خوشمزه ترین غذای تاریخ!

شیر مادر برای هر نوزاد بهترین سرآغاز زندگی است و علاوه بر سالم بودن مزایای تغذیه‌ای و عاطفی بسیاری برای مادر و نوزاد به همراه دارد. با وجود اینکه شیردهی مادران یک روند طبیعی است اما آسان نیست و مادران به حمایت زیادی جهت شروع شیر دادن و تداوم آن دارند. هفته جهانی تغذیه با شیر مادر، امسال در ایران از 10 تا 16 مرداد 1401 است.

هفته جهانی شیر مادر

هفته جهانی شیر مادر حدود ۳۰ سال است که سالانه و با هدف شناخت و اهمیت تغذیه با شیر مادر برای همه مادران و اطلاع رسانی عموم مردم در بیش از ۱۲۵ کشور جشن گرفته می‌شود.

تاریخچه و نامگذاری هفته جهانی تغذیه با شیر مادر

در سال ۱۹۹۰ سیاست‌گذاران یونیسف و سازمان بهداشت جهانی، با همکاری برای تغذیه نوزاد با شیر مادر اصول و استانداردهای جهانی تنظیم کنند. نتیجه این گردهمایی صدور اعلامیه‌ای بود که به نام محل برگزاری این گردهمایی، به «اعلامیه اینوچنتی» مشهور است و هر سال در سالگرد تصویب این اعلامیه با انتخاب یک شعار برای بالا بردن آگاهی همگان درباره اهمیت تغذیه با شیر مادر و ترویج آن در سراسر جهان تلاش می‌شود.
در سال ۱۹۹۲ این روز توسط اتحاد جهانی اقدام برای شیردهی، با هدف بالا بردن آگاهی همگانی درباره اهمیت تغذیه با شیر مادر و تشویق مادران به شیردهی برای بهبود سطح سلامت کودکان در سراسر جهان، برای اولین بار جشن گرفته شد و تا کنون ادامه داشته است.

اهمیت شیر مادر

شیر مادر در شش ماه اول تولد، تنها تغذیه مورد نیاز نوزاد بوده و علاوه بر نقش غذایی، نوزاد را از انواع بیماری‌ها محافظت می‌کند. شیر مادر بهترین منبع تغذیه، مقوی‌ترین نوع شیر و تأمین‌کننده‌ی امنیت غذایی نوزاد پس از تولد و ورودش به دنیایی جدید است و لازم است که تا ۲ سالگی تغذیه با شیر مادر برای نوزاد ادامه پیدا کند. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که تمام نوزادان پس از تولد از شیر مادر تغذیه کنند. شیر مادر تا ۶ ماهگی مواد و انرژی مورد نیاز نوزاد را تأمین می‌کند. پس از آن نوزاد نیاز به انرژی بیشتری دارد که از ماه ۶ به بعد در کنار مکمل‌ها و مواد غذایی دیگر ادامه پیدا می‌کند.

سو تغذیه، ناامنی غذایی و فقر، میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و سدی در برابر توسعه پایدار است. تغذیه با شیر مادر زیربنای سلامت و بقای زنان و کودکان و پایه و اساس توسعه و آینده کشور است. افزایش تغذیه مطلوب با شیر مادر می‌تواند از مرگ بیش از ۸۲۳ هزار کودک و ۲۰ هزار مادر در هر سال پیشگیری نماید. همچنین به پیشگیری از تمام انواع سو تغذیه کمک می‌کند، امنیت غذایی شیرخواران و کودکان خردسال را تأمین می‌کند، و در نتیجه به مردم و ملت‌ها برای خروج از چرخه گرسنگی و فقر کمک می‌کند.

اهداف هفته جهانی تغذیه با شیر مادر

"آن ونمن" مدیر اجرایی یونیسف گفته است: «هفته جهانی تغذیه با شیر مادر به ما فرصتی می‌دهد تا خانواده‌ها و مردم را از مزایای تغذیه زود هنگام و انحصاری با شیر مادر آگاه کنیم و یونیسف به حمایت، ترویج و پشتیبانی از تغذیه با شیر مادر متعهد است.»

سایر اهداف هفته جهانی بهداشت شامل موارد زیر است:

آگاه سازی مردم در خصوص ارتباط بین تغذیه با شیر مادر با تغذیه خوب، امنیت غذایی و کاهش فقر

تثبیت تغذیه با شیر مادر به عنوان زیربنای زندگی سالم

مشارکت افراد و سازمان‌ها برای تأثیر بیشتر

تقویت موقعیت برای ترفیع تغذیه با شیر مادر به عنوان بخشی از تغذیه خوب، امنیت غذایی و کاهش فقر

اهمیت شیردهی به نوزاد در قرآن

اسلام، دینی جامع است و حتی برای تغذیه مناسب نوزاد با شیر مادر، برنامه دارد. شیردهی به نوزاد در آیه ۲۳۳ سوره بقره آمده است. در ابتدای آیه خداوند می‌فرماید: «وَالْوَالِدَاتُ یُرْضِعْنَ أَوْلاَدَهُنَّ». منظور از واژه "الوالدات" مادران حقیقی است که فرزند را به دنیا آورده‌اند. این مادران به حکم عاطفه طبیعی و غریزی به نوزاد خود شیر می‌دهند. همچنین قرآن مدت زمان شیردهی را با تعبیر «حَوْلَیْنِ کَامِلَیْنِ» به معنای دو سال تمام بیان کرده است.

شعار های مرتبط با هفته جهانی شیر مادر:10تا16 مرداد 1401

• قدمیبه جلو برای تغذیه شیرخوار با شیر مادر: آموزش و حمایت
• تغذیهبا شیر مادر به عنوان یک تغذیه مناسب در بهبود امنیت غذایی و کاهش نابرابری ها
• برایبرقراری شیردهی در روزهای اولیه، مشاوره و کمک عملی برای شیردهی مورد نیاز است
• درروزهای اولیه پس از زایمان برای برقراری شیردهی مناسب ، مشاوره و کمک عملی در مورد شیردهی در بیمارستان و پس از ترخیص)زمانی که مادر در خانه است(مورد نیاز است
• برایحفظ شیردهی، والدین نیاز به انجام مشاوره شیردهی دارند . به همین منظور خانواده ها به مراکز بهداشتی و درمانی یا کلینیک های خصوصی مناسب برای حمایت خانواده ها در شیردهی موفق ارجاع شوند
• برایبرقراری و حفظ شیردهی در شرایط خاص، والدین به کمک و حمایت بیشتر در تغذیه نوزاد نیاز دارند
• تغذیهبا شیر مادر می تواند جان انسان ها را در مواقع اضطراری و سایر شرایط خاص نجات دهد .
• درمواقع اضطراری، نیازهای تغذیه ای و مراقبت از نوزادان ، شیرخوار و غیر شیرخوار و کودکان خردسال نیاز به توجه ویژه دارد
• تغذیه با شیرمادر ایمن ترین راه برای سلامت کودک در دوران همه گیری بیماری کووید 19.
• تغذیهبا شیر مادر، مطلوب ترین و ایمن ترین روش تغذیه شیر خواران حتی  در بحران هاست.
• هریک دلار سرمایه گذاری درتغذیه باشیرمادر ،35 دلار بازده اقتصادی دارد
• بیش از 4هزار لیتر آب مورد نیاز است تا فقط یک کیلوگرم شیرخشک تولید شود.
• تغذیه باشیرمادر یکی از نمونه های اصلی ارتباطات عمیق بین سلامت انسان و اکوسیستم طبیعت است
• شیرمادر غذای طبیعی و تجدید پذیراست که ازلحاظ زیست محیطی ایمن و سبز است.زیرا تولید و عرضه آن به مصرف کننده بدون آلودگی ، بسته بندی یا تولید زباله است.
• شیر مادر، بهترین سرمایه گذاری برای حفظ سلامتی
• شیر مادر ، یک مسئولیت همگانی .
• همه با هم مادران شیرده را حمایت کنیم.
• تغذیه با شیر مادر زمینه ساز سلامت جامعه
• توانمند سازی والدین ، تقویت تغذیه با شیر مادر؛ حال وآینده
• تغذیهبا شیر مادر به پیشگیری از تمام انواع سوء تغذیه کمک می کند
• حفظ،ترویج و حمایت از تغذیه با شیر مادر، امری حیاتی برای یک جهان پایدارتر است
• تغذیه مطلوب با شیر مادر برای سلامتی مادام العمر و رفاه و تندرستی زنان و کودکان حیاتی است
• حمایت همه جانبه از مادران برای تداوم شیردهی
• تغذیه با شیرمادر:کودکان باهوش و سالم
• تغذیه با شیر مادر : حق مادر و کودک
• دسترسی به محیطی حامی و مروج تغذیه با شیر مادر حق کلیه زنان است.
• ایجاد یک محیط دوستدار تغذیه با شیر مادر نیاز به حمایت تمام جامعه دارد
• تغذیه با شیر مادر حق اساسی همه کودکان تا دو سالگی است.
• در تمام مدت مرخصی زایمان، شیرخوار را فقط با شیر خودتان تغذیه کنید.
• پس از بازگشت به کار، دفعات شیردهی را در عصر و شب افزایش دهید.
• از مرخصی ساعتی شیردهی برای تغذیه شیرخوار با شیر مادر در طول ساعت کار استفاده کنید.
• شیر خود را در ساعات جدایی از شیرخوار هر 3 ساعت یک بار بدوشید. تخلیه مرتب پستان ها به افزایش شیر کمک می کند.
• شیر دوشیده شده را برای تغذیه شیرخوار ذخیره کنید تا در زمان دور بودن از او با این شیر تغذیه شود.
• شیر دوشیده شده مادر را با قاشق و فنجان به شیرخوار بدهید.
• مادرم شیرت پیام زندگی است.
• شیر مادر حقی برای همه کودکان
• شیر مادر در هر زمان در هر مکان
• تماس پوست با پوست و شروعتغذیه با شیر مادر در اتاق زایمان  حق اساسی همه کودکان است.
• تغذیه نوزاد با شیر مادر از ساعت اول تولد با حمایت از مادر
• نشاط، سلامتی و آرامش با شیر مادر
• با شیر مادر سلامتی کودکانمان را تضمین کنیم.
• کاهش خطر ابتلا به عفونت در ساعت اول عمر به دنبال تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
• تغذیه با شیر مادر حق مادر ، کودک و جامعه
• ازمادران شاغل حمایت کنیم تا شروع طلایی زندگی یعنی تغذیه با شیر مادر را به کودکان خود هدیه کنند.
• مادرنیاز به استراحت فراوان، مصرف غذا و مایعات کافی دارد.  مادر با اعتماد به توانایی خود و با کمک و حمایت اطرافیان شیردهی موفقی خواهد داشت.
• تغذیه باشیرمادر ظرف یکساعت اول تولد جان یک میلیون نوزاد را نجات می دهد
• 3رکنحمایت از زنان شیرده در محل کار عبارتنداز:

1. تخصیصزمان برای تغذیه طفل با شیرمادر یا دوشیدن شیر
2. اختصاصمکانی تمیز و خلوت و بدون استرس برای امر فوق
3. نگرشعمومی مثبت و اولویت دادن به تغذیه با شیرمادر

• هوش بیشتر با شیر مادر
• مادران باید بدانند که هیچ چیزی جایگزین شیر مادر نمی‌شود و شیر مادر علاوه بر تغذیه، به افزایش بهره هوشی کودک کمک بسیاری می‌کند

هوش نود درصد از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند بیشتر از نوزادانی است که شیر مادر نخورده اند.