بزرگترین نیروگاه آبی جهان کجا ساخته میشود؟
چین ساخت بزرگترین نیروگاه آبی جهان را در مسیر رودخانه یارلونگ سانگبو در تبت آغاز کرده است. ظرفیت این پروژه تولید برقی معادل سه برابر نیروگاه سهدرهها است که علاوه بر تقویت امنیت انرژی و کاهش انتشار کربن، نگرانیهای زیستمحیطی و ژئوپلیتیکی گستردهای در منطقه ایجاد کرده است.

چین در نوزدهم ژوئیه ۲۰۲۵ ساخت پروژه عظیم نیروگاه آبی در پاییندست رودخانه یارلونگ سانگبو در منطقه تبت را بهطور رسمی آغاز کرد. این پروژه که بزرگترین نیروگاه آبی جهان محسوب میشود، شامل پنج نیروگاه آبی جریانگذری است که با استفاده از جریان طبیعی رودخانه برق تولید میکنند و تأثیر کمتری روی محیط زیست دارند. ظرفیت تولید برق این نیروگاه حدود ۳۰۰ میلیون مگاواتساعت در سال خواهد بود که معادل سه برابر تولید نیروگاه سهدرهها در چین است.
سرمایهگذاری این پروژه بیش از ۱.۲ تریلیون یوان معادل حدود ۱۶۸ میلیارد دلار است که بیش از چهار برابر هزینه ساخت نیروگاه سهدرهها برآورد شده است. پیشبینی شده است نیروگاه تا سال ۲۰۳۳ به بهرهبرداری برسد. ساخت این نیروگاه در منطقهای با برش ارتفاعی حدود دو هزار متر در طول حدود ۵۰ کیلومتر از رودخانه انجام خواهد شد و حفاری چهار تونل به طول ۲۰ کیلومتر در کوه نامچا باروا از بخشهای اصلی پروژه است.
انتظار میرود در این پروژه جمعیتی کمتر از پروژههای بزرگ قبلی جابهجا شوند، هرچند هنوز تعداد دقیق آن مشخص نیست. منطقه اجرای پروژه شامل بزرگترین دره رودخانهای جهان است که دارای تنوع زیستی بسیار بالایی است و نگرانیهایی درباره اثرات مخرب زیستمحیطی، کاهش جریان آب، تهدید گونههای نادر و تغییرات اقلیمی وجود دارد، همچنین این ناحیه لرزهخیز است و کارشناسان هشدار دادهاند که حفاریهای گسترده ممکن است خطر رانش زمین را افزایش دهد.
از منظر ژئوپلیتیکی، این پروژه نگرانیهایی را در میان کشورهای پاییندست رودخانه از جمله هند و بنگلادش به وجود آورده است. این کشورها از کاهش یا تغییر جریان رودخانه که میتواند تأثیرات جدی بر کشاورزی، معیشت و اکوسیستمهای پاییندست داشته باشد، بیم دارند. ایالتهای هند از جمله کشمیر، آسام و اردنشال پرادش نگرانی خود را از تبدیل این پروژه به «بمب آبی» اعلام کردهاند. با این حال، وزارت خارجه چین تأکید کرده است که به منافع کشورهای پاییندست توجه دارد و بر حفظ کانالهای همکاری و مدیریت مشترک رودخانه متعهد است.
این پروژه بخشی از برنامههای بلندمدت چین برای رسیدن به حداکثر کاهش انتشار کربن قبل از سال ۲۰۳۰ و تحقق کربنخنثی در سال ۲۰۶۰ محسوب میشود. این نیروگاه با تولید انرژی پاک و قابلتجدید، علاوه بر افزایش امنیت انرژی داخلی، به رشد صنایع مرتبط همچون ساختوساز، سیمان و فولاد کمک خواهد کرد. بازارهای مالی چین واکنش مثبتی نسبت به آغاز پروژه نشان دادهاند و سهام شرکتهای زیرساختی تحت تأثیر قرار گرفته است.