سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) ماه گذشته از آثار فرهنگی و طبیعی جدیدی رونمایی کرد که در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. املاک موجود در این فهرست دارای ارزش جهانی برجسته‌ای هستند و از بالاترین سطح حفاظت از میراث در جهان بهره می‌برند. در حال حاضر ۱۲۲۳ مکان میراث جهانی در سراسر جهان وجود دارد.

محور مرکزی پکن، چین

محور مرکزی Beijing Central Axis مجموعه‌ای است که از مرکز پکن عبور می‌کند و نخستین بار در سال ۱۲۷۱ تأسیس شد. این بخش شامل کاخ‌ها و باغ‌های امپراتوری سابق، سازه‌های به اصطلاح «فداشونده» و ساختمان‌های تشریفاتی و عمومی است. به گفته یونسکو این محور، چیدمان، الگوی شهری، جاده‌ها و طراحی‌های ویژه‌ای را در بافت باستانی چین به نمایش گذاشته است که به‌عنوان کتاب صنایع دستی متنوع شناخته می‌شود.

بنای یادبود تارگو جیو، رومانی

بنای یادبود تارگو جیو Târgu Jiu در سال‌های ۱۹۳۷ تا ۱۹۳۸ توسط کنستانتین برانکوشی، پیشگام نوآور مدرنیسم، برای قدردانی کشته‌شدگان جنگ جهانی اول طراحی شد و به گفته یونسکو تلفیق قابل‌توجه مجسمه‌های انتزاعی، معماری منظر، مهندسی و برنامه‌ریزی شهری بسیار فراتر از دوره زمان جنگ است تا دیدگاهی بدیع از وضعیت انسانی ارائه دهد.

چشم‌انداز فرهنگی دریاچه کنوزرو، فدراسیون روسیه

چشم‌انداز فرهنگی دریاچه کنوزرو Cultural Landscape of Kenozero Lake شامل سکونتگاه‌های روستایی از سازه‌های چوبی بومی و منعکس‌کننده مدیریت اشتراکی کشاورزی و طبیعت است که با ادغام فرهنگ جنگلی بومی فینو اوگریک با فرهنگ مزرعه سنتی اسلاوی توسعه پیدا کرده است. به گفته یونسکو کلیساهای چوبی و سایر ساختمان‌های مذهبی که در اصل با سقف‌های نقاشی‌شده «بهشت» تزئین شده‌اند، نشانه‌های کلیدی اجتماعی، فرهنگی و بصری این منطقه هستند و ویژگی‌های فضایی آن‌ها همراه با مکان‌ها و نمادهای مقدس، ارتباط معنوی ساکنان را با این محیط برجسته می‌کند.

مرزهای امپراتوری روم، داچیا، رومانی

به گفته یونسکو، این دارایی از ۲۷۷ بخش تشکیل شده است و طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین مرز زمینی استان روم سابق در اروپا را نشان می‌دهد. با عبور از مناظر متنوع، شبکه‌ای از مکان‌های منفرد شامل دژهای لژیونری، دژهای کمکی، باروهای خاکی، برج‌های دیده‌بانی، اردوگاه‌های موقت و ساختمان‌های سکولار به چشم می‌آید.

هگمتانه، ایران

هگمتانه در همدان با قدمتی بیشتر از سه هزار سال، متعلق به دوره مادها و از کهن‌ترین تپه‌های ایران با مساحتی حدود ۳۰ هکتار است. به گفته یونسکو هگمتانه در شمال غربی ایران، شواهد مهم و نادری از تمدن مادها در قرن‌های هفتم و ششم پیش از میلاد ارائه می‌دهد و بعدها به‌عنوان پایتخت تابستانی فرمانروایان هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی عمل کرده است.

حقوق بشر، آزادی و آشتی: سایت‌های میراث نلسون ماندلا، آفریقای جنوبی

میراث ماندلا شامل ۱۴ مکان در سراسر آفریقای جنوبی می‌شود که نشان‌دهنده میراث مبارزه این کشور برای حقوق بشر، آزادی و آشتی است.

به گفته یونسکو این مکان‌ها منعکس‌کننده رویدادهای کلیدی مرتبط با مبارزه طولانی علیه دولت آپارتاید هستند. تأثیر ماندلا در ترویج درک و بخشش و سیستم‌های اعتقادی مبتنی بر فلسفه‌های غیرنژادگرایی، پان آفریقایی و اوبونتو، مفهومی است که دلالت بر انسانیت دارد و تنها در یک فرد تعبیه نشده است.

مکان‌های باستان‌شناسی و دیرینه‌شناسی در منطقه کوهستانی اتیوپی

ملکا کونتوره Melka Kunture و بالچیت Balchit در دره آواش بالایی اتیوپی مجموعه‌ای از مکان‌های ماقبل تاریخ است که سوابق باستان‌شناسی خود از جمله ردپاها را به‌خوبی حفظ کرده است و گواهی بر سکونت انسان در این منطقه در دو میلیون سال پیش است.

مویدام‌ها Moidams، گوردخمه‌های سلسله آهوم Ahom، هند

گورستان سلطنتی تای‌آهوم که در دامنه‌های رشته‌کوه پاتکای در شرق آسام قرار دارد، حاوی تپه‌هایی است که جغرافیای مقدسی را تشکیل می‌دهند. به گفته یونسکو در حالی که مویدام‌ها در سایر مناطق دره برهماپوترا نیز یافت می‌شود، گوردخمه‌های این بخش استثنایی به شمار می‌روند.

فوفرابات، گواهی بر سنت سنگ سیما در دوره دواراواتیت، تایلند

منطقه کوه فوفرابات Phu Phrabat بزرگ‌ترین مجموعه سنگ‌های سیما Sīma در جهان را در دوره دوراواتی (قرن ۷ تا ۱۱ میلادی) در جهان به نمایش می‌گذارد.

به گفته یونسکو، این ساختار چشم‌انداز طبیعی را به یک مرکز مذهبی تبدیل کرده و نقاشی‌های صخره‌ای روی سطوح ۴۷ پناهگاه صخره‌ای، شواهد فیزیکی از سکونت انسان در طول دو هزار سال است.

دادگاه سلطنتی تیبله، بورکینافاسو

به گفته یونسکو دادگاه سلطنتی تیبله Tiébélé یک مجموعه معماری خاکی است که از قرن شانزدهم بنا شده و گواهی بر سازمان اجتماعی و ارزش‌های فرهنگی مردم کاسنا دارد. دیوان سلطنتی شامل مجموعه‌ای از ساختمان‌ها است که با دیوارها و گذرگاه‌هایی از هم تفکیک شده‌اند که به مکان‌های تشریفاتی و تجمعاتی در خارج از محوطه منتهی می‌شوند. کلبه‌ها توسط مردان دربار سلطنتی ساخته و توسط زنان با تزئینات نمادین تزئین شده‌اند که به اصطلاح تنها نگهبانان این دانش هستند و تضمین می‌کنند که این سنت زنده بماند.

معادن طلا جزیره سادو، ژاپن

معادن طلای جزیره سادو Sado در استان نیگاتا، ژاپن از پنج بخش تشکیل شده است که روش‌های معدنی غیر مکانیزه متنوعی را نشان می‌دهد. در میان این معادن، معدن طلا و نقره آیکاوا کینگینزان Aikawa kinginzan) که تا دوران مدرن فعال بود بزرگ‌ترین محسوب می‌شود.

صومعه سنت هیلاریون، فلسطین

به گفته یونسکو روی تپه‌های شنی ساحلی در شهرداری نصیرات، ویرانه‌های صومعه سنت هیلاریون Hilarion Monastery یکی از قدیمی‌ترین صومعه‌ها در خاورمیانه است که قدمت آن به قرن چهارم بازمی‌گردد و نخستین جامعه رهبانی در سرزمین مقدس بود که زمینه را برای گسترش آئین‌های رهبانی در منطقه فراهم کرد.

مجموعه رزیدنس شورین، آلمان

مجموعه رزیدنس شورین Schwerin Residence Ensemble متعلق به قرن نوزدهم و شامل کاخ اقامتگاه گراند دوک و خانه‌های عمارت، ساختمان‌های فرهنگی و مقدس، و دریاچه زینتی فافنتیک Pfaffenteich است و یونسکو آن را به‌عنوان یک مجموعه معماری استثنایی که از نئو رنسانس گرفته تا نئوباروک و نئوکلاسیک، روح تاریخ‌گرایانه آن زمان را با تأثیراتی از رنسانس ایتالیا منعکس می‌کند، مورد ستایش قرار داده است.

میراث باستانی مجموعه غارهای پارک ملی نیا، مالزی

این مجموعه عظیم از غارهای به‌هم پیوسته، واقع در پارک ملی نیا Niah در جزیره بورنئو، میزبان طولانی‌ترین رکوردهای شناخته‌شده از تعامل انسان با جنگل‌های بارانی است که حداقل ۵۰ هزار سال قدمت دارد.

به گفته یونسکو ذخایر غنی باستان‌شناسی، نقاشی‌های صخره‌ای ماقبل تاریخ و تدفین‌های قایق‌شکل یافت شده در لبه شمالی مجموعه، زندگی بیولوژیکی و انسانی را در این دوران به تصویر می‌کشد و به دانش توسعه انسانی، سازگاری و مهاجرت در جنوب شرقی آسیا و حتی جهان کمک زیادی می‌کند.

منظره فرهنگی منطقه باستان‌شناسی الفاو، عربستان سعودی

به گفته یونسکو، منظره فرهنگی منطقه باستان‌شناسی الفاو Cultural Landscape of Al-Faw که در یک نقطه استراتژیک از مسیرهای تجاری باستانی شبه‌جزیره عربستان قرار دارد، حدود قرن پنجم میلادی به طور ناگهانی رها شد. نزدیک به ۱۲ هزار بقایای باستان‌شناسی از دوران پیش از تاریخ تا اواخر دوران پیش از اسلام یافت شده است که گواه سکونت پی‌درپی سه جمعیت مختلف و سازگاری آن‌ها با شرایط محیطی در حال تحول است.

ظهور انسان مدرن: پلیستوسن Pleistocene آفریقای جنوبی

سه مکان باستان‌شناسی پناهگاه صخره‌ای دیپکلوف Diepkloof Rock Shelter، مجتمع سایت پیناکل پوینت Pinnacle Point Site Complex و غار سیبهودو Sibhudu Cave واقع در کیپ غربی و استان‌های کوازولو-ناتال، نمونه‌ای از متنوع‌ترین و بهترین سوابق تاریخی شناخته‌شده از توسعه رفتار انسان مدرن با قدمت ۱۶۲ هزار سال پیش است.

شهر تاریخی و محوطه باستانی گدی، کنیا

شهر متروکه گدی Gedi که اکنون در محاصره قرار دارد، از قرن دهم تا هفدهم به لطف پیوندهای تجاری بین‌المللی، یکی از مهم‌ترین شهرهای سواحل شرق آفریقا بوده است. به گفته یونسکو، این سکونتگاه مجلل به وضوح با دیوارها و ویژگی‌های بقایای معماری داخلی، مذهبی، مدنی و سیستم مدیریت آب پیچیده مشخص شده و به شدت نمایانگر ویژگی‌های معماری و شهرسازی سواحیلی آفریقا است که از موادی هم‌چون پارچه و ملات مرجانی، خاکی و چوبی استفاده می‌کند.

ام‌الجمال، اردن

سکونتگاه روستایی ام‌الجمال Umm Al-Jimāl در شمال اردن در یک سکونتگاه رومی قدیمی ایجاد شده و از حدود قرن پنجم میلادی تا پایان قرن هشتم میلادی مورد استفاده قرار داشته است. به گفته یونسکو، این سکونتگاه ساختارهای بازالتی دوره‌های بیزانسی و اوایل اسلامی را حفظ می‌کند که نشان‌دهنده سبک معماری محلی منطقه هاوران و بعضی از ساختمان‌های نظامی رومی پیشین است که توسط ساکنان بعدی مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

آپیا آنتیکا، رجینا ویاروم، ایتالیا

آپیا آنتیکا Appia Antica با بیش از ۸۰۰ کیلومتر طول، قدیمی‌ترین و از نظر استراتژیک مهم‌ترین جاده‌ای به شمار می‌رود که توسط رومیان باستان ساخته شده است. این ملک متشکل از ۲۲ بخش و مجموعه‌ای توسعه‌یافته از فعالیت‌های مهندسی است که نشان‌دهنده مهارت فنی پیشرفته مهندسان رومی در ساخت راه‌ها، پروژه‌های مهندسی عمران، زیرساخت‌ها، عملیات احیای زمین و مجموعه وسیعی از بناهای یادبود است.

صحرای باداین جاران، برج‌های شن و دریاچه، چین

یونسکو سومین صحرای بزرگ چین، باداین جاران Badain Jaran، را به دلیل تراکم بالای تپه‌های شنی در تقاطع با دریاچه‌های دوگانه، قابل‌توجه می‌داند. ویژگی‌های زمین‌شناسی و ژئومورفیک فوق‌العاده آن، چشم‌انداز و مناظر بیابانی بی‌نظیری را نشان می‌دهد.

پارک ملی لنچویس مارنهانسیس، برزیل

بیش از نیمی از پارک ملی لنچویس مارنهانسیس Lençóis Maranhenses از یک میدان تپه‌ای سفید ساحلی با تالاب‌های موقت و دائمی تشکیل شده است. به گفته یونسکو، این پارک علاوه بر نقش مهم خود در حفاظت از تنوع زیستی دارای ارزش‌های زیبایی‌شناختی و زمین‌شناسی (ژئومورفولوژیکی) در سطح جهانی است.

فلو کانتری، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی

فلو کانتری The Flow Country که در منطقه هایلند اسکاتلند واقع شده است، به‌عنوان برجسته‌ترین نمونه از منظره باتلاقی در نظر گرفته می‌شود. این اکوسیستم تالابی کربنی که طی ۹ هزار سال گذشته انباشته شده است، زیستگاه‌های متنوعی را برای ترکیبی متمایز از گونه‌های پرندگان فراهم می‌کند و تنوع قابل‌توجهی از ویژگی‌هایی را نشان می‌دهد که در هیچ کجای دیگر روی زمین یافت نمی‌شود.

غار ویترنیکا، بوسنی و هرزگوین

غار ویترنیکا Vjetrenica که در رشته‌کوه دیناریک واقع شده، با تنوع زیستی و بومی غارهای قابل‌توجه خود متمایز است. به گفته یونسکو، نمایش توپوگرافی کارست که از دوران باستان شناخته شده است، یکی از مهم‌ترین نقاط مهم تنوع زیستی جهان برای جانوران غارنشین به ویژه آبزیان زیرزمینی است.

تی هنی‌او اناتا، جزایر مارکز، فرانسه

تی هنی‌او اناتا Te Henua Enata مجموعه‌ای مختلط واقع در اقیانوس آرام جنوبی، گواهی استثنایی بر اشغال سرزمینی مجمع الجزایر مارکز توسط تمدن انسانی است که در حدود سال هزار سال پس از میلاد از طریق دریا وارد شده و در این جزایر منزوی بین قرن ۱۰ و ۱۹ توسعه یافته است.