تر و خشک با هم نمی سوزند!

سهیلا رفیعی نژاد/ بسیاری از کشورهای جهان با چالش جهانی مدیریت پسماند به جایگاه مناسبی جهت تفکیک و بازیافت زباله دست یافته اند. بسیاری از دولت ها که نمی دانند با انبوه زباله ها چه باید کرد، در این چالش شرکت کرده و به موفقیت های چشمگیری در این زمینه دست یافته اند.

حقیقت این است که همه ما باید در برخی از عوامل کوشا بوده و برای دستیابی به جهانی ایده آل و مناسب تلاش کنیم. پس وجود ما برای بازیافت زباله به بهترین نحو، نقش موثری خواهد داشت. برای بازیافت زباله باید از تفکیک زباله در مبدا اقدام نمود این تفکیک زباله از طریق استفاده از کیسه زباله مناسب امکان پذیر می باشد. به این صورت که یک کیسه زباله برای مواد غذایی و پسماندهای تر استفاده می شود و کیسه دیگر برای کالاهای خشک مورد استفاده قرار می گیرد. کیسه زباله پسماند تر به صورت روزانه از  محل کار و یا زندگی خارج می شود اما کیسه پسماند خشک تا زمان پر شدن می تواند در محل نگهداری شود. همچنین برای تفکیک زباله های صنعتی، پزشکی و مواردی از این قبیل نیز باید به تدابیر هوشمندانه تکیه نمود. بهتر است از یک برچسب بر روی کیسه های زباله خشک به عنوان نشانگر استفاده نمود. استفاده از رنگ های خاص نیز در این زمینه بسیار موثر می باشد. با این وجود اگرچه در حال حاضر اکثر خانواده ها زباله های خشک و قابل بازیافتی مانند شیشه و پلاستیک را از دیگر آشغال ها جدا می کنند اما همچنان برخی اینکار را بی دلیل می دانند و همه نوع زباله را یکجا انباشت می کنند. در حالی که توجه به این مقوله اهمیت بسزایی دارد و علاوه بر کمتر شدن زحمت پاکبان ها، امکان بازیافت مواد را فراهم می نماید.

شیراز برای اولین بار در کشور، از سال 1378 اقدام به اجرای طرح تفکیک از مبدأ نمود. این طرح، شامل مراحل تفکیک و جداسازی پسماندها در محل تولید، ذخیره سازی، جمع آوری و حمل و نقل، پردازش اولیه، پردازش ثانویه و بازاریابی و فروش می باشد. رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز در خصوص نحوه اجرای طرح در حال حاضر گفت: پروژه تفکیک از مبدأ در شیراز به سه شیوه مراجعه حضوری خودروهای بازیافت مجهز به سیستم موقعیت یاب مکانی به درب منازل، جمع آوری پسماندهای خشک در معابر و استقرار 62 ایستگاه اطلاع رسانی و مبادله پسماند خشک قابل بازیافت در سطح شهر در حال اجراست.

روح اله خوشبخت افزود: خودروهای بازیافت طبق برنامه جمع آوری و بر اساس محدوده های مشخص شده به صورت هفتگی به درب منازل مراجعه و با ملودی مخصوص، پسماندهای خشک شامل کاغذ و مقوا، کارتن، انواع پلاستیک، شیشه، انواع فلزات، پسماندهای جزء ویژه (لامپ، باتری و ...) را جمع آوری می کنند.

او عنوان کرد: شهروندان توجه نمایند که از خرد کردن کاغذ خودداری کنند و آن را به صورت تا شده در مخزن بازیافت بریزند زیرا کاغذ ریز شده قابلیت بازیافت کمتری دارد.

خوشبخت افزود: در بخش جمع آوری پسماندهای خشک در معابر با توجه به سیاست های جدید سازمان و به منظور بهبود ارائه خدمات به شهروندان، جمع آوری مواد بازیافتی در این بخش به پیمانکار جداگانه واگذار می شود و خودروها توسط پیمانکاران با نظارت سازمان ساماندهی می شود.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز در خصوص فعالیت ایستگاه های اطلاع رسانی و مبادله پسماند خشک قابل بازیافت در سطح شهر نیز گفت: در حال حاضر 62 ایستگاه فعال در سطح شهر استقرار یافته و این ایستگاه ها ضمن اطلاع رسانی و آموزش به شهروندان در زمینه تفکیک از مبدأ، پسماندهای خشک شهروندان را تحویل گرفته و در ازای آن کالاهایی از جمله مواد شوینده و بهداشتی که غیرقابل فساد است، ارائه می نمایند.

 او عنوان کرد: همچنین شهروندان برای کسب اطلاعات در زمینه زمان مراجعه خودروهای بازیافت می توانند به پورتال سازمان به آدرس waste.shiraz.ir مراجعه نمایند و یا با شماره 36499234 تماس بگیرند.

خوشبخت گفت: از جمله اقدامات این سازمان توزیع «مخازن ذخیره سازی » پسماند خشک درب منازل است. در این باره در ساختمان های 1 تا سه واحدی از نوع کارتن پلاست 80 لیتری، در آپارتمان های 4 واحدی به بالا و مجتمع های مسکونی بر اساس تعداد واحدها، مخازن 240 لیتری توزیع می شود. مخازن ذخیره سازی جزء ویژه نیز به صورت جداگانه برای ذخیره سازی جزء ویژه پسماند خانگی و در راستای جداسازی باتری، لامپ، وسایل تیز و برنده مانند تیغ و سوزن، قوطی حاوی سموم و مواد شیمیایی، فیلم رادیولوژی، سی دی و ... در نظر گرفته شده است البته  مخزن ذخیره پسماند خشک در صورتی به آپارتمان ها تحویل داده می شود که آن ساختمان مخزن پسماند تر نیز داشته باشد.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز از دیگر اقدامات این سازمان در خصوص جمع آوری پسماند خشک ادارات، مدارس و ارگان ها نیز عنوان کرد: پسماند خشک این مراکز نیز حداقل هفته ای دو مرتبه جمع آوری می شود و اگر ارگانی متقاضی دریافت مخزن بازیافت باشد باید به پورتال سازمان مراجعه نماید و درخواست خود را ثبت  کند. در صورتی که نیاز به مراجعه بیشتر برای جمع آوری پسماند خشک باشد نیز این امکان با انجام هماهنگی فراهم است.

  خوشبخت اضافه کرد: سازمان مدیریت پسماند از سال 93 به صورت جدی به آموزش و فرهنگسازی زمینه تفکیک از مبدأ پسماندها در فضاهای مختلف آموزشی از جمله چهره به چهره درب منازل ویلایی، آپارتمـانی و مجتمع های مسکـونی، مـدارس، مهدکودک ها، اصناف، سازمان ها و ادارات، مساجد، فرهنگسراها، مانورها، مناسبت ها و نمایشگاه ها و جشنواره ها و همچنین بهـره گیری از رسانه ها، استندها و بیلبوردها، پل های هوایی، بدنه و پشت شیشه اتـوبـوس های درون شهـری، ایستگاه های اتوبوس شهـری، فضاهای مجـازی، تلویزیون های محیطی، پوسترها، بروشورها، کتاب ها، تولیدات فرهنگی و نشریات پرداخته و در عین حال از خانواده ها خواستاریم اهمیت این امر را به صورت عملی به کودکان یاد دهند، تا روز به روز به تعداد افرادی که این قضیه در آن ها درونی شده  اضافه گردد.

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز گفت: در همین راستا روزانه بیش از 105 تن پسماند خشک قابل بازیافت از طریق روش های یادشده و با آموزش، اطلاع رسانی و فرهنگسازی از سطح مناطق یازده گانه شیراز جمع آوری می گردد.

خوشبخت افزود: هدف ما افزایش این میزان است و در همین خصوص همه تلاش خود را برای فرهنگسازی های موثر می کنیم تا پسماندهای خشک و قابل بازیافت در مبدا و خانه ها توسط مردم با رغبت جداسازی شود.

او عنوان کرد: پسماندهایی که قرار است بازیافت شود، از طریق ارسال به صنایع تبدیلی از طریق پیمانکاران به مواد جدید تبدیل می شوند.

 رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری شیراز در این خصوص تصریح کرد: هدف تولید مواد جدیدی از جمله شانه تخم مرغ از کارتن های بازیافتی و کف پوش از پلاستیک است و در این باره نیز فعالیت های قابل توجهی تا کنون در شیراز انجام گرفته است.