پای رفتن، درد ماندن

سهیلا رفیعی نژاد/ لوازم توانبخشی برای افرادی که دچار معلولیت های جسمی حرکتی هستند اهمیت بسیاری دارد و اگر این کمک حرکتی ها نباشد، معلول پای رفتن ندارد. با این وجود گرانی تجهیزات توانبخشی طی سال های اخیر فشار بسیاری به این قشر آورده و حتی باعث شده برخی از آن ها که پول تعمیر و یا تعویض لوازم یادشده را ندارند در خانه بنشینند. در عین حال عدم توجه لازم بیمه ها به این حوزه یکی از عمده ترین مشکلاتی است که بار زیادی را بر دوش معلولین گذاشته است. در این خصوص وقتی قیمت ها را بررسی می کنیم، از قیمت ویلچر تا پای مصنوعی و واکر و عصا و تشک مواج متوجه می شویم که همه و همه با افزایش بیشتر از 200 و حتی 300 درصدی نسبت به چند سال اخیر روبرو شده است. از آنجا که نوسانات ارز روی این قضیه تاثیر بسیاری داشته، برخی توزیع کننده ها و تولیدکننده ها هم به سمت لوازم توانبخشی بی کیفیت رفته اند و به این منظور که مصرف کننده ها  توان خرید داشته باشند، اقلام و لوازم با کیفیت پایین وارد استان می کنند.

مشاور استاندار فارس در امور معلولان در این خصوص می گوید: قیمت لوازم و تجهیزات توانبخشی رابطه مستقیمی با نرخ ارز دارد، چون یا عمدتا اقلام یادشده تولید خارج کشور است و یا مواد اولیه اش از خارج  تامین می شود.

سعید فانی اضافه می کند: با توجه به وضعیت بازار ارز قیمت لوازم توانبخشی در استان طی چند سال اخیر به شدت افزایش یافته است. این  قیمت ها به گونه ای بالا رفته که برخی لوازم نسبت به چند سال گذشته 200 تا 300 درصد افزایش یافته است.

رئیس شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد معلولین فارس می گوید: این وضعیت به گونه ای است که ویلچری که دو سال پیش در شیراز 2 و نیم میلیون تومان بود، در حال حاضر به 5 میلیون تومان رسیده است. اگر یک ویلچر معمولی آلمانی را نیز یک معلول بخواهد تهیه کند، پای او 35 میلیون تومان آب می خورد.

وی می گوید: متاسفانه نوسانات نرخ ارز لطمه بسیاری به معلولین برای خرید این لوازم توانبخشی زده است. فانی می افزاید: از یک طرف گرانی ها امکان خرید این کمک حرکتی ها را بسیار کاهش داده است، از سوی دیگر بیمه ها با عدم حمایت به وضعیت یادشده دامن زده اند.

فانی عنوان می کند: قبل از این افزایش قیمت ها هم، بیمه ها  لوازم توانبخشی را  پوشش کامل نمی دادند و در حال حاضر که قیمت ها به صورت سرسام آوری  بالا رفته، درصدی که بیمه ها پوشش می دهند افزایش نیافته و این میزان کفاف معلولان را نمی دهد. این میزان سهم بیمه ای در  مورد برخی اقلام به حدی پایین است  که گاهی معلولین ترجیح می دهند خودشان را درگیر رفت و آمدهای اداری نکنند و عطایش را به لقایش ببخشند. رئیس شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد معلولین فارس می گوید: یکی دیگر از مشکلات نیز این است که یک سری کلینیک هایی که لوازمی مانند پروتزها و کفش طبی معلولین را تولید می کردند و قبلا در سازمان بهزیستی فعالیت داشته و تولید این اندام ها و کمک حرکتی ها را برعهده داشتند نیز در حال حاضر به  بخش خصوصی واگذار شده  و آن ها هم به این منظور که فروش برای شان به صرفه باشد، لوازم توانبخشی مربوطه را با قیمت آزاد عرضه می کنند و این امر به معلولان فشار می آورد و اگر بخواهیم فقط یک مثال بزنیم، هزینه پای مصنوعی در شیراز 60 میلیون تومان شده و برخی اصلا امکان سفارش و خرید را ندارند.

وی می افزاید: تجهیزاتی مانند ویلچر حکم پا را برای فرد دارای معلولیت دارد و اگر نباشد تمام فعالیت های اجتماعی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

رئیس شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد معلولین فارس تصریح می کند: وقتی امکانات و لوازم مورد نیاز برای یک فرد دارای معلولیت فراهم نباشد خودبه خود دچار انزوا می شود و همین امر یک سری مشکلات روحی روانی برای این افراد به دنبال دارد. در عین حال یکی از ملزومات حضور معلولین در جامعه، فراهم شدن شرایطی است که لوازم توانبخشی و کمک حرکتی را به نحو مطلوبی تامین کنند و دغدغه این قضیه را نداشته باشند.

فانی می گوید: سازمان بهزیستی نیز با توجه به کمبود اعتبارات و تعداد زیاد پشت نوبتیهای لوازم توانبخشی از جمله ویلچر، برای اینکه بتواند تعداد بیشتری عصاو ویلچر و این قبیل را خریداری کند، اقلام با کیفیت پایین تری را تهیه می کند  واین اصلا جوابگوی آنها نیست.

رئیس شورای هماهنگی تشکل های مردم نهاد معلولین فارس با اشاره به افزایش سرسام آور بریس (کفش طبی) در استان می گوید: من خودم از این وسیله استفاده می کنم و سال 78 بریس را 200 هزار تومان می خریدم. سال 84 به 450 هزار تومان رسید. سال 92 به یکباره با افزایش قیمت بسیاری به 8 میلیون تومان رسید. این افزایش قیمت ها ادامه یافت و سال 98  به 12 میلیون تومان رسید و در حال حاضر هم  به 25 میلیون تومان افزایش یافته است.

فانی با بیان اینکه راه رفتن برخی که دچار معلولیت از ناحیه پا هستند بدون بریس ناممکن و یا بسیار سخت است، ادامه می دهد: از سوی دیگر این کفش های طبی سه الی 4 سال یکبار باید عوض شود، اما با این روند افزایش قیمت برای برخی خانواده ها  قابل تهیه نیست و به نظر می رسد باید فکری به حال افزایش پوشش بیمه ای لوازم توانبخشی شود، وگرنه روز به روز تعداد افراد معلولی که به دلیل مشکلات مالی امکان تهیه اقلام مورد لزوم برای حضور در جامعه را ندارند بیشتر وبیشتر می شود ونتیجه آن افزایش افسردگی و انزوای آنها می گردد.

رئیس جامعه معلولین فارس نیز در این باره عنوان می کند: در حال حاضر 22 هزار معلول جسمی حرکتی در شیراز به سر می برند که 14 هزار نفر مرد و 10 هزار نفرزن هستند. این افراد نیاز به وسایل توانبخشی و کمک حرکتی دارند، اما در حال حاضر گرانی ها برای تهیه به آنها فشار بسیاری وارد کرده است. حمزه گوهری می گوید: با توجه  به نوسانات ارز، وسایل توانبخشی که در استان وجود دارد بسیار بی کیفیت شده است. این وضعیت چه  در مورد ویلچر، چه عصا و چه بریس دیده می شود  و گرانی سرسام آوراین لوازم هم  باعث گله مندی بسیاری شده است. او می افزاید: برخی هم با وجود اینکه  پول زیادی برای خرید لوازم توانبخشی و کمک حرکتی می دهند اما با  بی کیفیتی مواجه می شوند. این پایین بودن کیفیت علاوه بر اینکه به فرد دارای معلولیت آسیب جسمی و عضلانی می زند،  با توجه  به اینکهبرخی از این وسایل مانند ویلچرها ی بی کیفیت سنگین ترند، خانواده معلول هم برای  جابجایی آنها دچار مشکل  و آسیب جسمی می شوند.

رئیس جامعه معلولین فارس با اشاره به گرفتن یک نظر سنجی از 800 فرد دارای معلولیت ساکن شیراز در خصوص کیفیت لوازم توانبخشی موجود در بازار، نیز تصریح می کند: اکثر این افراد  از گرانی  وبی کیفیت بودن وسایل گله مند بودند. گوهری می گوید: البته برخی هم به دلیل گرانی حتی موفق به خرید همین لوازم بی کیفیت نمی شوند و توان مالی آنها اجازه استفاده از اقلام کمک حرکتی را نمی دهد. همین مسیله باعث شده بسیاری مجبور به خانه نشینی شوند، چون ویلچر و عصا پای رفتن شان است.