شهر در قرق ماشین مشتی ممدلی

فاطمه مقدم/ بعد از معطلی‌های بسیار در ابتدای خیابان کریمخان زند و سوار شدن چندن مسافر تر و فرز در تاکسی‌های خالی، بالاخره سوار تاکسی زرد رنگی می‌شوم. تاکسی پراید است. آخرین نفر هستم. می‌نشینم و در را می‌بندم. بسته نمی‌شود راننده می‌گوید محکم بکوب تا بسته شود. در را می‌کوبم و می‌بندم. تاکسی راه می‌افتد. هنوز چند متری نرفته که صدای شبیه به انفجاری کوچک از اگزوز ماشین مسافران را از جا می‌پراند. راننده می‌گوید چیزی نیست، خطری ندارد باید شمع‌ها را عوض کنم، یواش بروم حل است. در طول مسیر بارها این صدای انفجار شنیده می‌شود. وقت پیاده شدن در باز نمی‌شود راننده می‌گوید محکم هل بده... . این داستان را شاید شما به شکل دیگری تجربه کرده باشید. تاکسی‌هایی که درشان فقط از بیرون باز می‌شود یا صندلی‌هایشان چنان کهنه و زوار دررفته است که اصلا انگار نه انگار تاکسی یکی از خدمات لوکس شهری است... .

آلودگی هوا، افزایش مصرف بنزین، ایستادن‌های طولانی در خیابان‌های اصلی شهر برای پیداشدن یک تاکسی خالی، فرسودگی خودروها همه نشان از کمبود تعداد و پیری سن ناوگان تاکسیرانی شیراز دارد. ناوگانی که ممکن است به این زودی‌ها نوسازی نشود چون مشکل جای بیرون شهر و در کارخانه‌های خودروسازی کشور رقم خورده است و گویا به این راحتی‌ها هم حل نمی‌شود!

با کیوان باباخانی مدیر سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر شهرداری شیراز و علی‌اکبر سلطانی رئیس کمیسیون حمل ونقل و ترافیک و عمران شورای شهر درباره نوسازی ناوگان تاکسیرانی و مشکلات سر راه آن گفت و گو کردیم.

60 درصد ناوگان تاکسیرانی شیراز فرسوده است

-به نظر می‌رسد ناوگان تاکسیرانی شیراز سالخورده باشد بررسی دقیقی در خصوص میانگین سن تاکسی‌های و تعداد آن‌ها شده است؟

*در حال حاضر آماری درباره کمبود تاکسی و سن دقیق ناوگان تاکسیرانی شیراز در دست ندارم.‏ در مطالعه ای با عنوان «طرح جامع حمل و نقل شهری» تعداد تاکسی‌ها نسبت به جمعیت شیراز مورد بررسی قرار گرفته که این مطالعه با کارفرمایی معاونت حمل و نقل شهرداری در حال انجام است و مراحل پایانی خود را طی می‌کند. تا یک ماه آینده نتایج این مطالعه بیرون خواهد آمد و آن وقت می‌توانیم درباره تعداد تاکسی‌های مورد نیاز شیراز نظردهیم. در خصوص فرسودگی نیز باید بگویم که 60 درصد ناوگان تاکسرانی شیراز فرسوده است دلیل فرسودگی هم مشکلاتی است که بر سر راه نوسازی ناوگان وجود دارد. مثلا از ابتدای سال 1401 تا کنون هیچ خودروسازی تاکسی تولید نکرده است. در واقع از وقتی که پژو 405 و خودرو سمند شماره گذاری نشد دیگر هیچ خودروسازی خودرویی به عنوان جایگزین به ناوگان تاکسیرانی معرفی نکرده و به همین سبب حتی یک تاکسی در کل کشور نوسازی نشده است. مشکل اساسی ما در تولید نشدن خودرو تاکسی است.

-دلیل تولید نشدن تاکسی چیست؟

*بعد از توقف شماره گذاری شدن دو خودرو که برای تاکسی استفاده می‌شد بنا شد سمند سورن به عنوان تاکسی تولید شود اما تا کنون هیچ قراردادی با اتحادیه تاکسیرانی بسته نشده یعنی کارخانه زیر بار بستن قرارداد برای دادن سمند سورن به عنوان تاکسی نرفته است.

-اگر سمند سورن به عنوان تاکسی تصویب شود آیا رانندگان تاکسی از پس هزینه‌های خرید آن بر می‌آیند؟

*ما دو کار را به صورت موازی انجام دادیم. با بانک شهر و رسالت صحبت کردیم و یک مصوبه هم از شورای شهر گرفتیم که وامی‌با سود 18 درصد از یکی از این دو بانک بگیریم و پرداخت 14 درصد سود وام را شهرداری تقبل کند. اصل وام به اضافه سود4 درصد (یا همان کارمزد) را رانندگان بدهند تا این وام برای رانندگان قابل پرداخت باشد. مصوبه این وام از شورای شهرگرفته شده است.

-میزان این تسهیلات چقدر است؟

*این وام 80 درصد قیمت خودرو سورن را پوشش می‌دهد. ما به صورت موازی با بانک رسالت صحبت کردیم و همزمان نیز با کمیته امداد وارد یک تفاهمنامه می‌شویم که در هفته جاری ان‌شاالله منعقد و نهایی خواهد شد. کمیته امداد بناست وامی ‌به قیمت 300 میلیون به 500 نفر از افرادی که تحت پوشش این کمیته هستند یا به افرادی که در دهک یک تا 5 قرار دارند تخصیص دهد تا بتوانند تاکسی نو بخرند. همه این کارها البته در صورتی منجر به نوسازی ناوگان تاکسیرانی شیراز می‌شود که خودرو تاکسی تولید شود حتی اگر پول هم به طور کامل فراهم شود تا خودرو نباشد هیچ کاری نمی‌توان کرد. دولت باید کارخانه‌های خودروسازی را موظف به تولید تاکسی کند تا این معضل حل شود.

-مهم ترین مشکل رانندگان تاکسی در حال حاضر چیست؟

*مهم ترین مشکل رانندگان تاکسی جز نوسازی خودروهایشان، بیمه است. برای بیمه رانندگان درون شهری چه تاکسی و چه اتوبوس تا سال 92 سامانه ای وجود داشت که رانندگان برای گرفتن بیمه به آن سامانه مراجعه می‌کردند و دولت یک سوبسیدی بابت بیمه به رانندگان می‌پرداخت. از سال 92 این سامانه کلا بسته شده است و رانندگانی که بعد از این سال می‌خواستند خودشان را بیمه کنند باید به صورت خویش فرما با پرداخت هزینه کامل بیمه می‌شدند. این بار مالی سنگینی بر دوش رانندگان گذاشته است. همچنین بیمه ای که باید آن‌ها را در دوران بازنشستگی تحت پوشش قرار دهد وجود ندارد. ما چندین بار در خصوص بیمه رانندگان درون شهری با نمایندگان مجلس مکاتبه کردیم تا در زمان تصویب بودجه دولت را موظف کنند به تعیین ردیف بودجه بیمه رانندگان درون شهری کنند و سامانه مجددا باز شود اما متاسفانه اتفاق نیفتاده و امسال هم همچنان پیگیر هستیم تا این سامانه باز شده تا بزرگترین دغدغه رانندگان مرتفع شود.

- طرح الکترونیکی شدن ‏پرداخت‌های تاکسی‌های شهری با کارت شهروندی به کجا رسید؟ ‏

*پرداخت کرایه‌ها تاکسی با کیو آر کد (QR Code) در مراحل نهایی است و ان‌شاالله به زودی رونمایی می‌شود تا بتوانیم در مرحله بعد کار پرداخت به وسیله کارت شهروندی را آماده کنیم اما کیو آر کد ‏ در مراحل اجرا قرار دارد و کارهایی نظیر چاپ کیو آر کد برای نصب در تاکسی‌های شیراز در حال انجام است و به زودی رونمایی آن انجام خواهد شد. کیو آر کد تمام اپلیکیشنی پرداختی که روی گوشی‌ها نصب است را پوشش می‌دهد نظیر آپ، تومن، تاپ و... با اسکن کیو آر کد ‏شهروندان می‌توانند پرداخت‌هایشان را به سادگی انجام دهند.

‏ تعویض کپسول گاز تاکسی‌ها در دستور کار است

- اقدامات شورای شهربرای نوسازی یا بهسازی ناوگان تاکسیرانی شیراز چه بوده است؟

* بهسازی و نوسازی ناوگان تاکسیرانی به طور همزمان در حال پیگیری است برای بهسازی تعویض کپسول گاز سوز تاکسی‌ها در دستور کار است. مدت تعویض این کپسول‌ها گذشته است اما کار رها شده بود و امکان خطرسازی برای مسافر و راننده وجود دارد. برنامه دیگر برای خرید تاکسی‌ها نو و اضافه شدن آن‌ها به ناوگان تاکسیرانی است که با بانک شهر مذاکره کردیم و شورا این بانک را ملزم به پرداخت وام به منظور نوسازی و تعویض تاکسی‌ها کرده است.  

در حوزه نوسازی اما مشکل اصلی تولید نشدن تاکسی است که جلساتی با دو شرکت خودروساز با حضور شهردار شیراز داشته ایم و بنا داریم اگر تامین خودرو توسط خودروسازان داخلی انجام نشود با استفاده از مصوبه دولت در خصوص واردات خودرو با اخذ مجوزهای لازم بتوانیم سهمی‌از خودروهای وارداتی را برای نوسازی تاکسی‌های شیراز بگیریم. جز این شورا به جد به دنبال نوسازی هر سه وسیله حمل ونقل درون شهری (اتوبوس، مینی بوس و تاکسی) است و پیگیری‌ها انجام شده است. در نهایت باید تا پایان آبان ماه و ارائه گزارش نهایی سازمان مدیریت حمل و نقل به کمیسیون صبر کنیم تا کاملا برایمان روشن شود که چه تعداد دقیق تاکسی مورد نیازمان است و اقدامات لازم را با مدیریت بهتر برای تامین تاکسی چه از خودروهای داخلی و چه از خودروهای خارجی صورت دهیم.