خودروها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان شناخته می‌شوند. خودروهای شخصی به‌طور میانگین حدود ۴.۶ تن دی‌اکسید کربن در سال منتشر می‌کنند که این رقم به نوع سوخت، راندمان خودرو و میزان سالانه رانندگی بستگی دارد. استفاده روزافزون از خودروهای شخصی منجر به انتشار بیش از حد گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های هوا شده است که پیامدهای زیست‌محیطی و سلامتی فراوانی به دنبال دارد. کاهش تعداد خودروها به‌ویژه خودروهای شهری در خیابان‌ها موجب بهبود کیفیت هوا و کاهش اثرات منفی آلودگی هوا می‌شود و به همین دلیل شهرهای سراسر جهان تلاش‌های مبتکرانه‌ای در این زمینه انجام می‌دهند.

خودروها منبع اصلی آلودگی صوتی در شهرها هستند و با کاهش تعداد آنها، سطح نویز و آسیب‌های ناشی از آلودگی صوتی کاهش پیدا می‌کند. زیرساخت‌های مربوط به خودرو همچون پارکینگ‌ها و جاده‌ها، بخش قابل‌توجهی از فضای شهری را اشغال می‌کنند و با کاهش تعداد خودروها، می‌توان این فضاها را به پیاده‌روها، مسیرهای دوچرخه‌سواری و فضاهای سبز تبدیل کرد. این تغییرات نه‌تنها به محیط زیست کمک می‌کند، بلکه مردم را تشویق می‌کند تا از روش‌های تردد پایدار همچون حمل‌ونقل عمومی، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری استفاده کنند که نتیجه آن افزایش سلامت عمومی و بهبود شرایط زندگی در شهرها خواهد بود.

کشورها و شهرهای مختلف در حال اجرای استراتژی‌های متنوعی برای کاهش تعداد خودروهای موجود در خیابان‌ها هستند. این استراتژی‌ها شامل اعمال محدودیت‌های مختلف و راهکارهای تشویق به استفاده از حمل‌ونقل پایدار می‌شود. عوارض تراکم یکی از راهکارهایی است که در شهرهای لندن، میلان، استکهلم و گوتنبرگ اجرا شده و نتیجه کاهش ۱۲ تا ۳۳ درصدی در تردد خودرو را به دنبال داشته است. این طرح رانندگان را برای ورود به مرکز شهر مجبور به پرداخت هزینه می‌کند و درآمد حاصل برای ارتقای حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌شود.

یکی دیگر از راهکارهای مؤثر در کاهش خودرو تبدیل فضاهای پارکینگ به مسیرهای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری است. برای مثال اسلو این راهکار را به کار گرفته و میزان تردد خودرو را تا ۱۹ درصد کاهش داده است. تغییر کاربری فضاهای شهری به‌منظور ترویج پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری علاوه بر کاهش ترافیک، به گسترش فضاهای سبز و تفریحی در شهر نیز کمک می‌کند. این رویکرد با جنبش جهانی تبدیل پارکینگ‌ها به فضاهای عمومی همسو است که به احیای فضاهایی می‌پردازد که به‌طور سنتی برای اتومبیل‌ها در نظر گرفته شده بودند.

بعضی شهرها از جمله رم توانسته‌اند با محدود کردن ورود خودرو به مرکز شهر، ترافیک را ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش دهند. تعیین مناطق محدوده ترافیکی تأثیر قابل‌توجهی در کاهش تعداد خودروها دارد و جریمه ورود به این مناطق به‌طور معمول برای تأمین بودجه حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌شود. دسترسی به این مناطق در زمان یا شرایط خاص نیازمند پرداخت هزینه سالانه است.

خدمات حمل‌ونقل کارآمد برای ساکنان شهر می‌تواند به کاهش استفاده از خودروهای شخصی کمک کند. شهر اوترخت با ارائه کارت‌های رایگان حمل‌ونقل عمومی و خدمات شاتل (رفت‌وبرگشت) موفق به کاهش ۳۷ درصدی در سفرهای خودرویی شده است. این رویکرد با همکاری بین دولت‌های محلی و شرکت‌ها امکان‌پذیر شده است. آنها با ارائه گزینه‌های جایگزین حمل‌ونقل، سعی در کاهش وابستگی به خودروهای شخصی دارند.

بریستول و کاتانیا نیز سفرهای دانشجویان و کارمندان دانشگاه را با برنامه‌ریزی سفر و خدمات حمل‌ونقل بین ۲۴ تا ۲۷ درصد کاهش داده‌اند. دانشگاه بریستول با طراحی سفرهای دانشگاهی و توسعه زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی، استفاده از خودروهای شخصی توسط دانشجویان و کارکنان را تا ۲۷ درصد کاهش داده است. در کاتانیا، دانشجویان با ارائه کارت شناسایی می‌توانند از حمل‌ونقل عمومی رایگان استفاده کنند که منجر به کاهش ۲۴ درصدی سفرهای خودرویی شده است.

عوارض پارکینگ محل کار نیز از دیگر روش‌های مؤثر در کاهش استفاده از خودروهای شخصی است. شهرهایی همچون روتردام با اعمال هزینه برای پارکینگ محل کار، کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی در سفرهای خودرویی را تجربه کرده‌اند. در این رویکرد، کارمندان با ارائه جایگزین‌های پارکینگ، تشویق می‌شوند تا از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند. با تشویق کارمندان به استفاده از حمل‌ونقل عمومی، می‌توان به کاهش وابستگی به خودروهای شخصی و بهبود شرایط زیست‌محیطی کمک کرد.

ایجاد مناطق بدون خودرو و اعمال محدودیت‌های سرعت از جمله روش‌های مؤثر در بهبود کیفیت هوا و ترویج یک محیط شهری پایدارتر است. شهرهایی همچون پاریس، بارسلونا و دوبروونیک با بستن جاده‌ها به روی خودروها و اعمال محدودیت‌های سرعت، موفق به بهبود کیفیت هوا شده‌اند. این رویکرد نه‌تنها به کاهش آلودگی صوتی و هوا کمک می‌کند، بلکه به افزایش ایمنی پیاده‌روها و دوچرخه‌سواران نیز می‌انجامد. با ایجاد مناطق دوستدار پیاده و کاهش سرعت تردد خودرو، شهروندان تشویق می‌شوند تا از حمل‌ونقل عمومی، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری استفاده کنند که نتیجه آن کاهش وابستگی به خودروهای شخصی و بهبود شرایط زیست‌محیطی است.

همکاری‌های بین بخشی و برنامه‌ریزی مشارکتی منجر به تلاش‌های مشترک در کاهش ترافیک خودرو و ترویج تحرک پایدار در مناطق شهری شده است که از طریق همکاری‌های چندجانبه و افزایش آگاهی عمومی صورت می‌پذیرد. شهرهای مختلف با کسب‌وکارهای محلی و دانشگاه‌ها همکاری می‌کنند تا اقدامات خود را به شیوه‌ای مؤثرتر اجرا کنند.

ترویج گزینه‌های حمل‌ونقل پایدار از طریق کمپین‌ها و برنامه‌های برنامه‌ریزی سفر، سطح آگاهی عمومی را افزایش می‌دهد و مردم را به استفاده از حمل‌ونقل عمومی، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری تشویق می‌کند. برای مثال، شهر ونکوور در کانادا با اجرای کمپین‌های آگاهی‌بخش در مورد فواید استفاده از دوچرخه، مسیرهای دوچرخه‌سواری را گسترش داده و شهروندان را تشویق کرده است تا از این روش حمل‌ونقل برای سفرهای روزانه خود استفاده کنند.

شهر کپنهاگ در دانمارک نیز با برنامه‌ریزی سفرهای هوشمند، شهروندان را به استفاده از حمل‌ونقل عمومی و دوچرخه‌سواری تشویق می‌کند و با ارائه برنامه‌های سفر شخصی‌سازی شده، به شهروندان کمک می‌کند تا مسیرهای خود را بهینه کنند و از گزینه‌های پایدارتر استفاده کنند. شهر توکیو در ژاپن نیز با کمپین‌های گسترده‌ای در مورد فواید استفاده از مترو و حمل‌ونقل عمومی، سطح آگاهی عمومی را افزایش و در نتیجه ترافیک را کاهش داده است.

مدیریت هوشمند ترافیک در شهرهای پیشرو همچون بارسلونا، از داده‌های زمان واقعی حسگرها و دوربین‌ها برای بهینه‌سازی جریان ترافیک و مدیریت پارکینگ استفاده می‌کند. این رویکرد موجب کاهش ترافیک و بهبود تحرک شهری می‌شود. با تنظیم سیگنال‌های ترافیک بر اساس شرایط زمان واقعی، کارایی سیستم حمل‌ونقل افزایش و زمان انتظار در تقاطع‌ها کاهش پیدا می‌کند.

ساخت تسهیلات «پارک و سوار» در نزدیکی مراکز حمل‌ونقل عمومی نیز از استراتژی‌های مؤثر در کاهش ترافیک شهری است. این تسهیلات مسافران را تشویق می‌کند تا خودروهای خود را در مناطق مناسب پارک کنند و برای ادامه سفر از اتوبوس یا قطار استفاده کنند. علاوه بر این، تسهیلات پارک و سوار به کاهش کمبود پارکینگ در مراکز شهر کمک می‌کند و استفاده از حمل‌ونقل عمومی را ترویج می‌دهد.

ترویج هم‌سفری و سفرهای اشتراکی از طریق اپلیکیشن‌ها، یک روش مؤثر در کاهش تعداد خودروهاست. شهرها می‌توانند با تشویق مردم به استفاده مشترک از خودروها، تعداد خودروهای موجود در جاده را کاهش دهند و با کنترل ترافیک، کیفیت سفرهای روزانه و در نتیجه زندگی شهری را بهبود ببخشند. این رویکرد علاوه بر استفاده کارآمدتر از خودروهای موجود، به کاهش حجم ترافیک نیز کمک می‌کند. با این روش، علاوه بر کاهش ترافیک، مصرف سوخت و انتشار آلاینده‌های هوا کاهش می‌یابد و به توسعه شهری پایدارتر کمک می‌کند.

این استراتژی‌ها نشان‌دهنده کارآمد بودن روش ترکیبی تشویق و محدودیت هستند که به‌طور مؤثر ترافیک خودرو را کاهش می‌دهند و تردد پایدار را در مناطق شهری ترویج می‌کنند. شهرهای سراسر جهان با به‌کارگیری استراتژی‌های نوآورانه توانسته‌اند با مشکل ترافیک و ازدحام خیابان‌ها مقابله کنند و در عین حال تردد پایدار و کیفیت زندگی شهری را ارتقا دهند.

نقش دولت‌های محلی در کاهش خودرو

دولت‌های محلی نقش اساسی در کاهش ترافیک خودرو در شهرهای خود ایفا می‌کنند و از طریق استراتژی‌ها و ابتکارات مختلف که شامل طرح‌های تشویقی، اعمال محدودیت و جریمه است، به این هدف می‌رسند. برای مثال، آرام‌سازی جریان ترافیک که با کاهش سرعت از طریق طراحی خیابان‌های باریک‌تر، نصب سرعت‌گیرها، ایجاد تغییرات در نقشه خیابان‌ها، طراحی تقاطع‌های کوچک‌تر و استفاده از چراغ‌های راهنمایی هوشمند به دست می‌آید، راهکار مؤثری است که به کمک اقدامات هدفمند شهرها می‌آید.

همکاری و توسعه سیاست در کاهش ترافیک شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دولت‌های محلی اغلب با شهرهای دیگر، کارفرمایان و دانشگاه‌ها همکاری می‌کنند تا استراتژی‌های کاهش ترافیک را کارآمدتر اجرا کنند. این همکاری‌ها می‌تواند شامل مبادلات دانش، به اشتراک‌گذاری تجربیات و همکاری در پروژه‌های مشترک باشد. علاوه بر این، دولت‌های محلی می‌توانند با تغییرات سیاست ملی از ابتکارات مدیریت تقاضای ترافیک محلی حمایت کنند. این حمایت می‌تواند به شکل تخصیص بودجه، ارائه منابع و تسهیلات برای اجرای پروژه‌های کاهش ترافیک باشد. دولت‌های محلی می‌توانند با این رویکرد، استراتژی‌های خود را با اهداف ملی هماهنگ کنند و از این طریق به کاهش ترافیک و بهبود شرایط شهری کمک کنند.

آگاهی و آموزش عمومی نیز در ترویج انتخاب‌های حمل‌ونقل پایدار نقش مهمی دارد. دولت‌های محلی با پیام‌های یکپارچه و کمپین‌های آموزشی، شهروندان را تشویق می‌کنند تا از گزینه‌های حمل‌ونقل پایدار همچون حمل‌ونقل عمومی، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری استفاده کنند. این کمپین‌ها ش