نگاهی به پروژه ویلای سامون

ایران کشوری با تنوع جغرافیایی است؛ این تنوع، در ساختارهای شهری و کالبد معماری این مناطق نیز اثر داشته است. شمال ایران به عنوان منطقه‌ایی سرسبز با زمین‌های وسیع و حاصل‌خیز شناخته می‌شود. در گذشته، ساختار این منطقه به گونه‌ای بود که زمین‌ها دارای تقسیم‌بندی بزرگ با عملکردی زراعی بوده و خانه‌ها در ابعاد کوچکتر از فضای بیرونی در این زمین‌ها واقع می‌شدند، به طوری که اکثر فعالیت‌های روزانه ساکنین در فضای بیرونی جریان داشت.

نگاهی به پروژه ویلای سامون

اما در سال‌های اخیر با توجه به افزایش قیمت زمین، تقسیم‌بندی زمین‌ها دچار تغییرات شده و در طی سالیان کوچک و کوچکتر شده‌ است. امروزه ابعاد زمین‌ها به میزانی رسیده که عملاً بعد از احداث بنا، فضای مفید و قابل استفاده‌ای از زمین باقی نخواهد ماند. این اتفاق به معنی پایان فعالیت‌های روزانه در فضای بیرونی است. با حذف ارتباط فضای باز با این خانه‌ها، حیات، فرهنگ و زندگی مختص این منطقه که در فضای بیرونی جریان داشت، کاملاً نابود شده است.
استراتژی اصلی این پروژه بازنگری به ارتباط و کارکرد فضای بیرونی با فضای داخلی خانه در این منطقه می‌باشد. این بازنگری، پاسخی متناسب با تغییرات به وجود آمده در مقیاس زمین‌های فعلی این منطقه است، که به راهکاری برای تقویت و باز زنده سازی فضای خارجی و بهبود کیفیت فضای داخلی ختم می‌شود. در مسیر طراحی، نگاه ما به خانه‌های قدیمی این اقلیم و یادگیری از آن‌ها بود. حیاط‌های وسیع، تقابل دو سبک زندگی درون و بیرون، نحوه ارتباط بدن انسان با حیاط و پیوسته بودن میان خانه و زمین در این سبک خانه‌ها می‌توانست نکات مهم برای ایجاد دیالوگ بین خانه‌های این منطقه و خانه‌های مدرن باشد. حفظ ایده این منطقه و باز تعریف آن به سبک امروزی، وضعیتی در حال گذار ایجاد می‌کند. موقعیتی که به ما، این ویژگی را می‌دهد که خود را در یک کشمکش بین سنت و مدرنیته بیابیم.
ایده پروژه، حفظ زمین به عنوان بستری برای شکل‌گیری فعالیت‌های گوناگون در ابعاد کل سایت پروژه است؛ به طوری که فضاهای داخلی با اشغال کمترین ردپای ممکن به صورت معلق روی همکف، به منظور حفظ کیفیت فضای حیاط، قرار گرفته‌اند. این توده در مواجه با شهر، از نظر فرمی نمایی ایستا به خود گرفته و با توجه به خانه‌های شمال ایران، محرمیت فضای باز با پرده‌ایی متحرک تامین شده است؛ که گاهی کارکرد سنتی خود را حفظ کرده و گاهی به یک صفحه نمایش برای محله تبدیل می‌شود. از طرفی دیگر حجم در رویارویی با طبعیت به منظور ورود نور و ایجاد تنوع فضایی دچار شکست شده و به شکلی فعال و پویا در آمده است.
در انتخاب متریال، استفاده از متریال‌های قدیمی و سنتی در جهت بازگشت به کیفیت فضایی خانه‌های قدیمی اهمیت زیادی داشته است. به این منظور ترکیبی از متریال سیمان به عنوان متریال مدرن به همراه کاهگل، که از متریال‌های اصلی و سنتی و سازگار با اقلیم منطقه است در ساختمان استفاده شد. این در هم تنیدگی از نظر متریال با تکیک کندن حجم سیمانی، در سازماندهی فضاهای خانه تاثیر دارد.
امید است این آلترناتیو، به نحوی منجر به حیات مجدد فعالیت‌ها و ارتقاء هر دو سبک زندگی وابسته به درون و بیرون ساختمان در سازماندهی جدید شهری این اقلیم باشد.

مشخصات پروژه:
• تیم طراحی: فربد یمنی، نغمه کثیری، آرمان مشهدی
• اجرا: فربد یمنی، آرمان مشهدی
• سازه: محمد پناهی
• نور: اِم آبجکت
• رده: مسکونی
• زیربنا: ۵۵۰ مترمربع
• مساحت: ۷۰۰ مترمربع
• محل پروژه: شهرستان عباس‌آباد
• تصاویر: دید استودیو