انفجار در بندر شهید رجایی و فجایع مشابه در سراسر جهان
انفجار در بندر شهید رجایی ایران تاکنون ۱۸ کشته بر جای گذاشته است. نگهداری ناایمن مواد شیمیایی یا باتریهای لیتیومی تاکنون موجب بروز انفجارهای مشابه در بندرهای مختلف جهان نظیر حادثه بیروت شده است.

روز گذشته _شنبه ششم اردیبهشت_ انفجاری مهیب در بندر شهید رجایی بندرعباس رخ داد که تاکنون موجب کشته شدن ۱۸ نفر و بستری شدن ۱۹۰ نفر شده است. در ادامه به چند مورد از انفجارهای معروف در بندرهای مختلف دنیا اشاره میشود که به دلایل مختلف نظیر نگهداری ناایمن مواد شیمیایی رخ داده است.
در سال ۱۹۱۷، انفجار هالیفکس در بندر هالیفکس کانادا رخ داد. در این حادثه کشتی فرانسوی «مون بلان» که حامل مقادیر زیادی مواد منفجره بود، با کشتی نروژی «ایمو» برخورد کرد. نشت بشکههای بنزن و جرقه ناشی از برخورد باعث آتشسوزی شد و در نهایت انفجاری عظیم به وقوع پیوست. این انفجار که بزرگترین انفجار ساخت بشر تا پیش از بمب اتمی بود، حدود دو هزار نفر را به کام مرگ کشاند و بخش زیادی از شهر را ویران کرد.
در سال ۱۹۴۴، انفجار بندر شیکاگو در کالیفرنیای آمریکا رخ داد. دو کشتی نظامی در حال بارگیری مهمات برای جنگ جهانی دوم بودند که به دلایل ایمنی و آموزش ناکافی، انفجاری مهیب رخ داد. این حادثه ۳۲۱ نفر را به کام مرگ برد که بیشتر آنها از ملوانان و کارگران آفریقاییتبار بودند. این انفجار نقطه عطفی در تاریخ نظامی آمریکا شد و به حرکت بهسوی لغو تبعیض نژادی در ارتش کمک کرد.
در سال ۲۰۱۵، بندر تیانجین چین شاهد انفجاری عظیم بود. در یک انبار کانتینری، مواد شیمیایی خطرناک از جمله نیترات آمونیوم و نیترات پتاسیم به شکل نامناسبی نگهداری میشدند. آتشنشانان به اشتباه روی مواد شیمیایی آب ریختند که منجر به تولید گازهای قابل انفجار و در نتیجه بروز انفجار بزرگ شد. این حادثه نزدیک به ۲۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند و خسارات زیستمحیطی و اقتصادی گستردهای به بار آورد.
در سال ۲۰۲۰، بندر بیروت لبنان صحنه یکی از بزرگترین انفجارهای غیرنظامی تاریخ شد. بیش از ۲۷۵۰ تن نیترات آمونیوم سالها به شکل ناایمن در یک انبار نگهداری میشد تا اینکه انفجاری مهیب رخ داد. این حادثه بیش از ۱۵۰ نفر را کشت، هزاران نفر را زخمی کرد و بخش بزرگی از شهر را ویران ساخت. این انفجار پیامدهای سیاسی و اجتماعی گستردهای را در لبنان به همراه داشت.
در سالهای اخیر نیز انفجارهای دیگری در بندرهای جهان رخ داده است. از جمله انفجار سال ۲۰۲۴ در بندر نینگبو ژوشان چین که بهدلیل اشتعال باتریهای لیتیومی و مواد شیمیایی خطرناک در یک کانتینر اتفاق افتاد و هرچند تلفات جانی نداشت، اما یادآور حادثه بیروت بود، همچنین انفجار در بندر لاگوس نیجریه هنگام انتقال سوخت و آتشسوزی و انفجار کشتی در بندر کلمبوی سریلانکا در سال ۲۰۲۴ از دیگر حوادث مهم بودند که تلفات جانی نداشتند.
این حوادث اهمیت مدیریت صحیح مواد خطرناک، آموزش نیروی انسانی و نظارت دقیق بر فعالیتهای بندری را بیش از پیش آشکار میسازد و نشان میدهد که بیتوجهی به این موارد میتواند فجایع جبرانناپذیری به بار آورد.