پروژه بوم گردی سیستان بلوچستان (آیینه سیستان)
آیینه‌ی سیستان بخشی از میراث معمولی خانه‌های روستایی شمال سیستان و بلوچستان است که مشخصه‌ی آن‌ها وجود حیاط‌ها و مهتابی‌های متعدد جهت بهره‌‌گیری از بادهای منطقه، همچنین اتاق‌هایی با پلان مستطیل ساخته شده از مصالح خشتی است.
Admin1
این خانه بیش از صد سال همواره محل اقامت و کار خانگی ساکنینش بوده است. از این‌رو تبدیل آن به فضایی اقامتگاهی می‌توانست بهترین انتخاب در استفاده‌ی مجدد از آن باشد و دوباره زندگی را به آن برگرداند.
دو هدف مهم در مواجهه‌ی با این خانه‌ی روستایی را می‌توان حفظ ویژگی‌های دارای ارزش قدمت و تداوم زندگی بنا در دوران معاصر برشمرد.
از این‌رو مداخله‌ی حداقلی به عنوان استراتزی اصلی مرمت بنا در نظر گرفته شد. از آن‌جایی که در ساخت و تجهیز خانه‌های روستایی سیستان هیچ‌گاه عناصر گران قیمت و لوکس استفاده نمی‌‌شده است تصمیم‌گرفته شد چه در مرمت و چه تجهیز بنا به این ویژگی احترام گذاشته شود. از این رو مرمت ارزان، با همکاری استادکاران محلی و تکنولوژی‌های بومی در دستور کار قرار گرفتند.
با رها شدن خانه در طول سالیان دراز، متاسفانه بخش مرکزی آن ویران شده بود که این ویرانی از سقف طبقه‌ی اول تا زیرزمین را شامل می‌شد.
در تصمیم‌گیری برای این بخش خانه و با استدلال اینکه از طرفی بازسازی می‌‌تواند ارزش‌های اصلی خانه را تحت تاثیر قرار دهد و از سوی دیگر استفاده‌ی مجدد و تداوم زندگی بنا نیاز به تغییرات جزئی را پیش می‌کشد، استفاده از حفره‌ی به‌وجود آمده به عنوان یک فضای ارتباطی مد نظر قرار گرفت. حفره‌ی به وجود آمده پوشانده و پلکانی در میان آن به منظور برقراری ارتباط عمودی در نظر گرفته شد. به منظور نمایاندن این الحاقات معاصر در بنا تصمیم بر آن شد تا الحاقات با متریال و رنگ متفاوت از بنای اصلی متمایز شود.
این خانه‌ی روستایی سیستانی پس از حدود … سال تلاش استادکاران و حمایت دغدغه‌مندان میراث مرمت شد و پس از مرمت بود که به عنوان آیینه‌ای از خانه‌های سیستانی به ثبت ملی رسید و توانست نه تنها اقامتگاهی را برای گردشگران بلکه مکانی را برای اجتماع علاقه‌مندان به فرهنگ سیستان و همچنین آموزش ساکنین روستا و همسایگانش فراهم آورد.
بوم گردی آیینه سیستان با قدمت ۱۳۰ سال در روستا قلعه نو واقع شده است؛ از اولین خانه‌های روستایی است که تبدیل به بوم گردی شد و تا حد امکان متریال اصیل بنا حفظ شده است.
محدوده مداخلات:
– در بعضی قسمت‌ها که دیوار‌ها و سقف‌ها بطور کلی تخریب شده بود مجدداً با متریال متفاوت اجرا شده و در بخش‌هایی سقف‌ها تقویت شده وکفسازی حیاط‌ها و فضاهای داخلی
مهمترین ارزش‌های بنای موجود:
– ارزش معمارانه دستکند بودن بنا و پلکانی بودن آن
– تاریخ بنا مربوط به دوره قاجار
– ارزش زیست محیطی اقیلم و باد
مشخصات پروژه:
• طراح: علیرضا بارانی
• گرافیک: فرزانه عبدالباقی
• سازه بنا: سازه بنا خشتی، تاق و قوس
• کاربری قبلی و فعلی بنا: مسکونی (متروکه) – اقامتگاه بوم گردی
• زیر بنا: ۳۵۰ مترمربع
• محل پروژه: سیستان و بلوچستان
• جوایز و افتخارات:
o فینالیست جایزه معمار | ۱۴۰۳ | بازسازی
• سال: ۱۴۰۱ – ۱۳۹۸
• تصاویر: احمد عباسی، حسین ملاشاهی، احمد بارانی
