاید: صنعت، سیستم اجرایی و دانشگاه باید ارتباط مستقیمی داشته باشند، تا بتوان از توان علمی موجود در صنعت استفاده کرد.

دکتر بابایی با بیان اینکه تربیت افراد خلاق و نوآور مهم است و دانشگاه ها باید در این قضیه نیروهایی را تربیت کنند نیز می گوید: به منظور پرورش روحیه پژوهش محوری در دانشگاه ها، باید از ایجاد فضایی که صرفا دانشجویان کتابی را حفظ کنند بپرهیزیم.

وی بر اهمیت تولید ثروت از علم تاکید می کند و آشنایی دانشجویان با شرکت های دانش بنیان قبل از فارغ التحصیلی را در رسیدن به این هدف قابل توجه می داند.