سوم اسفند سال ۱۳۸۱ بود که پروانه ساختمانی هتل آسمان شیراز توسط شهرداری منطقه یک صادر شد و عملیات شروع احداث این هتل از سال ۱۳۸۴ آغاز شد؛ پروژه‌ای که از ابتدای ساخت آن تا به امروز با حاشیه‌های بسیاری مواجه شد و امروز نیز با گذشت ۱۹ سال از آغاز عملیات اجرایی این پروژه هنوز تکلیف این مرکز اقامتی در ابهام است.

آتش‌سوزی این هتل بزرگ در روز دوازدهم مرداد سال ۹۸ و عمیات اطفای حریق سنگین و گسترده‌ای که تا ۱۴ ساعت به طول انجامید، مدیران شهری و استانی و حتی تعدادی از اعضای وقت شورای اسلامی شهر شیراز و حتی شهروندان شیراز که در مسیر و حوالی محل ساخت این هتل سکونت دارند، نگرانی در خصوص ادامه احداث و بهره‌برداری از این هتل را ابراز داشتند.

آنچه که در خصوص علت وقوع این آتش‌سوزی مطرح شد، انباشت بیش از دو هزار تشک فنری در طبقه منفی ۲ بود و با توجه به طولانی شدن روند اطفای آتش‌سوزی و بیم ناپایداری و سقوط این سازه ۱۸ طبقه، شورای مدیریت بحران استانداری فارس برای پیشگیری از هرگونه رخدادی دستور تخلیه همه منازل و هتل‌های اطراف هتل آسمان را صادر کرد.

این بنا با ۱۶ طبقه و ۶۴ متر ارتفاع، یکی از بناهای مرتفع شیراز به‌شمار می‌رود و در خرداد ۱۴۰۱ بود که پس از وقوع حادثه تلخ ساختمان متروپل، نگرانی‌ها به صورت جدی‌تر در خصوص این ساختمان مطرح شد و رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر شیراز در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌های استان اعلام کرد، وضعیت ایمنی هتل آسمان به واسطه آتش‌سوزی سال ۹۸ در لیست ساختمان‌های ناایمن شیراز قرار دارد و در کمیسیون ماده صد این موضوع در حال بررسی و رسیدگی است و اگر نیاز به تخریب باشد این کار انجام خواهد شد.

افسانه خواست خدایی، دیگر عضو شورای اسلامی شهر شیراز بود که در یکی از جلسات صحن علنی شورا با اشاره به خطرآفرین بودن این هتل اظهار کرد: این ماجرا نه نماد تخلف مالک بلکه نماد تخلف مسئولان وقت است و ۲۰ سال از زمان صدور مجوز اولیه هتل آسمان می‌گذرد و هتلی که پایه و بنیادش بر اساس تخلف و چالش بنا شد و سرمایه‌گذار آن معتقد است که با امضای همه مسئولان وقت، مجوزهای لازم مجموعه را با این ارتفاع و شرایط گرفته است و این مجوزهای شهرداری بود که هتل آسمان را برپا کرد.

وی در این جلسه ادامه می‌دهد: حادثه متروپل زنگ خطری برای مدیران شهری به جهت رعایت نکردن استانداردها در ساخت‌وساز و ضرورت هوشیاری همه مسئولان است‌، از این‌رو هتلی که پس از آتش‌سوزی هر لحظه در معرض فروریختن است و آسمان خراشی که در مخدوش کردن جلوه‌های بصری غرب ارگ کریم‌خان زند قرار دارد، هیچ جایگاهی در بین گردشگران نخواهد داشت.

آتش‌سوزی و مباحث طرح شده از سوی افراد مختلف پیرامون ایمنی سازه هتل موجب شد تا این هتل پلمب شود و پس از حادثه وقوع آتش‌سوزی در سال ۹۸ کارگروه ویژه‌ای برای پیگیری این موضوع تشکیل و مقرر شد این هتل شرایط لازم را برای مقام‌سازی فراهم کند.

رفع پلمب منوط به تأیید طرح استحکام بخشی است

امیرحسین جمشیدی، مدیر کل دفتر فنی و حمل و نقل و ترافیک استانداری فارس در خصوص آخرین وضعیت این هتل می‌گوید: در خصوص آخرین رفع پلمب این هتل و صدور اجازه برای ادامه استحکام‌بخشی آن منوط به تأیید طرح استحکام‌بخشی از سوی مراجع ذی‌صلاح از جمله نظام مهندسی ساختمان و شهرداری است.

وی می‌افزاید: این طرح توسط مالک تهیه شده است، اما هنوز به تأیید مراجع ذی‌صلاح نرسیده و به همین دلیل عملیات استحکام‌بخشی متوقف شده است.

مدیرکل دفتر فنی استانداری فارس ادامه می‌دهد: ملاک این است که مراجع ذی‌صلاح، طرح استحکام بخشی تهیه شده را تأیید کنند تا قابلیت اجرا داشته باشد.

جمشیدی اضافه می‌کند: یک کارگروه سه‌نفره توسط سازمان نظام مهندسی تشکیل شده است و اصلاحات نقشه‌ها چندین نوبت در این کارگروه توسط مشاور انجام شده، اما هنوز طرح استحکام‌بخشی به تأیید نهایی نرسیده است و تا طرح تأیید نشود قابلت اجرا ندارد.

به جز وزارت میراث فرهنگی هیچ‌کس مرجع پاسخگویی به این موضوع نخواهد بود

علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت حریم آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در فارس در خصوص هتل آسمان می‌گوید: در خصوص این پروژه باید مطالعات لازم انجام شود و بررسی‌ها صورت گیرد و به جز مجموعه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هیچ‌کس مرجع پاسخگویی به این موضوع نیست.

وی می‌افزاید: از چند زاویه باید به این موضوع نگاه کرد. ثبت مجموعه زندیه در فهرست موقت به عنوان یکی از کاندیدهای مجموعه ثبت جهانی در یونسکو مطرح شده آمده است و هنوز مکاتبات رسمی با سازمان یونسکو برای این موضوع انجام نشده است، چرا که مباحث تنها در خصوص وضعیت این هتل نیست، بلکه فضاهای بصری پیرامون این مجموعه است که ابتدا باید ساماندهی آن که یک اولویت است را در نظر داشت و پس از آن مکاتبات رسمی با یونسکو به جهت ثبت این مجموعه آغاز شود و منتظر پاسخ باشیم.

مدیرکل ثبت حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه می‌دهد: هر گونه انجام مکاتبات باید از سوی وزارت میراث فرهنگی انجام شود و باید بررسی دقیق‌تری در عرصه انطباق و حریم صورت گیرد و این موضوع به‌طور قطع اولویت ما است.

ایزدی با بیان اینکه به جهت حساسیتی که بر ایجاد این فضا وجود دارد، به ویژه ایمنی ساختمان هتل، موضوعی است که طی دوره‌های مختلف از سوی مدیران استانی و شهری تذکر داده شده است، خاطرنشان می‌کند: اگر یونسکو اعلام کرد که ساختمان هتل آسمان منظر بصری آن مانع ثبت مجموعه زندیه است با توجه به اینکه مالک هتل هم پای کار است، حذف تعدادی از طبقات ساختمان باید انجام شود، چرا که اولویت کار ما ثبت جهانی مجموعه زندیه و معرفی شهر شیراز است و این مجموعه و محوطه پیرامونی آن هویت بخش مجموعه شهری در این کلان‌شهر است.

وی می‌افزاید: حریم منظری دارای تعریفی خاص است و یونسکو قوانین خاص خود را دارد و ما نیز پروسه‌ای را که طرح دارد، اجرا خواهیم کرد.

مدیرکل ثبت حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر قضاوت در خصوص اینکه چه مباحثی در این زمینه مطرح شده است، بیشتر حدس و گمان است، سال جاری مکاتبات برای ثبت جهانی مجموعه زندیه در دستور کار خواهد بود، اما پیش از آن باید با گرفتن مشاور، لحاظ عناصر بصری محوطه، جمع‌بندی وزارت میراث در خصوص اینکه چه عنوانی قرار است ثبت شود، انجام شود و موضوعات به ترتیب تعریف شود.

ایزدی می‌گوید: این موضوع نیازمند تعامل میان دستگاه‌های اجرایی است و با توجه به همتی که وجود دارد شاید بتوان گفت در ماه دی یا بهمن به این جمع‌بندی دست پیدا کنیم که تحت چه عنوان پرونده ثبت مجموعه زندیه برای یونسکو ارسال شود.

وی می‌افزاید: اگر یونسکو اعلام کند که این ساختمان حریم منظری مجموعه زندیه را مخدوش کرده است، باید اصلاح ساختمان صورت گیرد.

نظام مهندسی ساختمان چهار سال است که توان پاسخگویی ندارد

حمید سجادیان، مدیرعامل مجموعه شرکت هتل آسمان شیراز در گفت‌وگو با ایمنا در فارس اظهار می‌کند: ۳۶ نامه از میراث فرهنگی همچنین حکم دیوان عدالت اداری را داریم که در آن قید شده است هتل آسمان در هیچ‌یک از حریم آثار تاریخی از جمله ارگ کریمخانی نیست و برخی افراد مغرض هستند و با بهره‌برداری از این هتل مخالفت می‌کنند.

وی در پرسش خبرنگاران مبنی بر اعلام نظر کتبی سازمان یونسکو در خصوص در حریم بودن یا نبودن این ساختمان می‌افزاید: یونسکو هیچ‌گونه اعلام نظری مبنی بر اینکه این ساختمان در منظر حریم بصری ارگ کریمخان زند باشد، به صورت مکتوب اعلام نکرده است و اگر ساختمان در حریم است تاکنون این موضوع اعلام شده بود.

مدیرعامل مجموعه هتل آسمان در خصوص اینکه صحت این موضوع چگونه تأیید خواهد شد، می‌گوید: تمام مدارک و اسناد در این خصوص موجود است.

سجادیان در پرسش به این سوال که چرا با وجود ادعای وی مبنی بر موجود بودن اسناد و مدارک، اما سالیان سال است این ساختمان بلاتکلیف مانده است، می‌گوید: برخی مدیران استان مسئولیت ندارند و دلسوز این شهر نیستند، این هتل برای بیش از ۵۰۰ نفر اشتغال‌زایی خواهد داشت و ۱۴۰۰ تخت دارد و بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و یکی از بزرگترین مراکز اقامتی منطقه جنوب کشور است، این در حالی است که در صورت بازگشایی پلمب این هتل، با توجه به اینکه تنها ۱۰ درصد از کار آن باقی مانده است، می‌توان گفت که طی شش ماه افتتاح شود.

وی در پرسش به این سوال که آیا هتل ایمنی لازم را دارد؟، تصریح می‌کند: این هتل ایمنی دارد و از پنج سازمان رسمی کشور تاییدیه داریم، افراد و مدیرانی که بر اساس حرف صحبت می‌کنند باید بگویند که صحبت‌های آنها بر چه مبنایی است و فکرشان تخریبی است و باید در این خصوص پاسخگو باشند! از سوی دیگر پنج مستند داریم که هیئت کانون کارشناسان رسمی دادگستری و کارشناسان بیمه مکتوب اعلام داشته‌اند که این ساختمان مشکلی ندارد، اما نظام مهندسی جزو گروهایی است که صحبت‌های تخریبی دارد و چهار سال است که توان پاسخگویی ندارد.

مالک هتل آسمان ادامه می‌دهد: قوه قضائیه یک نفر را به عنوان کارشناسی رسمی دادگستری انتخاب کرد و در بازدیدی که از سوی کارشناس صورت گرفت اعلام شد که هیچ مشکلی در حوزه ایمنی ساختمان و طرح جامع تفصیلی شهر وجود ندارد.

خواسته زیادی ندارم؛ فقط ساختمان ایمن شود!

سجادیان همچنین در نشست خبری با خبرنگاران که در اسفند سال گذشته برگزار شد، با تاکید بر اینکه ساختمان اکنون ایمن نیست، اظهار می‌کند: یکی از مواردی که در این پروژه باید رفع خطر شود جمع‌آوری یا مهار الوارها و داربست فلزی قرار گرفته در نمای ساختمان است، چرا که بیش از ۱۸ سال از نصب آنها می‌گذرد و باید بازبینی و لوله‌ها و اتصالات آن مجدد تعویض شود.

وی می‌گوید: از مراجع ذی‌ربط تقاضا می‌کنم به منظور ایمنی و رفع خطر از این پروژه با فک پلمب کمک کنند تا کار مقاوم‌سازی و رفع خطر به سرعت انجام شود، چرا که اگر اتفاق ناگواری رخ داد، من نامه‌نگاری کرده‌ام و خطرات را هشدار داده‌ام و دیگر رافع مسئولیت هستم!

مالک هتل آسمان همچنین خاطرنشان می‌کند: استحکام‌بخشی به سنگ بنای پروژه، کارشناسی و ارزیابی فنی جرثقیل، انتقال نخاله‌های حاصل از تخریب مقاوم‌سازی از طبقات و محوطه به خارج برای جلوگیری از فشار بار اضافی به سازه، جمع‌آوری وسایل و مصالح ساختمانی تاریخ گذشته از دیگر مواردی است که برای انجام آن‌ها نیازمند رفع پلمب پروژه هستیم.

پس از طی شدن اتفاقاتی که در روند اجرای ساخت این پروژه رخ داد، اکنون پس از گذشت ۱۹ سال مالک هتل با توجه به پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصد این پروژه تقاضای بررسی ایمنی بنا از سوی مراجع ذی‌ربط را دارد، اما آنچه که بسیار حائز اهمیت است، هشدار در خصوص ایمن‌سازی ساختمان هتل و تعرض به حریم منظری مجموعه تاریخی زندیه به جهت ثبت جهانی شدن این مجموعه است و این موضوعی نیست که بتوان از کنار آن گذشت و نیاز است مسئولان استانی تدابیر سریع‌تری برای تعیین تکلیف این هتل داشته باشند، چرا که این ساختمان با هر حادثه‌ای می‌تواند تبعات گسترده به عناوین مختلف با توجه به محدودیت خیابان رودکی که این هتل در آن واقع شده است را داشته باشد.