تغییر کاربری ساختمانهای صنعتی قدیمی چین به نفع شهروندان
چین با بهرهگیری از هنر معماری در حال تغییر کاربری ساختمانهای صنعتی قدیمی خود و تبدیل آنها به فضاهای فرهنگی و اجتماعی برای شهروندان است
کشور چین در حال بازسازی بناهای قدیمی خود و تغییر کاربری آنها با بهرهگیری از هنر معماری است. یکی از پروژههای این کشور تغییر کاربری کارخانه قدیمی تولید آبمیوه شهر با ۱۱ هزار و ۶۰۰ متر مربع مساحت واقع در منطقه ویژه اقتصادی شنژن به یک مرکز فرهنگی با مجموعهای عظیم از ساختمانهای بازسازیشده است که از آنها با عنوان «یادمان صنعتی» یاد میشود.
مسئولان این پروژه با اتخاذ رویکرد «فضا بهعنوان نمایشگاه» بهدنبال آشکارسازی و برجستهکردن خصوصیات صنعتی این سازهها، تعدادی از آنها را برای استفادههای مدرن بهروزرسانی کردند و برای بعضی از آنها تنها به بازسازی و نوسازی اکتفا کردند، چراکه بسیاری از ساختمانها و سازهها در کارخانه قدیمی تولید آبمیوه شنژن ارزش تاریخی و اجتماعی برجستهای دارند و باید بهصورت سمبل پابرجا بمانند.
به این ترتیب کارخانه صنعتی قدیمی این بخش اکنون خانه یک مرکز فرهنگی است و در تغییر کاربری آن سعی شده است عملکرد و ارزش زیباییشناختی بناها مورد بررسی و بازنمایی دقیق قرار گیرد تا ضمن حفظ سرزندگی آنها، نیازهای فرهنگی مردم و کشور چین را نیز برآورده سازد.
مجموعه مستطیلیشکل بازسازیشده، روی یک پایه و در محاصره چندین میدان عمومی قرار دارد و با هنر معمار بهنحوی ساماندهی شده است تا زیرزمینی ایجاد شود که ساختارهای مجزای بالایی را به یکدیگر متحد میکند و در عین حال نمایی از خیابان جدید بهدست میدهد.
بنای قدیمی کارخانه پس از مجهز شدن به مجموعهای از افزودنیهای معاصر از جمله فضاهای نمایشگاهی، سالن نمایش، سکوی تماشا و دفاتر پراکنده میان حیاطها و باغهای سبز در حال حاضر نگینی در منطقه صنعتی شنژن بهشمار میرود و با استقبال بالای شهروندان مواجه شده است چرا که علاوه بر فضای ساختمانی محصور، محیط باز پویایی نیز در اختیار آنها قرار گرفته است.
در بازسازی بناها به کمک معماریهای صنعتی، یک سکوی نمایشگاهی طراحی شده است که با فضاهای نمایشگاهی بیرونی، باغهای ضمیمه و فضای داخلی در حیاطهای حفاریشده، گذرگاهها و مناطق تفریحی تشکیل میدهد و سلسلهای از محیطهای فضایی را فراهم میکند. چنین ساختارهایی برای برگزاری نمایشگاههای هنری یا تئاترها، فرصت مناسبی را برای جوانانی قرار میدهد که فضای مناسبی را برای نشان دادن خلاقیتهای خود ندارند.
بخش جنوبی سازه جدید نخستین ورودی یک برج بزرگ است که جایگزین یک برج آب تخریبشده میشود و مناظری را از سراسر شهر و بقیه سایتهای صنعتی بهدست میدهد. در مرکز سایت یک استخر قدیمی و مخزن هوادهی با قابهای بتنی از یکدیگر جدا شده و در بالای آنها فضاهای نمایشگاهی قرار گرفته است که با کاشیهای سرامیکی فلزی و سفالی رنگ تزئین شده است. بین این دو فضای نمایشگاهی نیز یک مخزن رسوبگذاری قدیمی به یک باغ مدور تبدیل شده که توسط یک پیادهروی مرتفع پیچدرپیچ میتوان به آن دست یافت. تقارن مسیرهای پیادهروی و فضای بیرونی به درستی مهندسی شده است چراکه شهروندان برای رسیدن به مکانهای مورد نظرشان میتوانند تنوع جالبی از مسیرها را طی کنند و هر لحظه وارد مکان جدیدی شوند.
ساختمان قدیمی بخش شمالی بنا نیز اکنون دارای یک سالن چند منظوره و میلهای در زیر مجموعهای از فرمهای فلزی قیفیشکل است و پشتبام ساختمان اکنون محل قرارگیری یک فرهنگسرای روباز مرکزی است. در کنار این ساختمان، یک بلوک از دفاتر خلاق با یکی از مخازن قدیمی خود کارخانه ایجاد شده است که بهکمک یک پل به یک مرکز خرید در غرب سازه متصل میشود. در محوطه بناها نیز مسیرهای پیادهروی ایجاد شده است.
پروژههای دیگر چین که با بقایای ساختمانهای صنعتی سروکار داشتهاند نیز شامل تبدیل یک نیروگاه بلااستفاده به یک مرکز اجتماعی و تبدیل یک کارخانه سابق در شانگهای به یک مرکز نمایشگاهی میشود. روند تبدیل فضاهای صنعتی بلااستفاده به فضاهای عمومی تاکنون با استقبال بالایی روبهرو بوده است و به نوعی استراتژی تغییر محیط به نفع شهروندان با هزینه پایین محسوب میشود.