چاه پُرکنی قطره‌چکانی!

چاه پُرکنی قطره‌چکانی!

فاطمه مقد‌م/ اولين باران پاييزه هوا را خنک و دلمان را گرم کرد؛ گرم به اينکه آخر پاييز شمارش ميزان بارندگي از پيشبينيهاي خشک و تلخ ماه اول آن شايد بيشتر باشد. شهروندان در استان فارس، از صبح پنجشنبه 12 آبان شاهد بارش نخستين باران پاييزي و سردشدن هوا بودند.

کارشناس پيشبيني ادارهکل هواشناسي فارس در گفتوگو با «خبر جنوب» درباره بيشترين و کمترين ميزان بارندگي در روز پنجشنبه گفت: بيشترين ميزان بارندگي را سرمشهد کازرون با 91 ميليمتر داشته و پس از آن دشتارژن با 85 ميليمتر بارش از بيشترين بارندگي استان برخوردار بوده است. روستاي کمهر سپيدان 77 ميليمتر و بخش سياخ دارنگون نيز 75 ميليمتر و خود شهر شيراز مجموعاً 42 ميليمتر در شرق و 52 ميليمتر در غرب بارندگي داشته است.

محسن عليمرداني کمترين ميزان بارندگي را در شهرستان لار با يك ميليمتر، زريندشت 4 ميليمتر، داراب 6 ميليمتر و فسا 11 ميليمتر عنوان کرد. شهرستانهايي که به گفته مدير حفاظت و بهرهبرداري منابع آب استان فارس در صورت تداوميافتن خشکسالي تا يک ماه آينده، پاييزي با تنش آبي را به پايان خواهند رساند. استان فارس در سالهاي اخير بهطور مداوم با کمبارشيهايي روبهرو بوده است، بهطوري که خشکسالي به چهاردهمين سال خود وارد ‏شده و رکوردي تازه در تداوم خشکسالي در تاريخ آبي استان در حال رقمخوردن است. گرچه تغيير اقليم يکي از عوامل اين بحران ‏آبي در استان به شمار ميرود اما همه تقصيرها را نيز نميتوان به گردن تغيير اقليم انداخت.

بهرهبرداريهاي بيرويه از آبهاي زير‏زميني خود عاملي است که در صورت عدم توقف منجر به ورشکستگي کامل ‏آبي در استان خواهد شد. به گفته علياکبر بازيار، مدير حفاظت و بهرهبرداري از منابع آب شرکت آب منطقهاي فارس، بيش از
95
درصد دشتهاي فارس از نظر منابع آبي ممنوعه و بحراني است؛ مناطقي که حفر چاه در آنها ممنوع و غيرقانوني است اما همچنان شاهد حفر چاههاي بيشماري در تمام دشتهاي استان هستيم، بهطوري که تکليف امسال حفاظت آب استان فارس مسدودکردن 3500 حلقه چاه غيرمجاز در سراسر فارس است که با وجود گذشت 8 ماه از سال سازمان آب منطقهاي حدود 3هزار حلقه چاه از برنامه مسدودکردن چاههاي غيرمجاز امسال عقب است.

 در همين حال با وجود بحرانيبودن منابع آبي زيرزميني فارس تداوم چاهکَني غيرمجاز توسط متخلفان و کمفايدهبودن سياست انسداد چاهها ادامه دارد. علياکبر بازيار در گفتوگو با «خبر جنوب» با اعلام اينکه مسدودکردن چاههاي غيرمجاز در دو ماه اخير به کندي صورت گرفته است، گفت: نيروي انتظامي به سبب درگيريها، در دو ماه گذشته افراد بسيار کمي در اختيار داشته تا بتوانيم به وسيله آنها احکام مسدودکردن چاهها را اجرا کنيم.

وي افزود: خوشبختانه با رايزنيهايي که در شوراي حفاظت آب استان با استاندار داشتيم و دستور و تأکيد استاندار بر اجراي احکام مسدودکردن چاهها ما تا برج 5 حدود 500 حلقه چاه در استان را پر کرده بوديم که در دو ماه گذشته اين رويه کند و حتي متوقف شدحالا يک هفته است کارمان را در دو شهرستان بحراني استان نظير ارسنجان و خنج آغاز کرديم. در هفته اخير حدود 100 حلقه چاه غيرمجاز در ارسنجان پر شده اما اين کافي نيست و بسيار در روند اجراي احکام عقب مانديم و اميدوارم با آرامشدن اعتراضات و خلوتشدن سر نيروي انتظامي بتوانيم اجراي احکام را ادامه دهيم. بازيار در پاسخ به اين سؤال که کدام شهرستانهاي فارس دبي آب کمتري دارد و براي گذر از اين شرايط خشکسالي چه برنامهاي انديشيده شده است؟ گفت: سه شهرستان استان که از سد رودبال تأمين آب ميشوند، شامل داراب، فسا و زريندشت کمترين دبي آبي را در استان دارند. به سبب حجم کم آب بارندگي مونسون در تابستان امسال در اين منطقه حجم سد رودبال بهشدت در حال کاهشيافتن است و پيشبينيمان اين است که اگر تا يک ماه ديگر بارندگي خوبي نداشته باشيم، ممکن است اين سه شهرستان دچار تنش آبي شوند. به همين سبب با هماهنگيها و جلسات مستمر با آبفاي شهرستانها6 حلقه چاه اضطراري در داراب و6 حلقه چاه اضطراري در فسا و دو حلقه چاه اضطراري در زريندشت از روز سهشنبه هفته گذشته تأمين اعتبار و تجهيز کارگاه شده و دستگاههاي حفاري شروع بهکار کردند تا اين چاهها به کمک کمبود آب سد رودبال بيايند و مردم دچار تنش براي تأمين آب آشاميدني خود نشوند.

اين مقام مسئول سازمان آب منطقهاي فارس در ادامه وضعيت آبي سد سلمان را مطلوب اعلام کرد و گفتخوشبختانه آب شرب حوزه لارستان و جهرم که از اين سد تأمين ميشود، ذخيره مناسبي دارد و براي اين دو شهرستان نگراني نداريم و تنها سد روبال است که ممکن بود سه شهر زريندشت و داراب و فسا را به تنش آبي بکشاند که خوشبختانه در دو ماه اخير مديريت خوبي انجام داديم تا بتوانيم اين بحران را از سر بگذرانيم. بازيار با بيان اينکه هيچگونه محدوديتي براي تأمين آب  در شهرستان شيراز و مرودشت و صنايع بينراهي وجود ندارد، گفت: ما تا دو سال آينده آب شرب کلانشهر شيراز و شهر مرودشت را مديريت کرده
و در سد درودزن فريز کرديم و مشکلي براي تأمين آب شيراز و مرودشت نداريم اما درباره ديگر شهرهاي استان نگران کمشدن دبي آب چشمه ساسان کازرون بوديم که آب بوشهر و روستاهاي کازرون را تأمين ميکند که با حفر سه حلقه چاه تنش آبي را که در کازرون داشتيم، مديريت کرديم تا بتوانيم از پاييز خشک عبور کنيم.

وي با اشاره به اينکه در شهر شيراز بخشي از مازاد مصرف بخش خانگي به سبب هدررفت آب از شبکههاي فرسوده انتقال آب است، گفت: فرسودگي شبکههاي انتقال آب آبفاي شيراز باعث پرتي 30 درصدي آب از شبکههاي انتقال آب خانگي شده و اين فرسودگي بايد مديريت شود، چون صرفهجويي اين 30 درصد اهميت بسياري دارد.

بازيار همچنين با توجه به بيشترين ميزان آب مصرفي در بخش کشاورزي بر ضرورت استفاده از روشهاي نوين آبياري و تغيير به کشتهاي گلخانهاي و يا سايباني در فارس خصوصاً در مناطقي که با تنش آبي روبهروست، تأکيد و خاطرنشان کرد: کليه مصرفکنندگان در بخش خانگي، کشاورزي و صنعت بايد با مديريت مصرف و صرفهجويي، از هدردادن آب در تمامي مصارف ذکرشده خودداري کنند. اگر تمامي مصرفکنندگان الگوي مصرف را رعايت کرده و با صرفهجويي به خدمتگزاران خود در آب منطقهاي کمک کنند، از اين پاييز خشک بدون تنش عبور خواهيم کرد؛ به اميد آنکه زمستاني پر باران داشته باشيم.