نگاهی به پروژه ویلای ۲۰۰=۶۰

زمینی به مساحت تقریبی ۴۰۰ مترمربع واقع در چالوس برای طراحی ویلایی در آن به ما ارجاع شد. اما فقط امکان احداث ۶۰ مترمربع سقف در آن وجود داشت (۱۵% عرصه و اعیان) و این متراژ با خواست کارفرما مغایر بود.

نگاهی به پروژه ویلای ۲۰۰=۶۰

این تضاد باعث ایجاد دو سوال شد.
سوال ۱: چرا تمامی بخش‌های خانه باید مسقف باشد؟
سوال۲: چرا باید مرزی مشخص بین فضای بیرون و درون (صلب یا شفاف) قرار گیرد؟
پاسخ به این سوال‌ها تلاشی است برای باز تعریف تیپولوژی ویلاهایی که در ایران ساخته می‌شوند.
ساختار فضا به صورت لایه‌ای تعریف شده است:
لایه ۱: لایه ابتدایی پروژه به واسطه ۲ دیوار (L) شکل در مرکز پروژه شکل گرفته که فضای اتاق خواب را در خود سازماندهی می‌کند. نورگیری آن از سقف تامین می‌شود، صلب‌ترین لایه پروژه است و کاملاٌ هوابند (Condition) است.
لایه دوم: لایه‌ای است مسقف که بخش‌هایی از خانه مانند اتاق تلویزیون و آشپزخانه را در آن قرار دارند. هوابند است اما به واسطه جداره‌های شیشه‌ای متحرک اطراف امکان هوابند نبودن را دارند.
لایه سوم: به واسطه امتداد سقف ایجاد می‌شود، مسقف است اما هوابند نیست.
لایه چهارم: لایه است از خانه، غیر مسقف و غیر هوابند که فضاهایی مانند نشیمن و فضای غذاخوری را در خود جای داده‌اند. جداره‌های اصلی درون ویلا را تعریف می‌کنند و با پنجره‌هایی ارتباط با بیرون برقرار می‌کنند و در صورت کنار رفتن جداره‌های شیشه‌ای، قابلیت نفوذ و یکی شدن با لایه‌های ۲ و ۳ را دارد.
لایه پنجم: لایه انتهایی است، باغ و بافت سبز است که چهار طرف ویلا قرار گرفته (به مانند فضای باز در یک کوشک) و ارتباط بصری درون ویلا به واسطه پنجره‌هایی که در جداره وجود دارد شکل می‌گیرد.
این لایه‌ها به واسطه ۶ دیوار (L) شکل و یک سقف کنسول شده به وجود آمده. دو دیوار مرکزی وزن سقف کنسول شده را تحمل می‌کنند و ۴ دیوار دیگر در فضا محدوده درون ویلا را تعریف می‌کنند.
سرویس بهداشتی در تاریخ معماری پروگرم مسئله‌مندی بوده، در پروژه خانه شیشه‌ای فیلیپ جانسون و پروژه (Public Glass) سوفوجیموتو برخورد‌های متفاوتی با آن شده. این پروژه هم در راستای امتداد این موضوع فضای روی سقف را به عنوان پلتفرمی درون ویلا به عنوان فضای مستراح (محل استراحت) معرفی می‌کند. مستراحی ۶۰ متری بدون وجود سقف و دیوار و بدون هیچگونه دید از خارج به آن به واسطه ارتفاع و موقعیتی که در زمین برای آن تعریف شده، تنها جایی از پروژه است که دید به منظره شالیزار اطراف دارد.

مشخصات پروژه:
• معمار مسئول: امید نیکوکار
• همکاران طراحی: لنا بهاری، محمدعلی رضی زاده، علیرضا کشفی، نبیل زینلی
• گرافیک: لنا بهاری، سحر کرمی
• سازه: محمد پناهی
• اجرا: صادق کلامی
• کاربری: مسکونی، ویلایی
• مساحت: ۲۰۰=۶۰ مترمربع
• مساحت زمین:۴۰۰ مترمربع
• محل پروژه: چالوس
• سال: ۱۴۰۲
• جوایز و افتخارات:
رتبه اول در شانزدهمین دوره جایزه معماری ایران | ۱۴۰۲ | معماری مسکونی ویلایی
فینالیست جایزه معمار | ۱۴۰۲ | مسکونی تک واحدی
تقدیر ویژه در دومین دوره جایزه ویلا | ۱۴۰۲ | ساخته شده
• تصاویر: استودیو دید