نگاهی به پروژه لومِن
پروژه لومن را ما پروژه کنجها مینامیم، به این دلیل که با دخل و تصرف و تحریفهای فرمی در کنجهای این بلوک ساختمانی، به سطوحی مستقل از هم میرسیم که این سطوح را به واسطه استراتژی هایی مثل رشته شدگی، نیمه شفافیت و چندلایگی تبدیل به ابزارهایی کردیم (device) که هم نمای سوم و فرم مجموعه را برای ما حل میکند، هم وجه اصلی پروژه که در مقابل نور شدید هست (چه در جنوب و چه در غرب) را رام میکند (مکعب، کنج، حجم تبدیل به سطح، سطوح با لایه لایه کردن و رشته رشته کردن، هم نمای سوم را حل میکند هم نسبت به نور غرب راه حل میدهد).
به عبارت دیگر، چگونه میتوان ساختمانی با کاربری مسکونی که هر چهار نمای آن از گذر و همجواریها خوانایی دارد را بصورت شاخص در بافت تعریف کرد بطوری که نماهای سوم مورد غفلت قرار نگرفته و بصورت عام و رها شده باقی نماند؟ به علاوه چالش کنترل نور در جبهه غربی -وجه رو به مسیل- به گونهای در پروژه مورد مطالعه قرار گیرد که علاوه بر حفظ دید و منظر و بهرهگیری از نور طبیعی در طبقات مسکونی، بصورت توأمان از مضرات نور خورشید در این نما و موضوع خیرگی و نامطلوب بودن آن جلوگیری کند.
دو رویکرد ایجاد خوردگیها در کنج جهت ایجاد تراسها و کنترل نور از طریق لوورها در روند طراحی دنبال شد تا در عین حفظ کلیت و یکپارچگی حجم، تخلخل فرمی و آسایش حین بهره برداری رعایت گردد.
لوورها در سطوح نما بصورت صفحاتی با ابعاد مختلف در تراز طبقات لغزیدهاند تا در عین تنوع بصری و همخوانی با کاربریهای داخلی، بر روی کلیت یکپارچه حجم تأکید کنند. به علاوه به منظور تمایز از استفاده عام از لوور در نما، قسمتهای بالایی و پایینی هر کدام از صفحات لووردار بصورت مورب در مجاور لبه پلان طبقات قرار گرفت تا نوعی بافت “شانه”ای در این صفحات به وجود آورد.
به علاوه زاویه هرکدام از لوورها در جبهههای مختلف متفاوت در نظر گرفته شده تا تکمیل کننده هدف و ایده طراحی قرار گرفته و بطور همزمان کیفیت بصری یا میزان نفوذ نور را بهبود بخشد. بطور مثال، لوورهای جبهه شمالی و جنوبی بصورت قائم بر صفحه نما تعریف شدهاند، در حالیکه در ضلع غربی، آنها نسبت به زاویه قائمه چرخش داشته تا هم با تراکم بیشتر در نما خوانده شود و هم نور خورشید در جبهه غربی را -در عین حفظ دید از داخل-، کنترل نمایند. در جبهه شرقی نیز این روند طراحی نما با تعریف شیارهایی در صفحات لوورها حفظ شده تا هر چهار نما از یکدستی و وحدت رویه برخوردار باشند.
حاصل پروژه، نوعی رشتهشدگی، نیمه شفافیت و چندلایگی را به منظر شهری پیشنهاد میدهد که هم یکدستی مبهمی را از کنار هم قرار گرفتن و تکثیر “شانه”ها بدست میآورد و هم درجات مختلفی از درونی بودن، محصوریت و ارتباط با بیرون را برای فضاهای داخلی به وجود میآورد.
مشخصات پروژه:
• طراح: دفتر دیگر
• تیم طراحی: علیرضا تغابنی، هما اسدی، مهران معتمدی، فریده آقامحمدی، مهرداد مکارمی، مازیار قاسمینیا، عاطفه لطفاللهی، هوداد ظروفچیان، گلاره گرانسرشت، هادی ایرانی، روجا عزیززاده، پیمان نوذری، سارا تشیعی، امیر پورمحمد، علیرضا خلعتبری، مسعود صوفیانی
• رده: مسکونی
• کارفرما: گروه Nexa
• محل پروژه: تهران
• سال طراحی: ۱۳۹۸
• تصاویر: استودیو عکاسی نیل