تاریخ معماری باهاوس

بعد از جنگ جهانی اول در سال 1919 در شهر ویمار آلمان مدرسه ای معماری و هنرهای کاربردی به نام باهاوس تاسیس شد. موسس این مدرسه معمار برجسته آلمانی والتر گروپیوس بود. این مدرسه بعدها به دانشکده فنی معماری و مهندسی عمران تغییر نام پیدا کرد و از سال 1996 تا به امروز به نام دانشکده باهاوس آلمان شناخته می شود.

مهم ترین هدف این مدرسه پرورش هنرمندانی بود که بتوانند میان هنر و صنعت پیوندی عمیق برقرار کنند. برنامه آموزشی مدرسه باهاوس شامل یک دوره کارآموزی بود که گذراندن آن برای همه اجباری بود. مهم ترین چیزی که این مدرسه را از سایر مدارس متمایز می کرد آموزش های کارگاهی توسط اساتید مجرب بود. به طوری که طولی نکشید این آموزه ها به خود شکل یک جنبش هنری را گرفت و توجه همگان را به خود جلب کرد. به همین علت می توان تاسیس این مدرسه را یکی از جریانات مهم قرن بیستم به شمار آورد.

ویژگی های سبک معماری باهاوس

استادان مدرسه باهاوس به شاگردان خود یاد می دادند که طراحی خود را تنها بر اساس نیاز انجام دهند و از عناصر فاقد کارکرد استفاده نکنند. به همین دلیل مهم ترین ویژگی معماری باهاوس تکیه بر کارکردگرایی، استفاده بهینه از مواد و متریال های صنعتی و پرهیز از تزئینات تجملی در نمای ساختمان‌ها است.

در ساختمان های سبک معماری باهاوس خبری از کنده کاری ها، قوس ها و پنجره های آرک دار نیست. این ساختمان ها ترکیب اشکال متقارن و انتزاعی هستند که عملا می توان گفت هیچ تزئیناتی در آن ها به کار نرفته است. به همین دلیل در توصیف فلسفه این سبک می توان گفت که سبکی بی آلایش، ساده و عملکردی است. البته این به معنا نیست که باهاوس از نظر بصری جذاب نیست، در طراحی های مینیمالیستی این سبک جذابیت بصری کاملا مشهود است.

ساختمان ها دارای سقف های مسطح، نمای صاف و شکل های مکعبی هستند که زوایای مناسب را به خوبی نشان می دهد. اگرچه ممکن است گوشه های گرد در مکان هایی مثل بالکن ها دیده شوند اما در اغلب موارد گوشه ها و لبه ها تیز و خطوط به صورت مشخص هستند.

رنگ های مورد استفاده در ساختمان هایی که به سبک باهاوس طراحی شده اند سفید، خاکستری، سیاه و یا بژ است.

    نمونه های معماری باهاوس

    هرچند آثار بسیار زیادی در سراسر جهان وجود دارد که به سبک معماری باهاوس طراحی شده است، اما در ادامه به معرفی برترین آثار بسنده می‌کنیم. برخی از ساختمان‌ها و بناهایی که به سبک باهاوس ساخته شده‌اند و شهرتی جهانی دارند عبارتند از:

    ساختمان Seagram در نیویورک

    ساختمان Seagram یکی از بهترین نمونه‌های باهاوس است که در واقع به عنوان اولین سازه بلند است که در آن از سیستم خرپایی عمودی استفاده شده است. در ساخت این ساختمان از 1500 تن برنز استفاده شده است. به همین دلیل این ساختمان که در خیابان پارک واقع شده، به نظر می‌رسد یک جعبه برنز بسیار بزرگ اما بسیار ساده است.

ساختمان Villa Tugendhat در شهر برنو جمهوری چک

ساختمان ویلا توگندهات یکی از ساختمان های تاریخی به سبک باهاوس است که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. مصالح به کار رفته در این ساختمان فولاد صنعتی و صفحات شیشه‌ای است. مانند سایر ساختمان های باهاوس در این ساختمان نیز تزئینات به چشم نمی‌خورد.

خانه Farnsworth در شیکاگو

این خانه یکی از بهترین نمونه‌های سبک معماری باهاوس است که در سال 1951 ساخته شد. پنجره های شیشه‌ای بزرگ و رنگ سفید از مهم‌ترین ویژگی های خانه فارنزورث است. اگرچه انتقاداتی بر طراحی این ساختمان وجود دارد (مانند عدم برخورداری از مکانی خصوصی در ساختمان و استفاده از ستون های فولادی که مدام زنگ می زنند و نیاز به رنگ دارند) اما این خانه به عنوان یکی از برترین آثار معماری جهان به شمار می‌رود.

خانه Gropius در ماساچوست

والتر گروپیوس وقتی به تدریس معماری در دانشکده طراحی دانشگاه فارغ التحصیلان دانشگاه هاروارد مشغول بود، خانه خود را به سبک باهاوس طراحی کرد. اگر چه این خانه در مقیاس متوسط ساخته شده است اما تأثیر آن در رشته معماری غیرقابل انکار است. گروپیوس عناصر سنتی معماری نیوانگلند را با مواد نوآورانه از جمله شیشه، کروم و فناوری های جدید ترکیب کرد. در این خانه مجموعه‌ای زیبا از مبلمان که توسط مارسل بروئر طراحی شده و در کارگاه‌های Bauhaus ساخته شده، به نمایش گذاشته شده است.

معماران مشهور سبک باهاوس

قطعا یکی از برترین معماران این سبک، والتر گروپیوس آلمانی است که مدرسه باهاوس شاخص ترین اثر وی است.

از دیگر معمارهایی که به عنوان پیشرو در سبک معماری باهاوس شناخته می شود می توان به لودویگ میس فن در روهه اشاره کرد. این معمار آلمانی آمریکایی از مدیران مدرسه باهاوس بود که ساختمان ویلا توگندهات یکی از برترین آثار وی است. او در ساختمان های خود به دنبال استفاده از مصالح جدید مانند فولاد صنعتی و صفحات شیشه ای بود. صراحت و سادگی فراوان از دیگر ویژگی های چشم گیر در آثار لودویگ است.

جمع بندی

سبک معماری باهاوس با تکیه بر سادگی و پرهیز از استفاده از عناصر بدون کاربرد یکی از انواع سبک معماری پرطرفدار است. سقف های تخت و داشتن نمای آزاد و استفاده از متریال هایی مانند فولاد و شیشه از ویژگی های ساختمان باهاوس است. امروزه با گذشت تقریباً 100 سال از ابداع این سبک معماری، هنوز هم به عنوان یک سبک معماری بسیار تأثیرگذار در طراحی به شمار می رود.