نوعدوستی دو سر بُرد

سهیلا رفیعی نژاد/ در سال 1881، دکتر ویلیام هالستد برای کمک به خواهرش مینی، که پس از زایمان در حال خونریزی بود، عجله داشت. او به سرعت سوزنی را در بازوی خود وارد کرد، خون خود را کشید و به خواهرش منتقل کرد. پس از چند دقیقه نامشخص، خواهرش رو به بهبودی رفت.

هالستد نمی دانست که چقدر خوش شانس بوده است. انتقال خونی که او انجام داده بود فقط به این دلیل موفقیت آمیز بود كه گروه خون او و خواهرش مشابه بود؛ چیزی كه حتی در بین خویشاوندان نزدیک هم تضمین نمی شود. اگر چه گروه های خونی در زمان هالستد هنوز کشف نشده بود، اما همین کمک کننده شد و حالا پس از گذشت سالهای سال با وجود سازمان های انتقال خون رساندن واحدهای خونی به بیماران کاملا سازماندهی شده است. در این بین اهدای خون توسط افرادی بدون هیچ چشمداشتی و به منظور کمک به بیماران قابل توجه است. مدیرکل انتقال خون فارس در این باره به مناسب روز ملی اهدای خون به خبرنگار «خبرجنوب» گفت: فارس دومین انتقال خون کشور از لحاظ سال تاسیس و فعالیت است و از نظر تعداد پایگاه های فعال هم در کشور اول هستیم.

دکتر مجید اکبرزاده افزود: از لحاظ خونگیری و اهدای خون پس از تهران دومین استان هستیم و از آنجا که فارس معین حداقل 6 استان است و از دیگر استان ها و حتی حاشیه خلیج فارس برای درمان به شیراز مراجعه می کنند تامین خون مورد نیاز این بیماران اهمیت دارد. وی در خصوص مشکلات انتقال خون عنوان کرد: با توجه به اینکه بودجه انتقال خون چند سالی استانی شده است، اما متاسفانه به فراخور اهمیت کار سازمان انتقال خون، بودجه و جایگاه این اداره کل در استان ارتقا پیدا نکرده و ما در خصوص تامین وسیله های جاری مان با توجه به گرانی لوازم مصرفی و پزشکی، دچار کمبود جدی بودجه هستیم.

اکبرزاده عنوان کرد: در 8 تا 10 سال اخیر هم شاهد جذب متناسب مجوزهای استخدامی برای نیروهای شاغل در اداره کل انتقال خون فارس نبوده ایم و همین باعث شده که ما مجبور شویم از نیروهای طرحی، قراردادی و شرکتی استفاده کنیم و تحمیل هزینه ها به انتقال خون افزایش یابد. توقع می رود نمایندگان شیراز و فارس این قضیه را پیگیری ویژه کنند تا امکان اخذ مجوز استخدامی در آزمون های پیش رو برای اداره کل انتقال خون فراهم شود.

وی افزود: ما هم پیگیریم و با مقامات استانی صحبت های مستمر داشته ایم و امیدواریم این قضیه با حمایت استاندار و نمایندگان مردم در مجلس به نتیجه برسد.

وی در ادامه گفت: بیماران تالاسمی و مبتلایان به سرطان جزو مصرف کنندگان ثابت خون در استان هستند اما با توجه به اینکه در اسفندماه و شهریورماه آمار جراحی های الکتیو افزایش می یابد شاهد افزایش نیاز به خون هستیم. در عین حال در این دو ماه به دلیل کاهش مراجعه مردم با عدم تناسب عرضه و تقاضا مواجه می شویم اما برنامه ریزی هایی به منظور رفع مشکل صورت می گیرد. مدیرکل انتقال خون فارس تصریح کرد: ما در حال حاضر در گروه های خونی oوA ذخیره مان فقط به 6 روز رسیده و در سایر گروه ها ذخیره بین 8 تا 9 روز است و تقاضا داریم مردم به ویژه با گروه های خونی oوA به مراکز فعال انتقال خون برای اهدا مراجعه کنند. وی در خصوص آغاز طرح نذر خون نیز گفت: پویش طرح نذر خون همزمان با آغاز ماه محرم در استان شروع شده و تا پایان ماه صفر ادامه دارد و امیدواریم در ایام محرم با اجرای طرح پویش نذر خون بتوانیم کمبود اهدای خون را جبران کنیم. 

اکبرزاده در خصوص برنامه های مربوط به تشویق افراد به اهدای خون نیز افزود: افراد 18 تا 65 سال می توانند به منظور اهدای خون مراجعه کنند و پزشکان ما طبق دستورالعمل ها با این افراد مصاحبه می کنند و وقتی سلامت کامل فرد و سلامت خون تایید شود، دریافت خون صورت می گیرد. در عین حال کارشناسان ما طی تماس با اهداکنندگان، آن ها را برای اهدای مستمر دعوت می کنند. 

این متخصص بیماری های داخلی عنوان کرد: کاهش پرفشاری خون و سلامت سیستم قلبی عروقی از جمله اثرات مثبت اهدای خون است. همچنین برخی سرطان ها مانند پروستات، روده بزرگ و سرطان سینه هم در افرادی که به صورت مستمر اهدای خون داشته اند درصد شیوع کمتری دارد.

اکبرزاده با بیان اینکه اهدای خون هم خود دوستی وهم نوع دوستی است، نسبت به آمار بسیار پایین بانوانی که در فارس برای اهدا مراجعه می کنند گله مندی کرد.

وی گفت: یک مبحث خیلی مهم این است که درکشور ما آمار اهدای خون توسط بانوان بسیار پایین است واین هم به دلیل دید اشتباهی است که در عوام می گویند خانم ها فقر آهن دارند و با این دید خون اهدا نمی کنند، در حالکیه در برخی کشورها این میزان 50 درصد است. این متخصص بیماری های داخلی تصریح کرد:90 درصد بانوان ما دچار فقر آهن نیستند و بر خلاف تصورها اگر خون اهدا کنند نه تها مضر نبوده، بلکه برای سلامتی شان مفید هم هست. مدیرکل انتقال خون فارس در ادامه گفت: اگر چه فارس با 14 پایگاه فعال و تیم های سیار و همچنین یک اتوبوس سیار بزرگ ترین پایگاه انتقال خون از لحاظ تعداد است، اما مشکلی که داریم این است که در سال های اخیر متناسب با گسترش سیستم درمانی و نیاز بیماران فعالیت های این سازمان گسترش پیدا نکرده است. بطوریکه هم در بحث کمبود نیروی انسانی مشکل داریم و هم در مورد تجهیزات بروز رسانی صورت نگرفته است.

وی ادامه داد: از خیرین دعوت می کنیم تا در حوزه خون و فرآورده های خونی به ما کمک کنند. ما در مواردی ارسال خون به سیستان وبلوچستان هم داشته ایم و بر اساس نیازها، خیرین می توانند از این طریق به مناطق محروم هم کمک کنند. اکبرزاده افزود: سازمان انتقال خون در پدافند غیرعامل ارگانی حیاتی است اما با وجود این اهمیت، آن دید مهمی که باید مسئولین استانی و نمایندگان و مردم داشته باشند بعضا ندارند و خواستاریم برای اینکه فارس در بحث خون و فرآورده ها و صنعت پلاسما دچار عقب افتادگی بیش از گذشته نشود، به کمک ما بیایند تا فعالیت های خودمان را بر اساس نیازهای کشور و استان گسترش دهیم.

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که آیا اهدا کنندگان و یا بیماران بابت اهدا یا دریافت خون پول گرفته  کرده و یا هزینه ای می دهند نیز عنوان کرد: بحث اهدای خون در کشور ما کاملا داوطلبانه است و هیچ پولی به کسانی که برای اهدا مراجعه می کنند پرداخت نمی شود و این به نوعی ایثار است و اساس سازمان انتقال خون بر اساس مراجعه داوطلبانه گذاشته شده است.

دکتر اکبرزاده تصریح کرد: از بیمارستان ها و مصرف کنندگان هم تا 4 سال پیش پولی بابت واحدهای خونی دریافت نمی شد ، اما دیدند که بحث رایگان بودن محصولات باعث هدرروی خون شده و بر این اساس بود که تعرفه ناچیزی برای خون و فرآورده ها تعریف شد (این تعرفه یک دهم هزینه واقعی تولید این محصولات است )،اما صرفا هدف این بود که بیمارستانها با نظارت بیشتری درخواست ومصرف خون را انجام دهند. مدیر کل انتقال خون فارس ادامه داد: با این کار ضایعات  خون در بیمارستانها 80 درصد کاهش یافته است.

اکبرزاده همچنین گفت: ازآنجا که فارس قطب پزشکی جنوب کشور است وتوسعه تخت های درمانی در حال پیگیری است ، باید متناسب با این امر بحث تولیدات خون وتوسعه این حوزه را نیز به عنوان رنجیره درما ن در برنامه قرار دهیم. اگر مسوولان و نمانیدگان به توسعه پایدار ومتناسب انتقال خون توجه نکنند ، از آنجا که شاهدافزایش تخت ها  دراستان هستیم ، ممکن است دچار مشکلات

عدیده ای در زمینه تامین خون شویم. وی خواستار جایگزینی تجهیزات جدید با توجه به  قدیمی وفرسوده بودن امکانات فعلی نیز شد.