شمال آفریقا به‌عنوان منطقه‌ای پیشرو ظاهر شده است که ۸۸ درصد از توسعه شهرهای جدید برنامه‌ریزی شده در سراسر آفریقا را به خود اختصاص می‌دهد. پس از آن غرب آفریقا با ۵.۵ درصد و شرق آفریقا با سه درصد قرار دارند. این توزیع به افزایش تعهدات دولت برای تضمین کیفیت زندگی و زیرساخت‌ها در مواجهه با افزایش جمعیت شهری نسبت داده شده است.

توسعه‌دهندگان خصوصی و دولت‌ها در سرتاسر آفریقا به‌منظور تأمین مالی توسعه مراکز شهری در حال رشد منطقه، بیش از دو میلیارد مترمربع از پروژه‌های احیای زمین و شهرهای جدید را با هزینه بیش از ۵۱۴ میلیارد دلار مورد حمایت دادند.

تحولات شهری جدید در آفریقا

پنج کشور برتر در توسعه شهرهای جدید آفریقا، مصر با ۳۳ درصد، نیجریه با ۱۷.۹ درصد، موریس با ۸.۹ درصد، غنا با ۷.۱ درصد و کنیا با ۵.۴ درصد هستند.

توسعه این شهرهای جدید به دلیل شهرنشینی سریع رخ می‌دهد که باعث شلوغی شهرها و وارد آمدن فشار بر زیرساخت‌ها و منابع موجود بدون گزینه‌های مسکن مناسب مقرون‌به‌صرفه در میان افزایش سطح فقر می‌شود. این شهرها فرصتی را برای توسعه‌دهندگان و دولت آفریقا فراهم می‌کنند تا شهرهای قابل زندگی‌تر و مرتبط‌تر با زیرساخت‌های بهتر ایجاد کنند.

به‌طور کلی تقاضا برای شهرهای برنامه‌ریزی‌شده در سراسر قاره آفریقا افزایش یافته است. به‌عنوان مثال انتظار می‌رود شهرهایی مانند پایتخت اداری جدید در مصر، شهر کنزا در کنیا و شهر دیامنیادیو در سنگال چهره جدیدی از شهرهای آفریقایی را ارائه دهند که پایدارتر، هوشمندتر و کارآمدتر است.

این شهرها به‌طور مساوی توسط دولت و بخش خصوصی تأمین مالی می‌شوند و دولت تقریباً ۴۸ درصد و بخش خصوصی ۴۶ درصد از تأمین بودجه آن‌ها را تقبل کرده است.

۱۴ شهر جدید در سراسر آفریقا

پایتخت اداری جدید مصر: توسط دولت مصر در حال توسعه است، در ۴۵ کیلومتری شرق قاهره قرار دارد و هدف آن کاهش فشار کنونی ازدحام جمعیت و ازدحام شهری در قاهره است. این منطقه از مناطق مسکونی، مناطق اداری دولتی، پارک‌ها و یک منطقه تجاری مرکزی تشکیل شده است.

شهر فناوری کنزا کنیا: توسط دولت کنیا در سال ۲۰۰۸ راه‌اندازی شد و به‌عنوان یک مرکز فناوری و پروژه شاخص چشم‌انداز ۲۰۳۰ کنیا طراحی شده است. این توسعه در حال حاضر در زمینی به مساحت ۲۰ میلیون متر مربع قرار دارد و هدف آن تبدیل شدن به یک شهر هوشمند پیشگام در آفریقا است.

شهر آپولونیا غنا: واقع در منطقه بزرگ شهری آکرا و یک پروژه توسعه ترکیبی است. انتظار می‌رود پس از تکمیل ۸۸ هزار ساکن و ۲۰ هزار بازدیدکننده روزانه را در خود جای دهد. فاز اول این پروژه در حال حاضر آغاز شده است و انتظار می‌رود کل پروژه طی ۱۰ سال آینده تکمیل شود.

اکو آتلانتیک سیتی نیجریه: در لاگوس واقع شده است. این بنا در زمین‌های بازیابی شده از اقیانوس اطلس ساخته می‌شود و قرار است شهری جدید و مدرن باشد که به کاهش مشکلات مسکن و زیرساخت در لاگوس کمک می‌کند. ساخت‌وساز در سال ۲۰۰۷ آغاز شد و تا به امروز بیش از ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار متر مربع زمین احیا شده است.

شهر تاتو کنیا: شهری برنامه‌ریزی شده در حومه نایروبی و یک توسعه با کاربری ترکیبی است که شامل مناطق مسکونی، تجاری و صنعتی می‌شود. شهر تاتوی کنیا یکی از پروژه‌های شاخص چشم‌انداز ۲۰۳۰ کنیا است.

شهر انکواشی زامبیا: دارای طیف گسترده‌ای از گزینه‌های مسکن از جمله آپارتمان‌ها، خانه‌های شهری و ساختمان‌های مستقل، همچنین فضاهای تجاری است. هدف آن ارائه مسکن با کیفیت بالا، پایدار و مقرون‌به‌صرفه برای افراد با درآمد متوسط در زامبیا است.

شهر الگلالا مصر: این شهر پس از پروژه کانال سوئز جدید، دومین پروژه بزرگ مصر محسوب می‌شود و در ۱۷۰ کیلومتری قاهره، در مرتفع‌ترین فلات کوه در منطقه دریای سرخ و با ارتفاع ۷۷۰ متری از سطح دریا در بالاترین ارتفاع آن واقع شده است. الگلالا مصر یک شهر کاملاً یکپارچه با اجزای مسکونی، تجاری، صنعتی و گردشگری خواهد بود.

شهر صدمین سالگرد نیجریه: شهری مدرن که برای بزرگداشت صدمین سالگرد نیجریه ساخته شده است. این شهر که در سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی شد، پس از تکمیل دارای مناطق مسکونی، تجاری و صنعتی خواهد بود.

شهر هوشمند موکا موریس: هدف این شهر ایجاد شهری پایدار و از نظر فناوری پیشرفته است تا به‌عنوان الگویی برای توسعه شهری در منطقه عمل کند. شهر هوشمند موکا دارای طیف وسیعی از امکانات مسکونی، تجاری و تفریحی، همچنین یک پارک تجاری خواهد بود.

شهر آلارو نیجریه: واقع در ربع شمال غربی منطقه آزاد لکی و یک سایت شهری با کاربری ترکیبی یکپارچه و دارای بیش از ۴۹۰۰ هکتار است.

شهر صدمین سالگرد نیجریه: شهری مدرن که برای بزرگداشت صدمین سالگرد نیجریه ساخته شده است. این شهر که در سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی شد، پس از تکمیل دارای مناطق مسکونی، تجاری و صنعتی خواهد بود.

شهر مدینتی مصر: شهری مدرن و پایدار با استاندارد زندگی بالا که در حومه قاهره واقع شده و توسط یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های توسعه املاک و مستغلات مصر توسعه یافته است.

شهر رودخانه در جمهوری دموکراتیک کنگو: در زمین‌های احیا شده از رودخانه کنگو ساخته می‌شود و نخستین بار در اوایل دهه ۲۰۰۰ برای کاهش ازدحام بیش از حد جمعیت در پایتخت کینشاسا پیشنهاد شد. قرار است هفت میلیون نفر جمعیت داشته باشد و ساخت‌وساز آن در ۲۰۰۹ آغاز شد. تا به امروز چندین توسعه مسکونی در این شهر تکمیل شده و در حال استفاده است.

شهر هوشمند موریس زیبا: شهری برنامه‌ریزی‌شده واقع در شمال موریس با کاربری ترکیبی است که شامل مناطق مسکونی، تجاری و آموزشی می‌شود و ساخت فاز اول آن در سال ۲۰۱۶ آغاز شده است.

بهبود زندگی و رشد اقتصادی در آفریقا

تحولات شهرهای جدید در آفریقا نویدبخش رشد اقتصادی، بهبود استانداردهای زندگی و رسیدگی به چالش‌های شهرنشینی این قاره هستند. به‌طور کلی توسعه موفقیت‌آمیز شهرهای جدید در آفریقا نیازمند تلاش مشترک و هماهنگ بین دولت‌ها، مشارکت‌کنندگان بخش خصوصی، سازمان‌های جامعه مدنی و جوامع محلی است. با وجود سیاست‌ها و چارچوب‌های مناسب، تحولات شهرهای جدید در آفریقا این پتانسیل را دارد که در سال‌های آتی، محرک اصلی رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و پایداری زیست‌محیطی منطقه باشد.