طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری و اجرای آن
طراحی نمای مجتمع تجاری یک فرآیند چندوجهی است که ملاحظات زیباییشناختی، عملکردی و فنی را در بر میگیرد. نما بهعنوان رابط ساختمان با محیط خارجی، نهتنها باید بینندگان را مجذوب و درگیر خود کند، بلکه باید الزامات عملی عایقبندی، تهویه و نفوذ نور را نیز برآورده سازد. نماهای مدرن اغلب از موادی مانند شیشه، فولاد و سفال استفاده میکنند که دوام و سهولت نگهداری بالاتری دارند. اجرای نما هم مستلزم برنامهریزی دقیق، رعایت اصول معماری و رعایت قوانین ساختمانی محلی است.
تفاوت ارتفاع و نمای ساختمان در طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری
ارتفاع ساختمان به نمایش مسطح یک طرف ساختمان اشاره دارد که معمولا به مقیاس کشیدهشده و ویژگیهای معماری کلیدی مانند پنجرهها، درها و عناصر ساختاری اشاره دارد. معماران از نقشههای ارتفاعی استفاده میکنند تا ظاهر و ابعاد بیرونی یک ساختمان را از دیدگاهی خاص به نمایش بگذارند.
از سوی دیگر، نمای ساختمان تمام سطح خارجی ساختمان، شامل تمام اضلاع و عناصر معماری قابل مشاهده از نمای بیرونی آن را در بر میگیرد. نما نمایانگر مفهوم کلی طراحی و بیان زیباییشناختی ساختمان است که شامل مواد، بافتها، رنگها و جزییات برای ایجاد یک نمای بیرونی منسجم و از نظر بصری جذاب میشود.
انواع سبک طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری
نمای ساختمان تجاری باید چیزی فراتر از پوسته بیرونی آن باشد. زیرا شخصیت بصری، کارایی و انعطافپذیری یک سازه را تعریف میکند. بهطور کلی، انواع سبک طراحی نمای مجتمع تجاری را میتوان در چهار دسته زیر خلاصه کرد.
1. نماهای سنتی
نماهای سنتی با بازتاب میراث محیط اطراف خود، دارای متریال و طرحهایی هستند که داستانهایی از تاریخ و فرهنگ را روایت میکنند. این نماها اغلب شامل سنگتراشی دقیق، سنگکاری و زیباییشناسی کلاسیک و متعادل هستند.
2. نماهای مدرنیستی
رویکرد مدرنیستی به نماها با طراحی مینیمالیستی و استفاده از شیشه، فولاد و بتن مشخص میشود. این مواد نماهایی با خطوط تمیز، پنجرههای وسیع و فضاهای پر از نور آفتاب را ایجاد میکنند. بهطور کلی، نماهای مدرنیستی سادگی و نور را در اولویت قرار میدهند.
3. نماهای با کارایی بالا
طراحی نمای مجتمع تجاری با کارایی بالا از مواد و سیستمهای پیشرفته برای به حداقل رساندن مصرف انرژی و به حداکثر رساندن راحتی بهره میبرد. این نماها طوری طراحی میشوند که به محیط پاسخ دهند و دما، نور و جریان هوا را بهطور موثر کنترل کنند.
نماهای با کارایی بالا بهعنوان یک رابط حیاتی بین داخل و خارج از ساختمان تجاری عمل میکنند و مجهز به عایق، کنترل آفتاب و لعاب با کارایی بالا هستند. این نماها در تنظیم عملکرد حرارتی، کاهش مصرف انرژی و فراهم کردن راحتی و نور برای ساختمان نقش مهمی دارند. در عین حال به ارزش زیباییشناسی ساختمان نیز کمک میکنند.
اهمیت نماهای با کارایی بالا در طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری
نماهای ساختمانی با عملکرد بالا در زمانهای اخیر بهطور فزایندهای محبوبتر شدهاند. بنابراین بیایید نگاهی دقیقتر به این موضوع بیندازیم که چرا این نماها در سراسر جهان چنین اهمیتی پیدا کردهاند.
1. بهرهوری انرژی
یک نمای با کارایی بالا میزان افزایش یا اتلاف گرما از طریق پوشش ساختمان را کاهش میدهد. این امر میتواند نیاز به سیستمهای گرمایش و سرمایش مکانیکی را از بین ببرد. درنتیجه قبض انرژی کمتر میشود و انتشار گازهای گلخانهای کاهش مییابد.
2. آسایش حرارتی داخلی
نماهای ساختمانی با کارایی بالا با طراحی خوب خود به حفظ دمای ثابت داخل ساختمان کمک میکنند و محیطی راحت را در تمام طول سال به وجود میآورند. علاوه بر این، نور طبیعی را برای کاربران ساختمان تجاری فراهم میکنند و رفاه و بهرهوری کلی آنها را بهبود میبخشند.
3. دوام ساختاری
استفاده از متریال با کیفیت بالا و تکنیکهای ساخت و ساز مقاوم میتواند به طول عمر نماهای با کارایی بالا کمک کند. این کار از ساختار ساختمان محافظت کرده و آسیب ناشی از رطوبت و سایر عوامل محیطی را به حداقل میرساند.
4. نور طبیعی
طراحی نمای مجتمع تجاری با کارایی بالا دارای پنجرهها و قفسههای سبک ساختهشده از مواد پخشکننده نور هستند. بنابراین نور روز به اندازه کافی به داخل ساختمان نفوذ خواهد کرد و نیاز به نور مصنوعی در ساعات روشنایی روز کاهش مییابد.
5. عایق صوتی
از آنجایی که نماهای با کارایی بالا بهعنوان پوسته دوم ساختمان عمل میکنند، نفوذ نویز و سروصدا به داخل ساختمان را به حداقل میرسانند. این امر از کاربران ساختمان در برابر مزاحمتهای خارجی، بهویژه در محلههای شلوغ شهری محافظت خواهد کرد.
6. پایداری
نماهای با کارایی بالا با کاهش مصرف انرژی ساختمانها بهطور طبیعی ردپای کربن را کاهش میدهند و انتشار گازهای گلخانهای را به حداقل میرسانند. بنابراین پایداری ساختمان افزایش مییابد و درنتیجه با محیط بکر اطراف خود انسجام خواهد یافت.
7. جذابیت و زیبایی
درحالیکه عملکرد طراحی نمای مجتمع تجاری بسیار مهم است، اما زیبایی معماری نمای ساختمان هم نباید نادیده گرفته شود. استفاده از مواد نوآورانه، نازککاریها و فرمهای جذاب میتواند نما را به حد چشمگیری زیبا و چشمنواز کند.
انواع متریال طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری
نما بهعنوان عنصری محوری در معماری، زیبایی و عملکرد بالا را بهگونهای ادغام میکند که هیچ جزو ساختمانی دیگری انجام نمیدهد. درواقع نما سنگ بنای طراحی است که لحن معماری را برای کل سازه تعیین میکند. در اینجا یک نگاه گسترده به انواع متریال طراحی نمای مجتمع تجاری داشتهایم.
1. نمای فولادی
نماهای مدرن استحکام فولاد را از طریق اجزای گوناگون مانند ورقهای پروفیلی، پانلهای کامپوزیت و کاستهای صلب افزایش میدهند. دیوارهای پرکننده فولادی سبک و بخشهای توخالی، همراه با تکیهگاههای لعاب فولادی ضدزنگ، هم استحکام و هم ظرافت نما را بالا میبرند.
2. نمای قاب پانل
نماهای پانل که توسط مولیونها و ترانزومها تعریف میشوند، دارای شکستهای حرارتی برای جلوگیری از تراکم هستند. دیوارهای پردهای یکپارچه که با جدا شدن مولیونها و ترانزومها قابل تشخیص هستند، یک متریال مقرونبهصرفه را برای نمای در مقیاس بزرگ ارائه میدهد.
3. نمای پردهای
اصطلاح نمای پردهای شامل روکش فلزی سبک یا سیستمهای لعابدار است که توسط یک قاب ساختاری پشتیبانی میشوند. گاهی اوقات این نماها با روکش سنگ یا کاشیکاری شده، ظاهری یکپارچه و محکم ارائه میکنند.
4. نمای سفالی
در طراحی نمای مجتمع تجاری میتوان از یک سرامیک قدیمی به نام پنلهای تراکوتا استفاده کرد. این متریال دوام فوقالعادهای دارد و رنگ خود را بهخوبی در برابر عوامل محیطی حفظ میکند. برخلاف رنگ تراکوتا که ممکن است خاکی به نظر برسد، انعطافپذیری سفال موجب تازگی و استقامت طولانیمدت نما خواهد شد.
5. نمای فولادی و شیشهای
در ساختمانهای چندطبقه، فولاد و شیشه با هم هماهنگ میشوند تا نماها و سقفهای بصری خیرهکنندهای را ایجاد کنند. پانلهای شیشهای که اغلب توسط عناصر فولادی متمایز پشتیبانی میشوند، امکان نمایش نور و شفافیت را دارند و زیبایی و یکپارچگی ساختاری نما را بالاتر میبرند.
6. نما بافر حرارتی
نما بافر حرارتی یک نمای دو پوسته و متشکل از دو لایه شیشه است. این نما یک حفره در ضلع جنوبی ساختمان ایجاد میکند تا بهرهوری انرژی را افزایش دهد. در این فضا، دستگاههای سایهبان برای نگهداری نما نصب میشوند. لایههای دوگانه بهعنوان یک عایق عمل میکنند و با جذب انرژی خورشیدی از اتلاف گرما در ماههای سردتر میکاهند.
هنگامی که نما با سیستم تهویه ساختمان یکپارچه میشود، هوای گرم از حفره در داخل گردش میکند تا تهویه طبیعی را ارتقا دهد. این امر نیاز به گرمایش را در زمستان و نیاز به سرمایش را در تابستان کمتر میکند.
7. نمای روکش آلومینیومی
روکش آلومینیوم کامپوزیت (ACP) یک انتخاب محبوب برای نمای بیرونی ساختمانهای تجاری است. این طرح شامل دو ورقه آلومینیومی است که به یک هسته ترموپلاستیک متصل شدهاند. نمای ACP به دلیل استحکام و سبکی خود متمایز است و سطح آلومینیومی آن را میتوان در رنگها و بافتهای گوناگون ازجمله جلوههای چوب و مرمر ساخت. فراتر از دیوارهای خارجی، ACP به اندازه کافی همهکاره است تا برای استفاده در پارتیشنها و سقفهای کاذب هم به کار گرفته شود.
8. نمای کنترل خورشید
در طراحی نمای مجتمع تجاری، از نمای سایه خورشیدی برای مدیریت ورود نور خورشید و گرما به داخل ساختمان استفاده میشود. زیرا بهطور قابلتوجهی بر مصرف انرژی و راحتی کاربران ساختمان تجاری تاثیر مثبت میگذارد.
این نما با جلوگیری از گرمای بیش از حد و تابش خیرهکننده آفتاب، دمای محیط داخلی را بهبود میبخشد. نمای کنترل خورشید اغلب دارای عناصر فولادی بیضیشکل با موقعیت افقی است که بین ستونها قرار گرفته و برای کاهش شدت تابش خورشید طراحی شدهاند.
9. نمای ساختاری شفاف
نماهای لعاب مدرن از براکتهای عنکبوتی (وسایل فولادی ضدزنگ با بازوهای متعدد) برای محکم کردن دو یا چهار پانل شیشهای استفاده میکنند. این براکتها توسط واشرهای نئوپرن محافظت میشوند. زیرا این واشرها امکان حرکت به دلیل تغییرات دما یا تغییرات ساختاری را دارند و فشار روی شیشه را کاهش میدهند.
12. نماهای سبز
نماهای سبز شامل سیستمهای پرده یا کابلهایی برای حمایت از گیاهان بالارونده یا جعبههای کاشت برای ایجاد جلوه باغ عمودی هستند. درحالیکه نماهای سبز بسیار زیبا به نظر میرسند، از آنها برای سایهاندازی، خنک کردن، کاهش هزینههای انرژی، افزایش حریم خصوصی و ارائه یک محیط سالمتر و پرنشاط هم استفاده میشود.
سازههای پشتیبان نماهای سبز را میتوان از مواد گوناگونی مانند چوب، پلاستیک یا فلز ساخت. فولاد ضدزنگ به دلیل استحکام، طول عمر و نیازهای کم تعمیر و نگهداری، یک راهحل عملی مناسب برای نمای ساختمان تجاری است.
نماهای سبز اغلب بر روی دیوارهای خارجی و در برخی موارد داخلی استفاده میشوند، اما میتوان آنها را بر روی سازههای دیگر نیز نصب کرد. بهعنوان مثال، در مرکز اقامت باغوحش تارونگا کابلهای عمودی از جنس استنلس استیل (فولاد ضدزنگ) از گیاهان بالارونده در بالکن پشتیبانی میکنند. این نمای سبز هم مانع ایمنی، هم سایه بیشتر و هم حفظ حریم خصوصی را فراهم میآورد، درحالیکه از منظره بندر نیز جلوگیری نمیکند.
13. نماهای تزئینی و هنری
مواد فولادی ضدزنگ میتوانند سازههای نگهدارنده نماهای تزئینی را هم تشکیل دهند. از کابلها یا مشها میتوان برای آویزان کردن آثار هنری، اشکال تزئینی یا پانلها برای ایجاد یک الگوی موزاییکی یا به تصویر کشیدن یک داستان در طراحی نمای مجتمع تجاری استفاده کرد.
بهعنوان مثال، پارکینگ Randwick Racecourse یک مانع ضد سقوط مشبک دارد که از یک سری دیسکهای تزئینی پشتیبانی میکند. دیسکها یک عنصر هنری را به نمای ساختمان اضافه میکنند. درنتیجه نمایی ایجاد میشود که اهداف دوگانه ایمنی و زیبایی را برآورده میسازد.
کالج زنان دانشگاه سیدنی هم یک نمای مسی منحنی برای مرکز سیبل ایجاد کرده است. کابلهای فولادی ضدزنگ از پانلهای مسی سوراخدار پشتیبانی میکنند. پانلهایی که برای به تصویر کشیدن تصویر شخصیت تاریخی یونانی چیده شدهاند. مجریان این پروژه با استفاده از کابلهای 6 میلیمتری توانستند به ظاهر بدون قاب و شناور مورد نظر طراحان دست پیدا کنند.
ایده ها و نمونه های طراحی نمای مجتمع تجاری و اداری
نمای یک ساختمان تجاری بسیار بیشتر از یک دیوار بیرونی است. این رابط بین محیط ساخته شده و حوزه عمومی است که شخصیت و هویت یک ساختمان تجاری را بروز میدهد. به این ترتیب، معماران و طراحان دائما مرزهای نوآوری تازهای را برای ایجاد نماهای جدید تعریف میکنند. نماهایی که نهتنها از نظر زیباییشناسی دلپذیر هستند، بلکه عملکردی پایدار هم دارند. در ادامه 10 ایده و نمونه برای نمای ساختمان تجاری وجود دارد که در منظر شهری برجسته هستند.
1. نمای پرینت سهبعدی بیوپلاستیک - آمستردام، هلند
در نمای پرینت سهبعدی بیوپلاستیک در آمستردام، نوآوری با پایداری هماهنگ میشود. این نما توسط معماران شرکتهای DUS و Heijmans طراحی شده است. نما دارای ساختارهای بادبان مانند سفید است که فضای سایه و نشستن را فراهم میکند و فضای عمومی پویایی دارد. استفاده از پلاستیک زیستی تعهد به مسئولیت زیست محیطی نما را نشان میدهد و در عین حال پتانسیل چاپ سهبعدی در ساختوساز را به نمایش میگذارد.
2. نمای دیوار سبز - هتل اواسیا، سنگاپور
طراحی شرکت WOHA Architects برای هتل Oasia در سنگاپور دارای نمای دیوار سبز زنده است که به محیط شهری روح میبخشد. پانلهای آلومینیومی قرمزرنگ اجازه میدهند تا پوشش گیاهی بالا برود و یک باغ عمودی سرسبز ایجاد شود. امری که عملکرد حرارتی ساختمان را افزایش میدهد و یک خلوت بصری در مرکز شهر ارائه میکند.
3. نمای نور پویا - ساختمان Media-TIC، بارسلون، اسپانیا
ساختمان Media-TIC در بارسلونا نمایی دارد که با قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از بالشتکهای ETFE سازگار است. این سیستم پاسخگو بهره خورشیدی را کنترل میکند و نور طبیعی را بهینه میسازد. ضمنا مصرف انرژی ساختمان را کاهش میدهد و یک ظاهر بیرونی همیشه در حال تغییر را به وجود میآورد.
4. نمای جنبشی - برجهای البحر، ابوظبی، امارات متحده عربی
برجهای البحر نمونه اصیل طراحی نمای مجتمع تجاری هستند. ساختمان دارای نمای پویا متشکل از سایههای مثلثی متحرک هستند که به مسیر خورشید پاسخ میدهند. این طراحی هوشمند ضمن حفظ نماها و نور طبیعی، جذب گرما را به حداقل میرساند. بنابراین نمونهای از ادغام الگوهای سنتی اسلامی با فناوری مدرن در ساخت نما بهشمار میرود.
5. نمای دیوار پرده - The Shard، لندن، انگلستان
نمای پردهای شیشهای Shard در عین حال که به بهرهوری انرژی ساختمان کمک میکند، مناظر پانورامای بیوقفهای را از لندن ارائه می هد. طراحی شیک و شفاف این ساختمان به بخشی نمادین از خط افق شهر تبدیل شده است.
6. نمای رسانهای تعاملی - برج KPN، روتردام، هلند
نمای برج KPN یک بوم برای هنر دیجیتال است که رسانههای تعاملی را برای مردم محلی به نمایش میگذارد. این نما تلفیق معماری و تکنولوژی ساختمان را به عنصری پویا از بافت شهری تبدیل میکند.
7. نمای فلزی سوراخ شده - موزه براد، لسآنجلس، ایالات متحده
موزه براد دارای یک نمای متخلخل است که نور طبیعی را به فضاهای گالری فیلتر میکند. ساختار منحصربهفرد آن یک بازی حجاب گونه از نور و سایهها است که بازدیدکنندگان را هم در داخل و هم در خارج از ساختمان تحت تاثیر قرار میدهد.
8. نمای سایه خورشیدی - برج رودخانه مروارید، گوانگژو، چین
طراحی نمای مجتمع تجاری برج رودخانه مروارید با در نظر گرفتن پایداری و عملکرد بالا طراحی شده است. این ساختمان دارای یک نمای سایه خورشیدی است که باد را برای تولید انرژی به سمت توربینها هدایت میکند. این رویکرد نوآورانه برای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، الگویی برای نمای ساختمانهای تجاری در آینده محسوب میشود.
9. نمای انعکاسی - Elbphilharmonie، هامبورگ، آلمان
نمای شیشهای درخشان Elbphilharmonie انعکاسدهنده آب و آسمان است و ارتباطی بین ساختمان و موقعیت ساحلی آن به شمار میرود. سطح مواج ساختمان، ذات میراث دریایی هامبورگ را به تصویر میکشد.
10. نمای استفاده مجدد تطبیقی - The High Line، نیویورک، ایالات متحده
ساختمانهای اطراف High Line با نماهایی که عناصر تاریخی را با طراحی مدرن ترکیب میکنند، نشانی از پتانسیل استفاده مجدد و تطبیقی هستند. این رویکرد ضمن تطبیق عملکردهای جدید و زیباییشناسی مدرن، میراث معماری را هم ارج مینهد.