نگاهی به کانسپت مدرسه روستای ملوران

طبیعتاً مانند هر پروژه دیگری که در چنین مناطق محروم ولی با ارزشی واقع شده‌اند، مطالعات محیطی، جامعه شناسی، تاریخی از اهمیت به سزایی برخوردار می‌باشد، که در این پروژه نیز این مسیر طی شد. هر چه در این مسیر جلوتر می‌رفتیم کمتر با موضوعی که مختص این روستا باشد مواجه شدیم ولی در عوض با مسائل دیگری مواجه شدیم.
۳ مساله اصلی در کنار مساله پروژه که فقدان فضای آموزشی و طراحی یک مدرسه بود تعریف گردیده.
مساله اول، همانطور که زمین فوتبال روستا به دلیل فقدان فضای اجتماعی در ایام و رویدادهای اجتماعی، فرهنگی مورد استفاده قرار می‌گرفت، متوجه شدیم این نبود فضای فرهنگی و اجتماعی است که باعث شده یک زمین فوتبال به نیازی فراتر از ظرفیت و هدف خود پاسخ دهد. در نتیجه به این فکر کردیم که شاید مدرسه ما نیز بتواند بهانه‌ای باشد تا علاوه بر جبران فضای آموزشی به فقدان‌های دیگری مانند نبود پارک، فضای فرهنگی، اجتماعی و … پاسخ دهد. پس برنامه مدرسه دچار تغییر گردید و ظرفیت‌های بیشتری به آن اضافه شد.
مساله دوم که در این پروژه ما با آن مواجه شدیم فقدان وجود یک ساختمان شاخص در نیک شهر بود. لذا به این فکر کردیم چگونه یک مدرسه‌ای که می‌تواند ظرفیت‌های برنامه‌ای بیشتر داشته باشد، چگونه در فرم خود نیز این ظرفیت را به همراه داشته باشد و به عنوان نماد نیک شهر دیده شود.
مساله سوم، همجواری زمین مدرسه با زمین فوتبال بود. طبیعتاً این دو زمین از نظر برنامه با یکدیگر مرتبط هستند و این ارتباط می‌توانست با ادغام دو زمین و تبدیل آنها به یک زمین در جهت ایجاد یک کل واحد تقویت گردد ولی صرفاً ادغام دو زمین چاره ساز نبود. اگر زمین فوتبال را با علم بر اینکه زمین فوتبال از نظر کاربردی و شکلی ثابت باقی خواهد ماند، ما چگونه می‌توانستیم این ارتباط را در فرم نیز ایجاد کنیم؟ بنابراین به این فکر کردیم که ویژگی‌های فرمی زمین فوتبال شامل رنگ، مصالح و هندسه صفحه‌ای آن می‌تواند در زبان فرمی مدرسه نیز تداوم پیدا کند.
در ادامه بررسی شیوه‌های آموزش نوین صورت گرفت. در مدارس روز دنیا مفاهیمی چون کار گروهی، قدرت حل مساله، هنر زیستن، برتری دیالوگ بر مونولوگ و تغییر رویکرد از مدرسه معلم محور بر دانش‌آموز محور رواج داشتند. که در این مطالعات با ایده “بازی” و آموزش مبتنی بر بازی به دو روش Gamification و Learning Base Game آشنا شدیم. ایده بازی تمامی مفاهیم روز آموزش دنیا را با خود به همراه داشت لذا بازی به عنوان یکی از ایده‌های پروژه در نظر گرفته شد. ایده بازی در کنار تداوم صفحه سبز زمین فوتبال بر روی مدرسه ما را به ایده پارک رساند. و از سنتز این دو ایده، کانسپت/ مفهوم کلی پارک مدرسه «Park School» استخراج شد. برای پیشبرد پارک مدرسه «Park School» دو زمین ادغام شد توسط دو برش به سه صفحه تقسیم شدند. سطح اول از زمین فوتبال شروع گردید و به سمت زمین مدرسه اوج می‌گیرد. دو صفحه بعدی نیز با همین روش در جهات مختلف تکثیر شدند. با توجه به الزام تبدیل پروژه به یک نماد شهری، با اقتباس از شمای کلی سیاه چادرهای قدیم این منطقه سه پوسته به نحوی کنار یکدیگر قرار گرفتند که تداعی کننده سیاه چادرهای بزرگ باشند ولی این بار با ساختمایه چمن مصنوعی.
فضاهای آموزشی در غالب تعدادی مکعب به صورت پراکنده همانند ساختار بی نظم خانه‌های روستا به صورت محله محله در زیر این چادر بزرگ سبز رنگ چیده شدند. فضا‌هایی مانند آمفی تئاتر و نمازخانه دو برابر مساحت درخواستی در نظر گرفته شدند تا در ساعات غیر کاری مدرسه پاسخگوی برگزاری ایام مذهبی و فرهنگی روستا باشد. در سه پوسته بزرگ تعدادی شکاف که یادآور “کولک”های گذشته این منطقه که عملکرد بادگیر را داشتند تعبیه گردید که تعدادی از آنها برای دسترسی فرعی از روی پوسته به فضاهای زیر آن و مابقی برای تهویه طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به اقلیم منطقه که بسیار گرم است و رطوبت دارد، سایه‌اندازی این پوسته‌ها بر روی فضاهای مکعب شکل و تهویه طبیعی که توسط شکاف‌ها صورت می‌گیرد، می‌تواند میسر واقع شود و در نهایت خود این سه ابر پوسته سبز به عنوان پارک برای افراد روستا در طی روز و شب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مشخصات طرح:
• مدیر طراح: مازیار دولت آبادی
• طراح ارشد: دنیز ابراهیمی آذر
• تیم طراحی: سارا رجبی، پارسا آقا جعفری، فرناز رفعت جاه
• طراح داخلی و رندرینگ: دنیا یوسفی
• ترسیمات: سارا رجبی، پارسا آقا جعفری، فرناز رفعت جاه
• ماکت: آریا رحیمی، پانیذ بیگدلی
• محل پروژه: سیستان و بلوچستان، روستای ملوران
• سال: ۱۴۰۲