هزینه سرسام‌آور آماده‌سازی زمین در بوشهر؛ دلایل، پیامدها و راهکارها
بوشهر، شهری که به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه خود همانند یک شبه‌جزیره محصور شده، سال‌هاست با بحران کمبود زمین برای توسعه شهری روبه‌روست و این کمبود زمین، به یکی از اصلی‌ترین دلایل بالا بودن هزینه‌های آماده‌سازی زمین در بوشهر تبدیل شده؛ مساله‌ای که بر افزایش هزینه ساخت مسکن تاثیر مستقیم گذاشته و رویای خانه‌دار شدن را برای بسیاری از شهروندان این منطقه به آرزویی دوردست بدل کرده است.
Admin1
چرا هزینه آماده‌سازی زمین در بوشهر بالاست؟
بافت فیزیکی خاص بوشهر که تنها یک مسیر ورودی و خروجی دارد، امکان گسترش آسان شهر را محدود کرده است. بخش قابل توجهی از اراضی اطراف بوشهر در اختیار نهادهای نظامی و سازمان‌های دولتی قرار دارد و اختصاص نیافتن این اراضی به طرح‌های مسکن، فشار تقاضا را بر زمین‌های موجود چندین برابر کرده. کمبود زمین، افزایش قیمت زمین را در پی دارد و موجب بالای رفتن هزینه آماده‌سازی پروژه‌های مسکونی می‌گردد. همچنین هزینه‌های سنگین زیرساخت مانند اجرای شبکه‌های آب، برق، گاز و فاضلاب در اراضی جدید، این قیمت‌ها را باز هم بیشتر می‌کند.
پیامد این وضع بر طرح مسکن
اجرای طرح‌های دولتی مانند نهضت ملی مسکن در بوشهر با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است. با وجود اینکه در استان بوشهر برای بیش از ۳۵ هزار واحد، زمین تامین و ساخت ۸ هزار واحد در قالب بیش از ۳۰۰ پروژه آغاز شده، اما روند پیشرفت پروژه‌ها بسیار کند است. طبق گزارش‌ها، میانگین پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها تنها حدود ۱۵ درصد است. ثبت‌نام‌کنندگان طرح ملی مسکن که آورده اولیه را پرداخت کرده‌اند، ماه‌هاست منتظر آغاز واقعی عملیات اجرایی هستند. در این مدت، با افزایش بی‌وقفه قیمت مصالح و دستمزدها، نگرانی متقاضیان نسبت به بالا رفتن هزینه نهایی واحدها شدت گرفته و وقفه در اجرای پروژه‌ها باعث می‌گردد هزینه‌های آماده‌سازی همچنان افزایش یافته و فشار مالی بیشتری به متقاضیان وارد شود.
وضعیت نابسامان بازار مسکن
بازار آزاد مسکن در بوشهر نیز از نبود قانونمندی آسیب دیده است. قیمت‌ها عمدتا به صورت هیجانی و تحت تاثیر دلالی تعیین می‌گردند و این وضعیت، نه تنها دسترسی قشر متوسط و کم‌درآمد به مسکن را سخت می‌کند بلکه باعث افزایش اجاره‌بها و کاهش کیفیت زندگی مستاجران می‌شود.
چه راهکارهایی ارائه شده است؟
با آگاهی از مشکلات موجود، مسئولان استان بوشهر چند راهکار را در دستور کار قرار داده‌اند:
- الحاق اراضی جدید به محدوده شهر: با پیگیری‌های صورت گرفته، حدود ۲۷۰۰ هکتار از اراضی دولتی به محدوده شهرهای استان الحاق شده است. آزادسازی اراضی نظامی یکی دیگر از برنامه‌های مهمیست که می‌تواند زمینه توسعه عمرانی را فراهم کند.
- توسعه زیرساخت‌های لازم: تسریع تامین زیرساخت‌های اراضی جدید و تامین اعتبارات لازم
- پرداخت تسهیلات ساخت مسکن: اختصاص تسهیلات با اقساط بلندمدت برای کمک به متقاضیان، هرچند با توجه به روند افزایش قیمت‌ها، کفایت این مبالغ در آینده نامشخص است.
- مدیریت هزینه‌ها با خرید انبوه مصالح: خرید مصالح به صورت انبوه و مستقیم توسط بنیاد مسکن که می‌تواند به کنترل هزینه ساخت منجر شود.
آینده بازار مسکن در بوشهر
هرچند روند اقدامات برای حل بحران زمین و مسکن در بوشهر آغاز شده، اما اثرگذاری این اقدامات زمان‌بر خواهد بود. در عین حال، عدم کاهش واقعی قیمت مصالح، رکود در تامین مالی بانکی و ادامه دلالی در بازار مسکن تهدیدهایی جدی برای تحقق اهداف طرح‌های مسکن به شمار می‌روند. در نهایت، موفقیت در کاستن هزینه‌های آماده‌سازی زمین و تثبیت بازار مسکن در بوشهر، نیازمند همکاری نزدیک‌تر دستگاه‌های دولتی، سرعت‌بخشی به آزادسازی اراضی و مدیریت مؤثرتر منابع مالی است. در غیر این صورت، خانه‌دار شدن برای بسیاری از جوانان بوشهری همچنان دست نیافتنی خواهد ماند.
