۵۰ فیلم برتر قرن ۲۱ به انتخاب «هالیوود ریپورتر»
جای خالی اساتید سینما
۶ منتقد سینمایی هالیوود ریپورتر پس از چند ماه برپایی جلسه از راه دور و ارسال ایمیلهای بیشمار، بهترین فیلمهای سال ۲۰۰۰ تاکنون را انتخاب کردند.
جون فروش، دیوید رونی، شری لیندن، لوویا گیارکی، لسلی فلپرین و جردن مینتزر منتقدان هالیوود ریپورتر ۵۰ فیلم برتر هزاره سوم را انتخاب کردند.
آنها در این باره اعلام کردند:
هنوز به ربع قرن جدید هم نرسیدهایم؛ اما مسلما از سال ۲۰۰۰ تاکنون انگار ۱۰۰ سال از تحولات، پیشرفتها، دردها، ویرانیها و امیدهای جهان را تجربه کردهایم. از همین رو فکر میکنیم زمان مناسبی است که نگاهی بیندازیم به فیلمهایی که برای ما در این دوره روح زمان را بازتاب دادهاند. برای شفاف کردن روششناسیمان باید بگوییم همه ما یک لیست اولیه با بیش از ۱۰۰ فیلم انتخاب کردیم که از میان آنها حدود ۸۰ فیلم که بیشترین امتیاز را کسب کردند به دور بعدی راه یافتند.
تنها پارامترهای ما این بود که هر ۶ نفر باید فیلمهای لیست را دوست داشته باشیم. فیلمهای سال ۲۰۲۲ در این فهرست وارد نشده زیرا برای انتخاب آنها خیلی زود بود و لازم بود درباره فیلمهایی مثل «تار» یا «همه چیز همه جا یکباره» بیشتر صحبت شود.
میخواستیم این فهرست گستردگی سینمای جهان و سلیقه ما را بازتاب دهد اما نمیخواستیم ترس از خشم توییتری روی روند انتخاب ما تاثیر بگذارد.
بدان معنی نیست که در این مسیر دچار شک و تردید نشدیم که داریم چه افرادی را کنار میگذاریم و میدانیم برخی حذفها و انتخابها موجب غر زدن و حتی فریادهای اعتراضی میشود؛ اما ما سعی کردیم به عشق خودمان به فیلمها وفادار بمانیم. فهرست نهایی بازتاب عشق است و به نفع داستانگویی.
شگفتانگیزترین چیز برای ما و مطمئنا برای برخی از خوانندگان که میتواند خشمگینکنندهترین چیز فهرست باشد این است که استادان بزرگی به این فهرست راه نیافتهاند؛ کلینت ایستوود، استیون اسپیلبرگ، مارتین اسکورسیزی، ترنس مالیک، اسپایک لی، گاس ون سنت، ژان لوک گدار، دیوید کراننبرگ، مایکل مان، کوئنتین تارانتینو، استیون سودربرگ، الکساندر پین، جیم جارموش، جیمز گری، جیا ژانگکه، عباس کیارستمی، جعفر پناهی، اصغر فرهادی، آپیچاتپونگ ویراستاکول و هو هسیائو هسین از جمله استادان سینما هستند که در این فهرست جایی ندارند و حتی کارگردانهای مولف پرکاری مانند وودی آلن، رومن پولانسکی و لارس فون تریر.
نیتی مبنی بر اینکه قدیمیترها کنار بروند و تارهترها وارد فهرست شوند در کار نبوده است. در برخی موارد مثل - اسکورسیزی، اسپایک لی، گدار - احساس کردیم بهترین کار آنها قبل از قرن بیست و یکم است. در مورد اسپیلبرگ، چند فیلم دوستداشتنی داشت مثل «گزارش اقلیت» و «داستان وستساید» اما هیچیک از آنها هر ۶ نفر ما را با شور و شوق متحد نکرد. در موارد دیگر، مانند «عزیز میلیون دلاری» ایستوود، «دنیای جدید» و «درخت زندگی» مالیک، و «روزی روزگاری در هالیوود» تارانتینو، حامیان سرسخت و در عین حال مخالفان سرسخت وجود داشت.
در نهایت ۵ کارگردان - یا اگر کوئنها را جداگانه حساب کنید ۶ کارگردان - با ۲ فیلم به لیست رسیدند: جین کمپیون، جوئل و ایتن کوئن، آلفونسو کوارون، دیوید فینچر و ریچارد لینکلیتر.
فیلمهای کمدی استودیویی، اکشن، علمی تخیلی و ترسناک تا حد زیادی، در انتخاب نهایی ما غایب ماندند؛ ما آن ژانرها را دوست داریم، قسم میخوریم! فیلمهایی مانند «بورات»، «اولتیماتوم بورن»، «استاد» و «انکرمن: افسانه ران بورگوندی» … درباره همه آنها حرف زدیم و هر یک مورد مناقشه بودند. اما کم بودن این نوع سرگرمی در فهرست ما نشان دهنده آن چیزی است که در چند دهه گذشته از آن به عنوان فقر خلاقانه در آن ژانرها یاد میشود. فقدان ریسکپذیری در جریان اصلی فیلمسازی، یکسانی و ایمن بودن بسیاری از آن «محصولات»، باعث میشود که آن فیلمها کمتر در ذهن باقی بمانند.
و در عین حال تقدیر میکنیم از این فیلمها که به فهرست راه نیافتند: «کاشه» میشل هانکه ۲۰۰۵؛ «شوالیه تاریکی» کریستوفر نولان ۲۰۰۸، «بچه» ژان پییر و لوک داردن ۲۰۰۶، «موتورهای مقدس» لئوس کاراکس ۲۰۱۲، «قفسه دردها» کاترین بیگلو ۲۰۰۹، «مارگارت» کنت لونرگان ۲۰۱۱، «داستان ازدواج» نوآ بامباخ ۲۰۱۹، «معلم پیانو» میشل هانکه ۲۰۰۲، «تننباومهای سلطنتی» وس اندرسون ۲۰۰۱، «ساعات تابستانی» اولیویر آسایاس ۲۰۰۹، «خون به پا خواهد شد» پل توماس اندرسون ۲۰۰۷، «زیر شن» فرانسوا اوزون ۲۰۰۱، «زیر پوست» جاناتان گلیزر ۲۰۱۴، «ورا دریک» مایک لی ۲۰۰۴ و «والس با بشیر» آری فولمن ۲۰۰۸.
فهرست ۵۰ فیلم برتر قرن ۲۱ به انتخاب هالیوود ریپورتر:
۱«یی یی» ساخته ادوارد یانگ ۲۰۰۰ از ژاپن
۲» درون لوین دیویس» برادران کوئن ۲۰۱۳
۳»خوشهچینها و من» انیس واردا ۲۰۰۰ فیلم مستند فرانسوی
۴ »زودیاک» دیوید فینچر ۲۰۰۷
۵»جاده مالهالند» دیوید لینچ ۲۰۰۱
۶ »شهر اشباح» ساخته هایائو میازاکی ۲۰۰۱ انیمه ژاپنی
۷ »کوهستان بروکبک» ساخته آنگ لی ۲۰۰۵
۸ »در حال و هوای عشق» وونگ کار وای ۲۰۰۰ هنگ کنگ
۹4» ماه، ۳ هفته و ۲ روز» کریستیان مونجیو ۲۰۰۷ رومانی
۱۰ »برو بیرون» جردن پیل ۲۰۱۷
۱۱ »پسر بچگی» ریچارد لینکلیتر ۲۰۱۴
۱۲ »مهتاب» بری جنکینز ۲۰۱۶
۱۳ »سوزاندن» لی چانگ دونگ ۲۰۱۸. فیلم معمایی کرهای
۱۴ »وال ای» اندرو استتون ۲۰۰۸ انیمیشن پیکسار
۱۵ »قدرت سگ» جین کمپیون ۲۰۲۱
۱۶ »درخشش ابدی یک ذهن پاک» میشل گوندری ۲۰۰۴
۱۷ »با او حرف بزن» پدرو آلمادوار ۲۰۰۲. اسپانیا
۱۸»دله دزدها» یا «دزدان فروشگاه» هیروکازو کورئیدا ۲۰۱۸ ژاپن
۱۹ »ماشینم را بران» رویوسوکی هاماگوچی ۲۰۲۱ ژاپن
۲۰»دور از بهشت» تاد هینز ۲۰۰۲
۲۱»انگل» بونگ جون هو ۲۰۱۹. کره
۲۲ »پیش از غروب» ریچارد لینکلیتر ۲۰۰۴
۲۳. »۳۵ پیک رام» کلر دنی ۲۰۰۸ فرانسه
۲۴ »تیمبوکتو» عبدالرحمان سیساکو ۲۰۱۴ فرانسه / موریتانی
۲۵ »مرا به نام خودت صدا کن» لوکا گوادانینو ۲۰۱۷
۲۶ »و همچنین مادرت» آلفونسو کوارون ۲۰۰۱ مکزیک
۲۷ »در برکلی» فردریک وایزمن ۲۰۱۳
۲۸ »یک مرد جدی» جوئل و ایتن کوئن ۲۰۰۹
۲۹»مرگ آقای لازارسکو» کریستی پویو ۲۰۰۵ رومانی
۳۰ »ماری آنتوانت» سوفیا کاپولا ۲۰۰۶
۳۱ »منچستر در کنار دریا» کنت لونرگان ۲۰۱۶
۳۲ »بازگشت» آندری زویاگینتسف ۲۰۰۳ روسیه
۳۳ »پرتره یک بانو کنار آتش» سلین سیامان ۲۰۱۹ فرانسه
۳۴ »شبکه اجتماعی» دیوید فینچر ۲۰۱۰
۳۵ »سوگلی» یورگوس لانتیموس ۲۰۱۸ بریتانیا
۳۶ »لاورز راک» استیو مککویین ۲۰۲۰ بریتانیا
۳۷ »وندی و لوسی» کلی رایکارد ۲۰۰۸
۳۸ »فرزندان انسان» آلفونسو کوارون ۲۰۰۶ آمریکا / بریتانیا
۳۹ »کاکا سیاه تو نیستم» رائول پیک ۲۰۱۶ مستند
۴۰ »تابستان روح» احمر کستلاو تامپسون ۲۰۲۱ مستند
۴۱ »هزارتوی پن» گییرمو دل تورو ۲۰۰۶
۴۲»هرگز بهندرت گاهی همیشه» الیزا هیتمن ۲۰۲۰ آمریکا / بریتانیا
۴۳ »گریزلی من» ورنر هرتسوگ ۲۰۰۵ مستند
۴۴ »آنچه در پیش است» میا هانسن لووه ۲۰۱۶ فرانسه
۴۵»ساقدوشها» پاول فیگ ۲۰۱۱
۴۶»پاریا» دی رییس ۲۰۱۱
۴۷ »ستاره فروزان» جین کمپیون ۲۰۰۹ بریتانیا / استرالیا
۴۸ »زمان» گرت بردلی ۲۰۲۰ مستند
۴۹»پلنگ سیاه» رایان کوگلر ۲۰۱۸
۵۰ »آخر هفته» اندرو هیگ ۲۰۱۱ بریتانیا