پدرت شاه خراسان و خودت گنج مقامی
محمدبن علی بن موسی مشهور به امام محمدتقی و امام جواد (ع)، امام نهم ما شیعیان در 10 رجب 195 هجری قمری در شهر مدینه چشم به جهان گشود. نام پدر ایشان علی بن موسی بن جعفرامام رضا (ع) و نام مادرشان سبیکه نام داشت. کنیه ایشان ابوجعفر و ابو علی بود ولی بیشتر به ابوجعفر ثانی مشهور بودند.
امام جواد (ع) در زمان شهادت پدرشان، امام رضا (ع)، مصادف با اواخر ماه صفر در سال 203، هشت ساله بودند. سن کم ایشان در زمان شهادت پدر، سبب شد تا شماری از اصحاب امام رضا در امامت او تردید کرده و به واقفیه پیوستند. ولی بیشتر آنان امامت امام جواد (ع) را قبول کردند و بدین طریق امامت از امام رضا (ع) به امام جواد (ع) انتقال یافت. پس از آن، مامون عباسی امام را به بغداد فرا خواند و برای اینکه ایشان را در آنجا نگه دارد دخترش ام فضل را به عقد امام در آورد. امام جواد(ع) هرگز از ام فضل صاحب فرزندی نشد.
بعدها امام اجازه پیدا کرد به مدینه برگردد و زندگی خود را وقف تدریس کند. بعد از مرگ مامون، حکومت عباسی 2 بار امام را به بغداد احضار کرد که در بار دوم، امام به دست همسرش ام فضل و به تحریک معتضم، مسموم و در سن 25 سالگی به شهادت رسید. پیکر مطهر ایشان در شهر کاظمین به خاک سپرده شد. در بین امامان و ائمه، امام جواد (ع) با 25 سال سن و 17 سال امامت، کوتاه ترین دوران زندگی را داشته اند.
کنیه های امام جواد علیه السلام
برای امام جواد علیه السلام چهار کنیه وجود داشته است. امام محمد تقی علیه السلام با عنایت به اینکه تنها فرزند امام رضا علیه السلام بوده اند کنیه «ابن الرضا» و با توجه به نام تنها فرزند پسرشان امام علی نقی علیه السلام کنیه «ابوعلی» و در پرتو بندگی خدا کنیه «ابوعبدالله» داشته اند. اما کنیه مشهور امام جواد علیه السلام، «ابوجعفر» بوده است.
ابوجعفر در صحیفه فاطمیه الهی که در اختیار امامان بوده و اکنون در نزد امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد ثبت است. این کنیه به قدری مشهور شده و به کار رفته که جایگزین نام اصلی آن حضرت گردیده است.
از القاب امام جواد (ع) می توان به مرتضی، مختار، متوکل، متقی و زکی اشاره کرد
دوران امامت امام جواد علیه السلام
دوران کودکی امام جواد علیه السلام از دوران شیرخوارگی تا زمانی که در سن هفت سالگی به امامت رسید، با حوادث گوناگون آمیخته است.
با شهادت امام رضا علیه السلام و به امامت رسیدن امام جواد در سن کودکی، یکی از موضوعاتی که حتی برخی از یاران امام هشتم را دچار شک و تردید کرد، کم سن و سالی امام جواد علیه السلام جهت مقام امامت بود. به همین دلیل در مواردی امام رضا علیه السلام و در موارد دیگری، خود امام جواد به تبیین آن پرداختند و به شبههها پاسخ گفتند.
امام جواد علیه السلام به دلیل قابلیت و لیاقت و بهرهمندی از موهبت الهی از جایگاهی رفیع در پیشگاه خداوند، پیامبر اکرم، پدر بزرگوارش و تمام کسانی که بهرهای از شناخت امام دارند برخوردار است. اگر چه دشمنان دین و حاکمان معاصر امامان معصوم علیهم السلام همواره در مقام توطئه و سرکوب و تحقیر آنان بوده اند، اما حقانیت و صداقت و نورانیت امامان شیعه پیوسته نقشههای دشمنان را خنثی و بیتأثیر میساخته است و در برخی موارد، حتی دشمنان تحت تاثیر وجود پر برکت آنان قرار میگرفتهاند.