امیرحسین جمشیدی در تشریح شرایط باغات قصردشت شیراز گفت: در شهر شیراز به دلیل شرایط خاص و قدمت باغات قصردشت و لزوم حفظ آنها ، طرح ویژه ای تحت عنوان «طرح تفصیلی باغات قصردشت» در سال ۱۳۷۹ تهیه گردید و برای قسمتی از  باغات واقع در شمال غربی شیراز که تقریبا متصل به هم بودند، محدوده ای تعیین و تصویب شد که به شکل تقریبی از چهارراه ستارخان و کوچه صرافی شروع شده و تا باغات واقع در انتهای خیابان پزشکان معالی آباد را در بر می‌گیرد.

به گفته جمشیدی یک سری باغات دیگر  نیز هستند که به دلیل انفصال کالبدی خارج از این محدوده یکپارچه قرار گرفته اند و در طرح تفصیلی شهر شیراز تحت عنوان «پهنه باغ وفضای سبز» شناخته می شوند.

«محدوده باغات قصردشت»  از لحاظ شهرسازی خارج از محدوده قانونی شهر واقع  شده اند.

مدیرکل دفتر فنی استانداری فارس عنوان کرد: باغاتی که در محدوده باغات قصردشت قرار دارند طبق طرح جامع مصوب شهر شیراز، از لحاظ شهرسازی خارج از محدوده قانونی شهر واقع شده اند. این تصمیم گیری به این دلیل بود که با قرارگیری خارج از محدوده قانونی شهر، هم از دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری مصون باشند و هم قوانین امور اراضی از جمله قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات شامل آنها شود.

وی افزود: اگر درختی در این محدوده تخریب شود، یا ساخت و سازی انجام شود، هم امور اراضی می تواند وارد شود چون خارج از شهر محسوب می‌شود و هم به این دلیل که در حریم شهر است، شهرداری امکان ورود دارد.

جمشیدی در پاسخ به این پرسش که چگونه یک باغ در محدوده طرح ویژه قرار ندارد اما باغ مجاور آن در این طرح جای گرفته است؟ گفت: مشاور تهیه کننده طرح در زمان تهیه طرح (سال ۱۳۷۹)، خط محدوده پیرامونی باغاتی را که به متصل بوده اند، ترسیم نموده و باغات متصل به هم زیر مجموعه این طرح قرار گرفت. در محدوده خیابان قصردشت، باغات واقع در بعضی از کوچه ها مثل کوچه منبع آب جزو گروههای پنجگانه باغات قصردشت قرار گرفته اند و سایر باغات مانند کوچه کدیور خارج از آن قرار داده شده اند.

ماهیت غیرقانونی بودن تغییر کاربری  باغات دایر فرقی نمی‌کند

مدیرکل دفتر فنی استانداری فارس تصریح کرد: تفاوت باغات واقع در طرح تفصیلی با باغاتی که درطرح ویژه قراردارند این است که قانون امور اراضی شامل حال آنها نمی شود اما ماهیت غیرقانونی بودن تغییر کاربری باغات دایر در هر دو گروه این باغات فرقی نمی کند.

وی افزود: تغییر کاربری باغاتی که در طرح تفصیلی قرار دارند مجاز نیست و تنها تفاوتی که با باغات طرح ویژه دارند این است که طرح ویژه سخت گیرانه تر است. در طرح ویژه علاوه بر شهرداری، امور اراضی هم می تواند وارد شود ولی در طرح تفصیلی تنها شهرداری امکان ورود دارد.

وظیفه ذاتی شهرداری جلوگیری از تغییر کاربری باغات تفصیلی است

جمشیدی تصریح کرد: باغات طرح تفصیلی مشمول قانون حفظ و گسترش فضای سبز شهری می شوند و وظیفه ذاتی شهرداری جلوگیری از تغییر کاربری آنهاست. تنها ماده ۱۴ قانون زمین شهری ممکن است در حفظ باغات محدوده شهر چالش ایجاد می کند که آن هم با تغییر کاربری مخالفت کرده و بر حفظ کاربری باغی صراحت دارد.

اعتراض به تغییر کاربری کاملا بجا است

به گفته مدیرکل دفتر فنی استانداری فارس آیین نامه اجرایی قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها به تازگی سختگیرانه تر هم شده و اعتراض به تغییر کاربری کاملا بجا است.

جمشیدی این نکته را نیز متذکر شد که تقاضاهای تغییر کاربری محدوده باغات قصردشت در کارگروه امور زیربنایی استان مطرح می‌شود و آنچه در کمیسیون ماده پنج مورد بررسی قرار می گیرد باغات خارج از این محدوده است.

مدیرکل دفتر فنی استانداری فارس در خصوص نتیجه درخواست تغییر کاربری باغ رزی واقع در کوچه کدیور قصردشت در کمیسیون ماده پنج گفت: این تقاضا اخیرا در کمیسیون ماده پنج مطرح شد و استاندار با رویکرد سخت گیرانه ای که در تغییر کاربری باغات دارند، اعلام کردند به شرط اینکه ۸۰ درصد کاربری باغی حفظ شود و در اختیار شهرداری قرار بگیرد، با تغییر کاربری بیست درصد باغ موافقت می کنند که تا کنون از طرف متقاضی پذیرفته نشده و درخواست تغییر کاربری پلاک مذکور از دستورکار خارج شده است.

جمشیدی در پایان از مالکین و شهرداری‌های استان خواست با توجه به رویکرد مدیریت استان جهت حفظ باغات، از ارسال هرگونه درخواست تغییر کاربری باغات به دبیرخانه کارگروه امور زیربنایی و یا کمیسیون ماده ۵ خودداری کنند.

قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها

لازم به ذکر است آیین نامه اجرایی ماده یک قانون اصلاح لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب ۱۳۸۸/۴/۲۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام (تنقیحی مورخ ۱۴۰۱/۶/۱۷ شورای عالی استان ها) قوانین سختگیرانه تری نسبت به تغییر کاربری اراضی باغی دارد.  تبصره یک ماده ۱۰ این آیین نامه در تغییرات جدید خود به صراحت اعلام می کند: شهرداری موظف است پس از شناسایی، باغ های واقع در محدوده و حریم شهر آنها را روی نقشه و سامانه های مربوطه ( G I S) مشخص و اعلام نماید. این باغ ها به هیچ وجه، حتی در صورت قطع تمام درختان، بدون اخذ مجوزهای قانونی از عنوان باغ خارج نخواهند شد.

به راستی چرا خبری از مخالفت دستگاه های مسئول نیست؟

تقاضای تغییر کاربری ملک موقوفی با پلاک ۶۱ واقع در کوچه کدیور، معروف به باغ رزی از باغ به مسکونی که در طرح تفصیلی قصردشت قرار دارد، علیرغم تمامی ضوابط، با موافقت شهرداری با طی همه فرآیندها به کمیسیون ماده پنج ارسال شده بود که با مخالفت استاندار رد شد.

یک تقاضای تغییر کاربری از نقطه آغاز تا قرار گرفتن بر میز کمیسیون ماده پنج فرآیند طولانی را طی می کند و قانون گذار در این مسیر توقفگاه های متعددی برای پایش و بررسی جامع تر قرار داده تا در صورت قرار نداشتن در مسیر صلاح عمومی از ادامه روند جلوگیری شود.

دستگاه‌های متعددی  از جمله شهرداری منطقه، معاونت شهرسازی شهرداری، شورای شهر، اداره کل راه و شهرسازی در این مسیر قرار دارند که هر کدام این امکان و مسئولیت را دارند که با موضوع تغییر کاربری مخالفت کنند، اما به نظر می‌رسد در اتفاقی تأسف بار همه این دستگاه ها با نادیده انگاشتن وظیفه قانونی خود در صیانت از فضای سبز و حفظ باغات، موافق تغییر کاربری بوده و آن را تا کمیسیون ماده پنج پیش برده اند و اگر مشی سختگیرانه کنونی در استانداری فارس نبود تا کنون این باغ با تغییر ماهیت، علیرغم همه ضوابط به مسکونی تبدیل شده بود.