چطور بفهمیم آب بدنمان کم شده است؟
فصل گرما فرا رسیده و همچنان که خود را مهیای افزایش دما میکنیم، باید از نشانهها و علائم گرمازدگی آگاه شویم و بدانیم چه فرقی با گرماخستگی دارد.
در طول تابستان برای مقابله با گرما و گرمازدگی توصیهها بیشتر میشود و ممکن است بر اثر وقوع امواج گرما، برخی افراد مستعد بیماری شوند. همچنان که خود را مهیای افزایش دما میکنیم، باید از نشانهها و علائم گرمازدگی آگاه شویم و بدانیم چه فرقی با گرماخستگی دارد.
گرما خستگی چیست و چه علائمی دارد؟
گرماخستگی وقتی رخ میدهد که بدن در معرض دمای بالای هوا و تعریق بیش از حد باشد و معمولا بر اثر از دست رفتن آب و نمک بدن اتفاق میافتد. به گفته مرکز پزشکی جانز هاپکینز برخی علائم گرماخستگی عبارتاند از تهوع، سردرد، سنگینی نفس، سرگیجه و رنگپریدگی و عرق سرد.
گرماخستگی وقتی رخ میدهد که بدن نتواند خودش را خنک کند. پس لازم است به سایه و جای خنک برویم. همچنین میتوانیم با باز کردن کمربند و خارج کردن لباسهای تنگ، نوشیدن مایعات ورزشی حاوی نمک و شکر و گذاشتن کمپرس سرد بر سر، صورت و گردن در رفع گرما خستگی بکوشیم.
اگر این نشانههای گرماخستگی را نادیده بگیریم ممکن است به بیماریهای مضرتر مرتبط با گرما مانند گرمازدگی منجر شود.
گرمازدگی چه فرقی با گرما خستگی دارد؟
گرمازدگی خیلی جدیتری از گرماخستگی است و اگر درمان نشود ممکن است به شرایط اضطراری دائمی یا مرگبار منجر شود. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها، گرمازدگی وضعیتی است که در آن بدن دیگر بر دمای خود کنترلی ندارد و وقتی رخ میدهد دمای بدن در عرض ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به ۱۰۶ درجه فارنهایت (۴۱ درجه سانتیگراد) یا بالاتر افزایش مییابد.
عرق کردن، روش طبیعی بدن برای خنک شدن است، اما در وضعیت گرمازدگی سازوکار عرق کردن بدن ما شروع به توقف میکند. پوست در گرمازدگی ناشی از گرمای آبوهوا دچار داغی و خشکی میشود. تندی ضربان قلب، حالت تهوع، استفراغ کردن و از دست دادن هشیاری از دیگر نشانههای آن است. اگر درمان زود انجام نگیرد حتی احتمال سکته، اغما و مرگ هم وجود دارد.
به محض بروز نشانههای گرمازدگی در یک فرد، باید او را به جای خنکتری برد، اگر لباس تنگ به تن دارد دکمههای آن را باز کرد و روی بدنش آب سرد پاشید یا یخ گذاشت. در بسیاری از مواقع هم توصیه این است که فوری اورژانس را خبر کنیم.
با توجه به آنکه تابستان نزدیک میشود باید از خطرهای گرماخستگی و گرمازدگی آگاه باشیم. به صرف تفریح در آفتاب نباید سلامت خود را به خطر بیندازیم. آب رساندن به بدن را نباید فراموش کرد.
چطور در موج گرما خودمان را خنک کنیم؟
تابستان دارد فرا میرسد و باید به خصوص در حین موجهای گرما- دورههای طولانی هوای داغ- مراقب سلامتتان باشید.
خنک ماندن کلید اصلی حفظ سلامت شما در یک موج گرمایی است. در خانه ماندن و استفاده از وسائل سردکننده و تهویه مطبوع میتواند بدن شما را خنک نگه دارد و از بیماریهای مربوط به گرما جلوگیری کند. اگر مجبور به خروج از خانه هستید، میتوانید با رفتن به درون مکانهای عمومی دارای تهویه مانند فروشگاههای بزرگ و کتابخانهها خودتان از گرما تا جایی که ممکن است دور بمانید.
یک نکته حیاتی دیگر این است که در امواج گرمایی دور ماندن از خورشید است. تا جایی که میتوانید از بیرون رفتن از خانه در گرمترین ساعات روز معمولا در فاصله ساعتهای ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر خودداری کنید. فعالیتهای روزمرهتان را به ساعات اولیه بامداد یا ساعات نزدیک به غروب منتقل کنید تا از گرمازدگیتان جلوگیری شود. اگر بیرون از خانه هستید، پوشیدن لباسهای سبک هم برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد سودمند است.
در آبوهوای داغ، باید نشانههای بیماریهای مربوط به گرما را بشناسید. نشانههای از جمله ضعف، سرگیجه و سیاهی رفتن چشمها، سردرد، تهوع، تعریق شدید و غش کردن.
بیماریهای مربوط به گرما را میتوان به صورت طیفی توصیف کرد که از بثورات پوستی خفیف ناشی از گرما یا همان به اصطلاح «عرقسوز» شدن شروع میشود و تا گرمازدگی مرگبار ادامه پیدا میکند. در موارد، این بیماریهای مربوط به گرما بهترین کار است که هر فعالیتی را که دارید انجام میدهید، متوقف کنید و در سایه به استراحت بپردازید.
حفظ مایعات بدن نیز برای سالم ماندن در آبوهوای گرم مهم است. در طول روز حتی اگر تشنه نیستید، آب بنوشید. اگر در جریان موج گرمایی در حال ورزش کردن یا کار کردن در بیرون هستید، نوشیدن نوشابههای ورزشی برای کمک به جایگزینی املاح یا الکترولیتهای از دست رفته از طریق عرق سودمند است. از مصرف نوشیدنیها حاوی کافئین (قهوه، کولا و..)، قند یا الکل خودداری کنید، چرا که همه آنها با افزیش دادن دفع آب بدن از راه ادرار کمآبی بدن را تشدید کنند.