مسکن‌های اجتماعی ایتالیا برای خانواده‌های کم‌درآمد متحول می‌شود

ارتقای مسکن‌های اجتماعی بخش مرکزی پروژه‌های اتحادیه اروپا برای خانواده‌های کم‌درآمد در مسیر سالم‌تر و شادتر کردن زندگی شهری است که ایتالیا در این زمینه از پیشگامان ایجاد تحولات محسوب می‌شود.

مسکن‌های اجتماعی ایتالیا برای خانواده‌های کم‌درآمد متحول می‌شود

ده‌ها سال از عمر بیشتر خانه‌ها و ساختمان‌های اتحادیه اروپا می‌گذرد، حدود ۸۵ درصد از آن‌ها قبل از سال ۲۰۰۰ ساخته شده‌اند که از این تعداد، حدود ۷۵ درصد عملکرد انرژی ضعیفی دارند. این بناها برای دستیابی به هدف اتحادیه اروپا مبنی بر ایجاد ساختمان‌هایی با آلایندگی صفر تا سال ۲۰۵۰، نیاز به بازسازی و نوسازی دارند.

شهر تریسته در شمال شرقی ایتالیا به‌عنوان الگویی برای اروپا در این زمینه در نظر گرفته شده است که پروژه‌هایی برای بازسازی مسکن‌های اجتماعی متعلق به اوایل دهه ۱۹۵۰ و جایگزین کردن آن‌ها با آپارتمان‌های کم‌مصرف، ایجاد فضاهای سبز و بهبود محوطه اطراف هر ساختمان دارد که این تغییرات، جذابیت منطقه را افزایش می‌دهد و فعالیت در فضای باز و تعاملات اجتماعی را تقویت می‌کند.

تریسته بزرگ‌ترین بندر دریایی ایتالیا از نظر حمل‌ونقل است که در قرن نوزدهم مهم‌ترین بندر دریایی امپراتوری اتریش-مجارستان و از دیرباز دارای تنوع قومی و مذهبی بالا بوده است. در حال حاضر تقریباً یک‌دهم جمعیت تریسته در مسکن اجتماعی زندگی می‌کنند. متوسط درآمد سالانه این ساکنان کمتر از ۱۵ هزار یورو است و بسیاری از آن‌ها بالای ۶۵ سال دارند یا والدین مجرد هستند.

بازسازی مسکن‌های اجتماعی در ایتالیا

تریسته در حال بازسازی ۱۶ مسکن اجتماعی خالی در هشت بنای چهارطبقه است. ایده‌هایی با هدف اطمینان از دسترسی به مسکن سالم و محیطی دلپذیر برای بهبود محل زندگی ساکنان کم‌درآمد جامعه از ساکنان مناطق اطراف جمع‌آوری شده است تا به ارتقای کل محله کمک کند. این پروژه که در نوامبر ۲۰۲۲ آغاز شد و قرار است تا پایان مارس ۲۰۲۶ ادامه داشته باشد، از ابتکار جدید اروپایی الهام گرفته که هدف آن پایدارتر، سالم‌تر و فراگیرتر زندگی در اروپا است.

تریسته با فقر انرژی مواجه است، تاجایی‌که ساکنان آن مجبور می‌شود مصرف انرژی را تا حدی کاهش دهد که برای سلامتی و رفاه ساکنان مضر باشد. از جمله دلایل موجود برای این امر درآمد کم، هزینه‌های سوخت بالا و ساختمان‌هایی با عایق‌بندی ضعیف عنوان شده است، بنابراین شهر در حال ایجاد مناطق نمونه شهری با ساختمان‌های کارآمد انرژی و شبکه‌های برق هوشمند است.

هدف نهایی ایجاد جوامع انرژی است که در آن ساکنان به‌طور کامل در تصمیم‌گیری در مورد محیطی مشارکت دارند که در آن زندگی می‌کنند، خانه‌ها پایدارتر هستند و مناطق اطراف جذابیت زیبایی‌شناختی بیشتری دارند.

بهبودهای برنامه‌ریزی‌شده شامل پنل‌های خورشیدی روی پشت‌بام، روشنایی کم‌مصرف و درها و پنجره‌های حرارتی می‌شود. در اطراف ساختمان‌ها نیز افزودنی‌های بالقوه شامل باغ‌هایی با مناطقی برای پرورش غذا، پارک‌های اجتماعی و فضاهای تفریحی تعبیه شده است. برای کاهش خطر سیل و بار سیستم‌های زهکشی شهری نیز برنامه‌ریزان مناطق حائل پوشش گیاهی و روسازی‌های ساخته‌شده با مواد نفوذپذیر را در نظر گرفته‌اند.

نمونه‌های والنسیا-روتردام

روتردام در هلند و والنسیا در اسپانیا نیز در مسیر بهبود مناطق خود دست به اقداماتی زده‌اند که پس از سه سال و نیم در فوریه ۲۰۲۴ به پایان رسید. در والنسیا ۲۷ فروشگاه یکپارچه تأسیس و خانه‌های حدود ۲۶۰۰ نفر در شهر از نظر انرژی کارآمد یا تجدیدپذیر بازسازی شد. در روتردام این پروژه با بازسازی ۳۳ خانه به پایان رسید.

این نوسازی‌ها توسط پیمانکاران ساختمانی در دو شهر انجام شد و شامل نصب عایق‌های کم‌مصرف در کف و دیوارها و پنل‌های فتوولتائیک روی پشت‌بام بود. نتیجه آن نیز به‌طور متوسط صرفه‌جویی ۵۰ تا ۶۰ درصدی در مصرف انرژی بود.

پروژه یادشده به‌دنبال کمک به افزایش تعداد خانه‌هایی است که برای بهره‌وری انرژی بازسازی می‌شوند و رویکردهای آن بر اساس هر مکان با ویژگی‌های بومی و شرایط محلی تعیین می‌شود.