۷ اختراعی که زندگی شهری را تغییر داد
رشد فناوری و هدف اجتماعی شهرهای هوشمند امروزی یک خاستگاه تاریخی عمیق دارد که بر مبنای اختراعاتی بنا شده است که بدون آنها زندگی شهری به شکل امروزی ممکن نبود.
مخترعان در تمام ادوار ابتکاراتی از خود به جای گذاشتهاند که به شکلگیری شهرهای امروزی منجر شده است، بسیاری از جدیدترین نوآوریهایی که امروز در شهرها در جریان است، از جمله روشنایی هوشمند، اتصال شهری یا کاربردهای متعدد اینترنت اشیا (IoT)، حاصل تلاش مخترعان دیروز است و نشاندهنده نقش مخترعان در رشد جوامع شهری است.
۷ اختراع اساسی در توسعه زندگی شهری
ایده تشکیل شهر به شکل امروزی در قرن نوزدهم شکل گرفت و نتیجه اجتنابناپذیر دو انقلاب صنعتی بود که طی صد سال در غرب رخ داد؛ تغییر مدلهای تولیدی جهان را تکان داد و فضاهای جدیدی از همزیستی و تغییر الگوهای جمعیتی را ایجاد کرد، مهاجرت به مناطق شهری به رشد بیسابقهای رسید و ۴۰ درصد از مناطق روستایی در ایالات متحده شاهد کاهش جمعیت خود بودند. این رشد گسترده را میتوان مدیون اختراعاتی دانست که سالها پیش توسط مخترعان بزرگ ثبت شد و زندگی بشر را دگرگون کرد. در ادامه هفت اختراع مهم که نقش اساسی در توسعه زندگی شهری دارد، عنوان میشود.
روشنایی و انتقال برق
اولین چراغ برق خیابانی در سال ۱۸۷۵ توسط پاول یابلوچکوف روسی طراحی شد و چهار سال بعد، لامپ رشتهای که توسط ادیسون ثبت شده بود، این موضوع را تکمیل کرد. پس از آن، بزرگترین چالش شهری مسئله انتقال نیروی برق و تلفات انرژی حین انتقال بود که با بهکارگیری ایدههای نیکولا تسلا در زمینه انتقال جریان متناوب، اجرا شد. امروزه این مسئله در مفهوم پایداری در ایجاد مدلهای انرژی منسجم منعکس شده است.
خودروی الکتریکی
اولین خودروی الکتریکی موفق در سال ۱۸۷۶ طراحی و ساخته شد که حاصل اختراع ویلیام موریسون در شهر دیموین (آیووا) بود، بنابراین میتوان گفت از همان ابتدای اتوماسیون، خودروهای الکتریکی با خودروهای موتور احتراقی همزیستی داشتند، بهطوریکه در آغاز قرن بیستم، از هر سه وسیله نقلیه فروخته شده، یک وسیله برقی بود و حتی مکانهایی برای شارژ آنها وجود داشت. مرگ زودرس خودروی برقی به دلیل نقص فنی نبود، چراکه در سال ۱۹۰۶، مدل توسعه یافته توسط الیور پی فریچل توانست ۱۶۱ کیلومتر را با یک بار شارژ طی کند. مرگ خودروی الکتریکی به دلیل صنعتی بود که فورد با مدل T راهاندازی کرد و خیابانها را پر از اتومبیل و دود کرد. اکنون تلاشهای زیستمحیطی و بهداشتی بر بازگشت به ایده اولیه خودروی الکتریکی متمرکز شده است که در ابتدای قرن بیستم به عنوان خودروی پاک تبلیغ میشد.
حملونقل عمومی شهری
در میان تمام وسایل حملونقل، راهآهن نماینده بهتری برای حملونقل عمومی بود. اولین خط آهن که راه را برای قطارها و ترامواها باز کرد، در مسیر سوانسی و مامبلز در ولز بود که خدمات حملونقل عمومی را در سال ۱۸۰۷ آغاز کرد. هرچند ایده حرکت در یک مسیر واحد تا حدودی قدیمی است، اما هنوز هم به همان اندازه رواج دارد و گواه این موضوع فناوریهای انقلابی مانند کپسولهای هایپرلوپ است.
پستهای تلگراف و تلفن عمومی
اولین تلفن پرداختی، جعبه تلفنی بود که با دریافت سکه کار میکرد و توسط ویلیام گری، مخترع، در سال ۱۸۸۹ ثبت شد و یکی از نمادینترین تصاویر شهرهایی مانند لندن مربوط به این تلفنهای عمومی بود. منشأ پیدایش این پدیده را میتوان در ارتباطات تلگرافی یافت که با مجموعه اختراعاتی که در اواخر قرن هجدهم آغاز شد، توسعه یافتند. مخترع ژرژلویی لو ساژ اولین نمونه تلگراف را در سال ۱۷۷۴ ابداع کرد که در آن هر حرف الفبا به یک سیم جداگانه متصل بود. توسعه همزمان در زمینه برق باعث پیشرفتهایی در دهههای بعدی شد، مانند اختراع ساموئل توماس فون سومرینگ در سال ۱۸۰۹ که پیامها را بهصورت الکتریکی به مقاصد دور مخابره میکرد. پس از انجام آزمایشهای گوناگون در دهههای بعدی، در سال ۱۸۵۱، کد مورس به عنوان یک استاندارد بینالمللی در شبکه تلگراف ثبت و عرضه شد و اساس ارتباطات بین شهری را تشکیل داد.
فولاد، اسکلت شهر مدرن
استفاده از چدن به عنوان مصالح ساختمانی به قرن نهم در چین برمیگردد، پیش از آن شهرها بهطور سنتی با استفاده از سنگ، آجر و تیرهای چوبی ساخته میشدند. اما استفاده گسترده از ستونهای چدنی تا قرن نوزدهم رایج نشد و تقریباً همزمان با انقلاب صنعتی و در اولین سازههای فولادی بریتانیا توسعه یافت. پایههای فولادی بسیار سبکتر و مستحکمتر بودند و ایده ساختمانهای شهری چندطبقه را شکل دادند. بدون فولاد، آسمانخراشها، پلها و اسلبهای یکپارچه که امروز در ساختمانهای بسیار بلند استفاده میشوند، امکانپذیر نبود. اهمیت فولاد در صنعت ساختوساز به حدی است که قیمت آن میتواند نشاندهنده تنشهای موجود در بازار املاک باشد.
آسانسور
تاریخ مشخصی برای اولین آسانسور وجود ندارد اما اولین نشانههای آن در یونان و روم باستان پیدا شده است و حتی در تماشاخانه کولوسئوم ایتالیا نیز وجود دارد. مخترع الیشا اوتیس مدل پیشنهادی خود را در نمایشگاه صنعتی نیویورک در سال ۱۸۵۳ عرضه کرد که بهعنوان ابزار اساسی برای رشد ارتفاع ساختمانها شناخته شد. آسانسور در پایان قرن ۱۹ انقلابی را در بخش املاک و مستغلات ایجاد کرد و رشد اقتصادی شهر را افزایش داد.
حمامهای عمومی
اگرچه خاستگاه مکانهای اجتماعی شهرها به قدمت خود شهر است، با این حال میتوان به عنوان اولین مکانهای عمومی به حمامهای رومی اشاره کرد که نیاز اساسی شهر بود. ارزش واقعی این حمامها بسیار بیشتر از آن چیزی است که بهعنوان حمامهای عمومی بیان میشود. آنها به بهانه ارزشمند ارتقای سلامت و بهداشت به محل اجتماع و مکان گذران اوقات فراغت تبدیل شدند و در واقع، حمامهای رومی اولین سالنهای ورزشی و گردهمایی هدفمند در تاریخ به حساب میآیند.