نگاهی به رتبه اول مسابقه طراحی جایگاه CIP فرودگاه امام خمینی
فرودگاه برای مسافران همانند دروازه ورودی به کشور ایران یا تمدن کهن ایرانی است و اولین تصویر از آن شاید چیزی است که در ذهن این آنها حک میشود. تمدن ایران به عنوان تمدنی که در فلات شکل گرفته و به دور از آبهای آزاد توانسته با روشهای بسیار هوشمندانه زندگی را در دل کشوری کم آب به بهترین نحو باز زنده سازی کند.
شاید باغ شازده ماهان یکی از زیباترین نمودهای تفکرایرانی و نوع زیست ایرانیان را به نمایش بگذارد. در این پروژه ما به دنبال این بودیم که این نوع تفکر یا نسبت با زندگی را دوباره بازسازی کنیم. این است که باغ ایرانی در میان دشتی بزرگ و وسیع به عنوان محور طراحی پروژه تعریف شده است. محور دوم و اساسی دیگر برای ما طراحی یک پروژه کاملا اقلیمی بود یعنی عکس هر آن چیزی که متاسفانه در ساختمان اصلی فرودگاه فراموش شده است یعنی اقلیم منطقه قرار گیری فرودگاه .
ساختمان جدید در مجاورت ساختمان قدیمی تر پیش بینی شده است.
زمینی بزرگ در کنار زمین موجود فرودگاه به عنوان زمین پارکینگ موقت وجود دارد. این زمین به عنوان فضایی مناسب برای ایجاد باغ تشخیص داده شد. این باغ در ساحتهای مختلفی میتوانست ساختمان قدیم و جدید را تحت تاثیر قرار دهد.
برای ارتباط موثر تر باغ و ساختمان قدیمی ساختمان جدید به زیر زمین کشیده شد تا امتداد باغ تا به درون ساختمان قدیمیتر ادامه یابد و بدین ترتیب دید و منظر دو سویه بین باغ و ساختمان قدیمی ایجاد گردد.
دفن شدن ساختمان جدید در دل زمین و سقف شیشهای آن با یک پوشش بزرگ از سلولهای خورشیدی هم در ساختمان جدید و هم در ساختمان قدیمی توسعه یافت. این پوشش ایوان بزرگی ورودیهای ساختمان فرودگاه ایجاد کرده است. فضای نیمه باز بزرگی را به بار آورده که این فضای نیمه باز در ضلع اصلی ورودی و در امتداد ضلع جنوب ادامه یافته است. به عبارتی ساختمان به کمک پنلهای خورشیدی در ضلع جنوب و سقف آن دو پوسته و در معرض سایه قرار گرفته است. در کنار این فضای دفن شده پارکینگ برای ۱۰۰ ماشین و در زیر باغ پیش بینی شده است.
یکی از موارد مهم، نگهداشت سازههای بنای موجود در طراحی پروژه و شکل دهی و توزیع کاربریهای جدید بدون تغییر در سازه موجود بوده است. در طبقه منهای دو قرار گرفته است که با یک پله به طبقه پارکینگ ارتباط مییابد. در طبقه منهای یک ساختمان جدید رستوران، کافه، فضای ایزوله بیماران و طبقه اول پارکینگ قرار گرفته است.
در طبقه همکف با تغییراتی در سالن انتظار و ورودی ساختمان قدیمی همان کاربریها در چیدمان جدید در نظر گرفته شده است و با نگهداشت سازه قسمت حراست، انتقال این بخش به بالا و شیشهای کردن آن، ارتباط بصری با باغ ایجاد شده است. از طبقه همکف به بالا در ساختمان جدید بخش مدیریت از بخش سوییتهای مهمانها جدا شده است. در طبقه همکف و اول یکی از هرمها اتاقهای اداری و در طبقه آخر آن مدیریت و روف گاردن قرار گرفته است. در رویکرد طراحی اقلیمی برای این فرودگاه در چهار جبهه پیگیری شده است:
– با دفن کردن سالن ورودی جدید، زمین به عنوان جرم حرارتی بسیار بزرگی برای این سالن عمل خواهد نمود و آن را از ادوات مکانیکی سنگین بی نیاز میکند. این جرمهای حرارتی در بدنه هرمها نیز مورد استفاده قرار گرفته است .
– سایه اندازی بر روی تمامی احجام با پوسته دومی که خود آن محل تامین انرژی پاک (استفاده از سلولهای خورشیدی) اتفاق افتاده است. از این رو این پوسته در عین تولید برق میزان نیاز فضاهای داخل به ادوات مکانیکی را به حداقل میرساند.
– هرمهای کار گذاشته شده علاوه بر کارکرد اداری و اجرایی، با داشتن حفرههایی در سقف به عنوان دستگاههای مکش طبیعی هوا مورد استفاده قرار گرفته است. بدین ترتیب که با دفن کردن لولههای تهویه زمینی در طول باغ، مکش رخ داده از طریق این هرمها با هوای جایگزین عبوری و تعدیل شده از این لولهها جایگزین میشود و تهویه طبیعی را فراهم میسازد.
– باغ موجود در کنار ساختمانها در بین دو پوسته ساختمان قدیمی و میانه آن نیز امتداد یافته است. از این رو با استفاده از عنصر آب و سبزی میتوان تا میزان قابل قبولی یک اقلی خرد پیرامونی را حوزه اطراف ساختمان ایجاد کرد.
مشخصات طرح:
• طراح: دفتر معماری ایده همساز
• معمار مسئول: رئوف قاسمی
• همکاران طراحی: ساناز بیوک آقازاده، سجاد عبادی، زهره ادیبی، آرمیتا صاحبقرانی
• مشاور سازه: اسماعیل درخشان
• کارفرما و برگزار کننده: تاو آویژه پارس و ترمه مدیا
• محل طرح: فرودگاه امام خمینی
• جوایز و افتخارات:
o رتبه اول مسابقه طراحی جایگاه CIP فرودگاه امام خمینی | ۱۴۰۳
• سال: ۱۴۰۳