تلاش اسپانیا در تبدیل شدن به کشور دوستدار دوچرخه
شهرها و شهرکهای اسپانیا باید در سال ۲۰۲۴ بیشتر دوستدار دوچرخه و عابران پیاده شوند، در غیر این صورت بودجه اتحادیه اروپا را از دست میدهند.
اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۱ برای سازگاری با تغییرات آبوهوا و رشد پایدار به کشورهای عضو یارانه اهدا کرد و از آن زمان برای رسیدن به این اهداف میلیونها یورو در ساخت و ایجاد پیادهرو، مسیرهای دوچرخهسواری و مناطق کمآلاینده هزینه کرد، اما سرعت اسپانیا در همسو شدن با اهداف اتحادیه کمتر از دیگر کشورها بود. به همین دلیل در سال ۲۰۲۴، پیشرفت پروژههای سبز که بودجه بازیابی، تحول و تابآوری اتحادیه اروپا را دریافت کردهاند، در اسپانیا بررسی میشود و اگر تا پایان سال، یکچهارم از کارهای برنامهریزی شده تکمیل نشده باشد، دولت باید بودجه دریافتی را به اتحادیه برگرداند.
اعمال محدودیت بر خودروهای شخصی
بر اساس گزارش برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP)، شهرها مسئول حدود ۷۵ درصد از انتشار دیاکسیدکربن در جهان هستند و حملونقل یکی از عوامل اصلی آن است. به همین دلیل اتحادیه اروپا میلیاردها یورو بودجه برای طرحهای حملونقل پایدار در نظر گرفته است تا به اهداف بلندمدت خود برسد و انتشار گازهای گلخانهای را تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۵۵ درصد و تا سال ۲۰۵۰ به میزان ۹۰ درصد کاهش دهد.
در همین راستا، هدف اسپانیا در برنامه حملونقل پایدار، کاهش ۳۵ درصدی استفاده از خودروهای شخصی تا سال ۲۰۳۰ است. طبق بخشی از این برنامه، حدود ۴۰۰ شهر که جمعیت بیش از ۵۰ هزار نفر دارند، باید مناطق کمآلاینده (ZBEs) را معرفی کنند که در آنها رفتوآمد خودروهایی محدود میشوند که باعث آلودگی هستند. بارسلونا، مادرید، سویا و ساراگوسا از جمله شهرهایی هستند که تاکنون ZBE را اجرا کردهاند، اما بیش از ۱۵۰ شهر دیگر آخرین مهلت خود را که برای ژانویه ۲۰۲۳ تعیین شده بود، پشت سر گذاشتند.
بخشهای دیگر این برنامه افزایش خطوط دوچرخهسواری، گسترش اتوبوسهای برقی، امکانات پارک و سوار، طرحهای اشتراک و اجاره خودروهای برقی است که به سرعت در حال اجرا است. شهروندان مادرید پاداشی معادل ۱۲۵۰ یورو برای اسقاط ماشین قدیمی خود و استفاده از خودروهای برقی دریافت میکنند. کمکهایی بین ۲۵۰۰ تا ۹ هزار یورو هم به کسانی تعلق میگیرد که خودروی خود را با وسایل نقلیه بدون آلایندگی جایگزین کنند. در بسیاری از شهرهای بزرگ مانند مادرید، بارسلونا و والنسیا سرویس کرایه دوچرخه وجود دارد و بودجه اتحادیه اروپا برای گسترش این طرح در شهرهای کوچکتر استفاده میشود.
سال ۲۰۲۴ سال محاسبه حملونقل پایدار در اسپانیا
حدود ۱.۵ میلیارد یورو بودجه توسط وزارت حملونقل اسپانیا بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ برای حمایت از طرحهای حملونقل سبز بین شهرداریها توزیع شده است که اگر تا پایان سال ۲۰۲۴ نتوانند پروژههای وعده داده شده را اجرا کنند، مجبور میشوند بخشی از پول را برگردانند. در حال حاضر شهرداری کاتالونیا به علت تأخیر در معرفی مناطق کمآلاینده و شهرداری الچه به دلیل عقبنشینی در مسیرهای دوچرخهسواری در معرض تهدید از دست دادن منابع مالی قرار دارند. بخشی از این تأخیرها ناشی از عقبنشینیهای سیاسی در شهرهای تحت حکومت ائتلافهای راستگرا از ماه مه ۲۰۲۳ است که شهروندان آن سیاستهای بدون خودرو را نمیپسندند.
هدف برنامه بررسی ۲۰۲۴ حصول اطمینان از این است که یارانههای اتحادیه اروپا برای اهداف مورد نظر خود استفاده میشود و پروژههایی تکمیل میشوند که با استفاده از آن بودجه آغاز شدهاند. اگر شهرداریها میخواهند بودجه خود را نگه دارند باید ۲۵ درصد از فعالیتهای وعده داده شده را تا پایان سال تکمیل کنند، البته امکان تمدید این طرح در صورت اثبات دلایل موجه وجود دارد.