نگاهی به پروژه آپارتمان مسکونی پاکت
چندی پیش، بن بست های سرپوشیده ای وجود داشت (سیبه)، که توسط خانه هایی احاطه شده بود که اقوام را در اطراف یک حیاط در خود جای می دادند. این سیبه (فضای شهری نیمه عمومی) و حیاط (فضای نیمه خصوصی) هنگام بیرون آمدن “آسمان” را به ما هدیه داد. اما امروزه همه این افراد در آپارتمان هایی با سقف کم ارتفاع و آسانسور زندگی می کنند. پس از بیرون آمدن، فضاهای محدود و محیط های دلگیر را می بینند.
اما «آسمان» کجاست؟ چتر آبی رنگ مرموز…
در «پاکت» «آسمان» را به خانواده اکبری هدیه کردیم.
پاکت که از سبک خانه حیاط مرکزی بهره میبرد، در جهت شمال بسته است و در جنوب دارای دیواری مشبک است. هیچ چیز و همه چیز است، درست مثل هر پاکت. برخلاف نمای همسایگانش، «پاکت» جعبهای ساده و بزرگ است که فقط به خواست ساکنانش باز میشود. نوعی درونگرایی را پیشنهاد میکند که یادآور معماری کویر مرکزی است، که معماری برونگرای شهر امروزی را که اغلب اقلیم و فرهنگ را نادیده میگیرد، نقد میکند.
خانواده اکبری خواهان آپارتمانی بودند که بتوانند به طور مستقل با هم زندگی کنند. خانه ای را در اطراف یک حیاط تصور کردیم؛ با وجود ماهیت پر شدن فضای سایت! دسترسی، تنوع فضایی و اتصال به حیاطهای خصوصی متنوع در طبقات مختلف، علیرغم محدودیتهای آپارتمانها و مقررات شهرداری اصفهان، و خواسته های کارفرما بودند که خانهای را در ذهن ما به تصویر میکشد که به لحاظ فیزیکی «پاکت» را مجسم میکند!
شهر و خانه: متصل یا جدا؟ ارتباط فیزیکی حجم های مسکونی با خیابانهای شلوغ و خلوت، نیاز اساسی یک خانه، دوگانگی را ارائه میدهد که چالش اصلی طراحی مسکنهای شهری است. ما سیبه را از شهرسازی بیابان مرکزی به عنوان یک فضای واسطه ایده آل برای اتصال واحدهای محله با یکدیگر و شهر انتخاب کردیم که قبلاً به دلیل مسائل مربوط به مالکیت، محدودیت منابع شهرداری، افزایش ارزش زمین و غیرممکن بودن اقتصادی رها شده بود. «پاکت» ساختار افقی سیبه را به یک ساختار عمودی تبدیل می کند که با افزودن راه پله به آن، جنبه اقتصادی آن توجیه می شود و با بهره مندی از عملکردهای آن مانند فیلتر کردن صدا، تقویت اتصالات واحدها و ایجاد ارتباط مناسب بین فضای عمومی و خصوصی، احیا می شود.
مشبک کاری – «پاکت» در ضلع جنوبی خود از هنر مشبک سنتی (میراث دوره سلجوقی و صفوی که ریشه در معماری سنتی اصفهان دارد) به شکلی جدید بهره می برد تا ضمن حفظ حریم خصوصی و کنترل نور شدید تابستان تابستان، حداکثر گشودگی را فراهم کند.
حیاط و راه پله – “آسانسور تمام ویژگی های معماری پله ها را بی ارزش می کند!”: رم کولهاس. استانداردهای شهرداری در اصفهان ساختمان ها و اتصال آنها به شهر را محدود کرده و ارتفاع دهانه های رو به روی گذرگاه را به ۱۷۰ سانتی متر محدود کرده و کیفیت نما و نور طبیعی را به میزان قابل توجهی کاهش داده است. با این حال، با تعریف حیاط شمالی، ایجاد تراس بین ساختمان و خیابان و باز کردن آنها به سمت یکدیگر، “پاکت” با بهره مندی از بسته های فضایی باز متنوع، کیفیت نور، دید، مقیاس دهانه ها را بدون محدودیت و با توجه به نیاز فضا فراهم می کند. این حیاط عمودی، مانند سیبه، مکانی برای تعامل و برخوردهای تصادفی است.
مشخصات پروژه:
• طراح: معماران رویداد
• معماران مسئول: زهرا آرمند، مصطفی امیدبخش
• تیم طراحی: سارا غفوری، مهسا شیخ اکبری، سپیده غلامحسینیان، علی گرجیان، شاهین جعفری دانش، هانیه فارق دفاعی
• تیم فنی: سید محمد حسن ابطحی، علی نعمتی
• رده: مسکونی
• مساحت: ۱۲۳۰ مترمربع
• محل پروژه: اصفهان
• سال: ۱۴۰۰
• جوایز و افتخارات:
o رتبه اول بیستمین دوره جایزه معمار | ۱۳۹۹ | مسکونی آپارتمانی
o رتبه اول سیزدهمین دوره جایزه معماری ایران | ۱۳۹۹ | مسکونی – از طراحی تا اجرا
• تصاویر: آرش آشورنیا