پهلوانان هرگز نمی‌میرند

گفت و گو با باستانی کاران به مناسبت هفته ترویج فرهنگ پهلوانی و زورخانه ای

پهلوانان هرگز نمی‌میرند

علی جمشیدپور – خبرنیوز / در تاریخ ورزش ایران بزرگ مردانی هستند که مدال های رنگارنگی را برای این سرزمین به ارمغان آورده اند. اما تعداد کمی از آن ها پارا از سکوی قهرمانی فراتر گذاشته و به درجه پهلوانی رسیده اند. قهرمانان با مدال هایشان سنجیده می شوند اما پهلوانان با منش و رفتارشان به دل های مردم راه می یابند.
***


به مناسبت هفته ترویج فرهنگ پهلوانی و زورخانه ای با اهالی این رشته ورزشی گفت و گویی ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانید.

از مسئولین توقع داریم که از ورزش ملی و مذهبی مان حمایت کنند

محسن بحریان، مرشد صاحب سبک، دارای چندین قهرمانی مرشدی و مرشد تیم ملی در سال 1398 که به مقام قهرمانی ورزش های زورخانه ای مسابقات جهانی دست پیدا کردند. در رابطه با معنا و فلسفه مرشدی و نحوه به وجود آمدن آن گفت: کلمه مرشد از واژه ارشاد می آید. اگر بخواهیم چهار حرف کلمه مرشد را معنا کنیم به این شکل می شود: م = مروت، ر= رشادت، ش= شهادت و د= دیانت. کسی که به عنوان مرشد می خواهد در سردم (جایگاه مرشد در زورخانه)بنشیند باید بعلاوه ضرب گرفتن و خواندن، این 4 عنصر اساسی را در وجودش داشته باشد.

در گذشته برای ایجاد فضای روحانی و هماهنگی ورزشکاران، شخصی با ضرب شعرهایی را می خواند. اگر بخواهیم مثال امروزی اش را بگوییم می توان به ورزش ایروبیک اشاره کرد که با استفاده از موسیقی های روز، این رشته ورزشی انجام می شود.

به جرأت می توانم بگویم که ورزش پهلوانی ما سالیان سال است که این شیوه را انجام داده است و ورزش های اینچنین امروزی برگرفته از ورزش زورخانه ای ما است.

وی در رابطه با تجربی یا آکادمیک بودن مرشدی بیان کرد: تا دهه های قبل مرشدین به صورت تجربی به این مقام نائل می آمدند اما حدود 15 سالیست که به حالت کلاسیک در آمده است. امروزه با گذراندن دوره های آموزش نوازندگی و آواز به صورت حرفه ای به این رشته پرداخته می شود. لازم به ذکر است که تجربه را نمی توان نادیده گرفت و امتیاز تجربه در کلاس های درسی کسب نمی شود.

بحریان در مورد حمایت از ورزش پهلوانی ابراز داشت: نمی خواهم بگویم هیچ حمایتی در کار نبوده است اما با احترام و تشکر از تمامی کسانی که برای حمایت از این رشته ورزشی تلاش کرده اند باید بگویم که از متولیان ورزش استان توقع بیشتری داریم. این توقع از این نگاه نشأت می گیرد که در مورد ورزش ملی و مذهبی مان سخن می گوییم. ورزش پهلوانی به ایران تعلق دارد و در تمامی عرصه های بین المللی توسط ایرانیان به دیگر کشورها آموزش داده می شود. شایان ذکر ایت که واژه حمایت دو جنبه دارد؛ یکی حمایت مالی از قهرمانان و مدال آورانمان که در اکثر رشته های ورزشی مورد کم لطفی واقع می شوند و دیگر جنبه حمایت آن است که باید از لحاظ زیر ساخت و ابزار آلات به درجه ای دست یابیم که دیگر نگران جزیی ترین نیازها در ورزش نباشیم.

مرشد سابق تیم ملی درباره نحوه برگزاری مسابقات مرشدی بیان کرد: مسابقات مرشدی از سال 86 و پس از برگزاری لیگ ورزش های زورخانه ای راه اندازی شد. در ابتدا به صورت گروه نوازی اجرا می شد و از سال 87 به بعد مرشد، عضوی از تیم حساب شده و امتیازش بر اساس امتیاز ورزشکاران آن تیم محاسبه می شد. بعد از مدتی این قانون هم عوض شد و تصمیم بر این گرفتند که امتیازات مرشد و تیم به صورت جداگانه لحاظ شود. یعنی به این صورت که امکان داشت تیم شهری به مقام سومی مسابقات دست پیدا کند اما مرشد همان تیم مقام اول را در بین مرشدان کسب نماید. یکی دیگر از کارهای خوبی که برای مرشدان انجام شد برگزاری جشنواره مرشدان بود که هر ساله در یکی از شهرهای ایران به منظور پیشرفت سطح مرشدان برپا می شود. جوائز و مقام ها نیز به این گونه است که نفرات اول سردم زرین، نفرات دوم سردم سیمین و رده های بعدی دیپلم افتخار را کسب می کنند.

در هر سنی می توانید این ورزش را انجام دهید

رسول رهنما با چندین عنوان قهرمانی در گذشته و نائب قهرمان کشور در سال 1400 با بیان این مطلب که در هر سنی می توانید این ورزش را انجام دهید گفت: ورزش باستانی محدودیت سنی ندارد و هر شخصی با هر سنی می تواند این ورزش را آغاز کند. در گذشته بیشتر افراد میان سال به بالا به این رشته ورزشی ورود می کردند اما با حرفه ای تر شدن ورزش، هم اکنون شاهد این موضوع هستیم که از سنین 4 یا 5 سال وارد ورزش زورخانه ای می شوند.

وی در رابطه با این موضوع که ورزشکاران بر چه اساسی این رشته را فرا می گیرند بیان کرد: بستگی به فیزیک بدنی فرد دارد. اگر ورزشکار درشت اندام باشد و قدرت بدنی بالایی داشته باشد می تواند رشته های سنگ، کباده و ... را انتخاب کند. اما اگر از نظر وزنی پایین تر و به اصطلاح ترکه ای باشد رشته های چرخ، میل و ... را بر می گزیند. شایان ذکر است که استعداد ورزشکار نیز از عوامل تأثیر گذار در انتخاب رشته های تخصصی ورزش زورخانه ای و پهلوانی است.

رهنما در خصوص قدرتی یا استقامتی بودن ورزش زورخانه ای گفت: این رشته ورزشی به دلیل داشتن زیرشاخه های متنوع هم قدرتی است و هم استقامتی و سرعتی. به طور مثال در رشته سنگ، در گذشته نه چندان دور تنها قدرت فرد نقش تعیین کننده داشت اما مدتی است که با تغییر قوانین و لحاظ کردن مدت زمان مشخص برای اجرای این حرکت، از قدرتی محض به قدرتی – سرعتی تغییر ماهیت داده شده است.

ورزشکاران استان فارس جزء 3 نفر اول ایران هستند

علی غرقی قهرمان رشته چرخ تیز و عضو تیم ملی و یکی از پرافتخارترین ورزشکاران رشته پهلوانی شیراز و فارس در سال های اخیر، در رابطه با سیر تکامل ورزش زورخانه ای در گذر زمان اضهار کرد: ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که رشته های ورزش زورخانه ای هر کدام نمادی از ابزار آلات جنگی در گذشته است. به طور مثال سنگ نماد سپر، کباده نماد کمان، تخت شنو نماد شمشیر و ... بوده است. مسلما گذر زمان تأثیرات زیادی بر این ورزش پهلوانی گذاشته است تا امروزه این رشته ورزشی به این سبک و سیاق وجود داشته باشد.

وی در رابطه با معنای حرکات متنوع ورزش زورخانه ای گفت: اگر بخواهیم در گذشته این ورزش کنکاش کنیم باید بگویم که برای نشان دادن آمادگی جسمانی در میادین نبرد، حرکاتی را با سلاح انجام می دادند که رفته رفته به شکل ورزشی در آمده است که امروزه می بینیم. نمونه آن چرخیدن است که با دو شمشیر یا دو گرز در دست برای نمایش قدرت تعادل و تمرکز شروع به چرخش می کردند. البته پس از گذشت این سال ها و تغییر تعبیر این رشته ورزشی از شرایط نبرد و مبارزه به جایگاه پهلوانی و با وجود فضای عرفانی که در زمان انجام این ورزش ایجاد می شود، اکنون رشته ای مانند چرخ به مثابه رقص سماع نیز می باشد.

غرقی در مورد نحوه انتخابی تیم ملی و سطح ورزشکاران فارس در ورزش پهلوانی بیان کرد: نفرات اول و دوم مسابقات کشوری به صورت مستقیم به انتخابی تیم ملی راه پیدا می کنند و هر استان نمی تواند بیش از دو نماینده داشته باشد. همچنین در بیشتر مواقع ورزشکاران استان فارس جزء 3 نفر اول ایران بوده اند و همیشه افتخارات زیادی برای شهر و استان عزیزمان کسب کرده اند.