نوبت فروشی!
گزارشی از نسخه پیچی دلالان برای بیماران
ادمین 6
فاطمه ایزدی/ در کلانشهر شیراز به عنوان قطب سلامت جنوب کشور با معضلی روبه رو هستیم به نام «نوبت فروشی ویزیت پزشکان»! هر چند کسانی که نام و نشان‌شان به این حکایت گره خورده، کار خود را نوعی تسهیلگری در حوزه درمان تلقی می کنند اما نوبت فروشی باعث شده بسیاری از شهروندان برای مراجعه به پزشک های متخصص بعضاً با نوبت های سالانه مواجه شوند. در واقع بازار پیش فروش خدمات درمانی در برخی مطب ها آن قدر داغ است که به یکی از شگردهای درآمدی برای منشی ها و حتی نگهبان های ساختمان ها و مطب های پزشکان تبدیل شده است.
قصه از این قرار است که منشی ها در مطب پزشکان از شهرت پزشک خود استفاده می کنند و وقتی میزان قابل توجه درخواست های بیماران را می بینند، دل به دریا می زنند و با دریافت مبلغ بیشتر ویزیت، نوبت نزدیک تری به بیمار می دهند. آن سوی ماجرا اما به سرنوشت بیمارانی گره خورده که ماه ها در صف انتظار دریافت نوبت از یک پزشک متخصص، موی سرشان سفید می شود و این معطلی، آن ها را حسابی به دردسر می اندازد.
نوبت های طولانی و صف های انتظار عجیب و غریب برای ویزیت در برخی مطب های پزشکان متخصص، قصه امروز و دیروز نیست و در بیمارستان های دولتی نیز این رشته، سر دراز دارد و گاهی بیماران برای انجام یک عمل جراحی مجبور هستند یک تا دو سال در صف انتظار، معطل بمانند.
این وضعیت موجب شده افرادی که حوصله معطلی در نوبت های طولانی را ندارند به ورطه ای بیفتند که منشی ها و کار چاق کن ها به آن دامن زده اند.
آن طور که زهرا طائب، یکی از مراجعان شهرستانی می گوید برای دریافت ویزیت به مطب یک پزشک متخصص و البته حاذق، مراجعه کرده و منشی به او اعلام نموده تمام نوبت ها پر شده و تا سال آینده باید برای دریافت نوبت صبر کند. با این حال، وقتی این بانوی میانسال برای منشی توضیح داده که شرایط مادرش برای درمان، اضطراری است، قرار شده که مبلغ جداگانه ای پرداخت کند تا به او نوبت یک هفته بعد را بدهد. طائب نیز چاره ای نداشته جز آن که 500 هزار تومان پول نقد به منشی بدهد و برای مادرش در هفته آینده، نوبت بگیرد. در عین حال اما این بانو معتقد است پرداخت چنین مبالغی برای دریافت نوبت زودتر، تخلف است و این نوع زد و بندها و کار و کاسبی در برخی مطب ها به یک ترفند جذاب و پولساز برای بعضی منشی ها تبدیل شده است.
شلوغی مطب و ممکن نبودن سرویس دهی به تمام بیماران، اگر چه در برخی مطب ها رایج است اما اقدام منشی ها غیر قانونی بوده و باید این نوع کاسبی ها در حوزه سلامت، ریشه کن شود.
معضل دیگری که این روزها در حوزه پزشکان متخصص، مردم را آزرده خاطر کرده، پیش فروش خدمات درمانی از طریق شبکه های مجازی مطب هاست. به گواه برخی مراجعان، داستان این است که پیش از آن که گذر بیمار به مطب پزشک متخصص بیفتد، وقت قبلی را به عنوان یک کالا پیش فروش می کنند و در صورت کنسل کردن نوبت، امکان عودت وجه وجود نخواهد داشت. در واقع اگر ویزیت یک پزشک به عنوان مثال ۱۸۰ هزار تومان باشد، ۱۰۰ هزار تومان از این مبلغ باید به صورت بیعانه پرداخت شود و در صورت لغو نوبت، بیمار از دریافت این وجه، محروم می شود و این هزینه به هیچ عنوان عودت داده نخواهد شد.
هر چند پزشکانی که این روزها به این شیوه به پیش فروش خدمات خود مشغول هستند، دلیل این شرط را برقراری نظم و رعایت حقوق سایر بیماران عنوان می کنند اما در عین حال این رفتار، قانونی نیست و منشاء ابهام و ایراد است.
کسانی که با نوبت فروشی، حق بیماران را ضایع می کنند، کارشان غیر اخلاقی است
دکتر محمد رضا دیدبان، رئیس سازمان نظام پزشکی شیراز یادآور می شود که اگرچه این مسأله، تخلف و تضییع حق دیگران است اما در عین حال از این موضوع مطلع نیست.
به گفته این مسئول، کسانی که به این شیوه حق سایر بیماران را ضایع می کنند، کارشان غیر اخلاقی و ناپسند است چرا که با این سبک، درمان بیماران دیگر به تعویق خواهد افتاد.
دیدبان می گوید ممکن است از سوی منشی ها، نوبت فروشی اتفاق بیفتد و آن ها با فروش وقت دیگران، موجب تأخیر در امر درمان سایر بیماران شوند.
وی با تأکید بر این که ما به هیچ عنوان، این مسأله را قبول نداریم از نظارت های دوره ای و پیگیری گزارش های مردمی در خصوص تخلفات خبر می دهد و می گوید کسانی که با این مقوله، برخورد می‌کنند موارد را به سازمان نظام پزشکی اطلاع دهند تا به این مسأله رسیدگی و با متخلفان برخورد شود.
فقط وضع قانون نیست که بساط این دلالی را جمع می کند
آن طور که رئیس اداره نظارت بر مؤسسات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز می گوید این ماجرا از اساس، غیر قانونی است و در این داستان، پزشکان نیز مسئول هستند.
به گفته دکتر علیرضا صحراگرد، منشی پزشکان در این ماجرا دخیل هستند و در صورتی که این امر محرز شود، این دسته از افراد به تعزیرات معرفی خواهند شد و به عنوان «ایجاد هزینه اضافه برای بیمار» به دادگاه خواهند رفت.
در این میان، برخی افراد در حاشیه خیابان هایی که محل فعالیت پزشکان است پرسه می زنند و با زیر نظر گرفتن بیماران شهرستانی به آن ها پیشنهاد می دهند که در قبال پرداخت پول، برای آن ها نوبت می گیرند.
صحراگرد با گریز به این داستان، یادآور می شود که افراد نباید به این دسته از دلالان توجه کنند و به کسانی که نمی شناسند در قبال دریافت نوبت خارج از روال، پول بدهند.
در واقع بعضی افراد وقتی می بینند که عده ای به دنبال گرفتن نوبت هستند می گویند در ازای پرداخت یک مبلغ، حاضر هستیم برای شما نوبت بگیریم.
در هر حال از نظر صحراگرد، فقط وضع قانون نیست که بساط این دلالی را جمع می کند بلکه این خودِ مردم هستند که با بها ندادن و عدم پرداخت پول به چنین کسانی می توانند نسخه این دلالی را بپیچند.
به باور رئیس اداره نظارت بر مؤسسات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، این قصه با شکایت و شکایت کشی جمع نمی شود و عوامل متعددی در این نابسامانی نقش دارند. به قول او یک سر این ماجرا به افرادی وصل است که بیکار هستند و برای امرار معاش، دلالی می کنند و یک سر این حکایت نیز به پزشکانی گره خورده که بیمار ندارند و این دلالان برای آن ها به دنبال مشتری و مراجعه کننده هستند.
در عین حال به گفته صحراگرد، در صورتی که نوبت فروشی در مطب پزشکان بر اساس استنادات اثبات شود، حتماً به آن رسیدگی خواهد شد.
دریافت وجه خارج از عرف نیز موضوع دیگری است که بنا به تأکید رئیس اداره نظارت بر مؤسسات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در همین مقوله می گنجد و به بیمارستان ها نیز ابلاغ شده که اگر کسی خارج از صندوق، پول واریز کرد تخلف است البته نوبت دهی در زمینه عمل های جراحی و حتی ویزیت متخصصان در بیمارستان ها و درمانگاه های دولتی، بسیار طولانی است و همین مسأله به این موضوع در بخش های دولتی دامن زده است. با این حال صحراگرد معتقد است باید پذیرفت که اقدام به عمل های فوری فقط در اورژانس امکان پذیر است و اگر قرار است یک خدمت پزشکی با قیمت تمام شده مناسب و با تعرفه دولتی به مردم ارائه شود باید دو بحث را در نظر گرفت؛ اول این که مراجعان اورژانسی در اولویت قرار می گیرند و این گونه موارد در کمتر از 24 ساعت یا بیشتر، تعیین تکلیف می شوند و دوم این که موارد غیر اورژانسی در صف طولانی تری قرار خواهند گرفت.
قصه پر غصه مداخله افراد غیر مجاز در حیطه پزشکی!
مداخله افراد غیر مجاز در حیطه پزشکی نیز موضوع قابل تأمل دیگری است که به گفته این مسئول به میزان شکایت ها در حوزه درمان افزوده است. در واقع برخی افراد با مراجعه به کسانی که در حوزه پزشکی تخصص ندارند خدماتی همچون لیزر، بوتاکس و امثالهم دریافت می کنند و وقتی مشکلی به وجود آمد، صدای همه بلند می شود که چرا وزرات بهداشت نظارت نکرده است!
وی در رابطه با پیش فروش خدمات درمانی در شبکه های مجازی برخی پزشکان نیز تأکید می کند که عدم عودت وجه نوبت در صورت لغو شدن، غیر قانونی است اما نکته اینجاست که اگر چه این مسأله، قانون مکتوب ندارد اما در عین حال باید به ابعاد دیگر داستان نیز توجه کرد.
به قول صحراگرد در برخی مطب ها برای بیمار وقت گذاشته و در آن زمان به بیمار دیگر نوبت نمی دهند و از این نظر به نوعی اگر فردی، نوبت را بخواهد کنسل کند پزشک، زمان را از دست داده و شاید از این جهت قابل توجیه باشد که بخشی از ویزیت چنان چه روز و زمان آن فرا رسد و فرد تقاضای کنسل نمودن داشته باشد کسر شود. او اما معتقد است این موضوع بسیار اندک رخ می دهد و اکثر جامعه پزشکی در این خصوص با بیماران همکاری می کنند و چنان چه موردی وجود داشته باشد، اداره نظارت بر مؤسسات پزشکی با هماهنگی با پزشکان این مشکل را رفع می کند.
وی یادآور می شود که اگر کسی به عنوان شاکی به ما به عنوان اداره نظارت شکایت کند، مبلغ گرفته شده را به او بر می گردانیم.
در هر حال این روزها عده ای، نان شان را در روغن نوبت فروشی و دلالی در حوزه درمان می زنند و به اسم تسهیلگری، هزینه های اضافه روی دست بیماران می گذارند. بساط این کار و کاسبی در حوزه درمان باید هر چه سریع تر جمع شود و این معضل در بخش قطب سلامت جنوب کشور ریشه کن گردد.
