اسکلت ، مهمترین و اساسی ترین دلایل استقامت و ایمنی ساختمان
هر خانه ای بر پایه اسکلت آن استوار است. اسکلت ساختمان یکی از مهمترین و اساسی ترین دلایل استقامت و ایمنی ساختمان است. انتخاب نوع اسکلت ساختمان و کیفیت و ساختار آن، بر طول عمر ساختمان و ایمنی جان ساکنان آن تاثیر مستقیم دارد.
در این مطلب قصد داریم درباره انواع اسکلت ساختمان و مزایا و معایب هر یک اطلاعات جدید و مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم تا بتوانید با مقایسه ای استاندارد، نوع اسکلت ساختمان خود را انتخاب کنید.
اسکلت ساختمان چیست؟
اسکلت ساختمان، ستون فقرات و پایه اصلی هر بنایی است. همانطور که بدن انسان بدون اسکلت نمیتواند ایستادگی کند، ساختمان نیز بدون اسکلت محکم و پایدار نخواهد بود. اسکلت ساختمان، مجموعهای از اجزای مختلف مانند ستونها، تیرها، دیوارهای باربر و اتصالات است که به هم پیوسته و ساختاری یکپارچه را تشکیل میدهند.
اسکلت ساختمانی
این ساختار، بارهای وارده بر ساختمان از جمله وزن خود ساختمان، بارهای زنده (مانند افراد، وسایل و تجهیزات) و بارهای مرده (مانند دیوارها و سقف) را تحمل کرده و به زمین منتقل میکند. به غیر از موضوع تحمل بار و وزن سازه، اهمیت اسکلت ساختمان را می توان در چند مورد زیر خلاصه کرد:
ایمنی و پایداری ساختمان:
اسکلت ساختمان، مقاومت و پایداری ساختمان را در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله، باد و بارشهای جوی تضمین میکند.
تعریف فضای داخلی:
اسکلت ساختمان، فضای داخلی ساختمان را شکل داده و امکان ایجاد فضاهای مختلف با کاربریهای متنوع را فراهم میکند.
تعیین شکل ظاهری ساختمان:
اسکلت ساختمان، بر شکل ظاهری و معماری ساختمان تأثیرگذار است.
به طور خلاصه، اسکلت ساختمان، عنصری حیاتی در ساخت و ساز است که نقش کلیدی در ایمنی، پایداری و زیبایی ساختمان ایفا میکند. لطفا توجه داشته باشید که انتخاب نوع اسکلت ساختمان به عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، شرایط آب و هوایی، بودجه و مقررات ساختمانی بستگی دارد. در ادامه درباره این موارد بیشتر صحبت خواهیم کرد.
اسکلت ساختمانی
انواع اسکلت ساختمان
اسکلت ساختمانها به طور عمده به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: فلزی، بتنی و چوبی. هر کدام از این انواع اسکلت، مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مناسبترین نوع اسکلت به عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، شرایط آب و هوایی، بودجه و مقررات ساختمانی بستگی دارد. در ادامه به بررسی هر یک از این انواع اسکلت و مقایسه آنها میپردازیم.
1. اسکلت فلزی ساختمان:
اسکلت فلزی از فولاد ساخته میشود و به دلیل مقاومت بالا، وزن کم و قابلیت شکلپذیری، در ساختمانهای بلند و سازههای صنعتی بسیار پرکاربرد است. از جمله مزایای اسکلت فلزی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت بالا:
فولاد مقاومت کششی و فشاری بالایی دارد و در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و باد بسیار مقاوم است.
وزن کم:
نسبت به بتن، وزن کمتری دارد که باعث کاهش بار مرده ساختمان و در نتیجه کاهش هزینههای فونداسیون میشود.
به دلیل پیشساخته بودن قطعات فلزی، سرعت اجرای ساختمانهای فلزی بسیار بالا است.
فولاد قابلیت شکلپذیری بالایی دارد و میتوان سازههای پیچیده و با هندسههای مختلف را با استفاده از آن ساخت.
فولاد در برابر آتش مقاومت خوبی دارد و در صورت آتشسوزی دیرتر از بتن تخریب میشود.
هزینه اولیه ساخت اسکلت فلزی نسبت به اسکلت بتنی بیشتر است که با توجه به قابل بازیافت بودن آن و افزایش طول عمر ساختمان، مقرون به صرفه خواهد بود.
فولاد در معرض رطوبت و هوا دچار خوردگی میشود و نیاز به پوششهای محافظتی دارد تا در برابر خوردگی محافظت شود.
فولاد با تغییر دما منبسط و منقبض میشود که در برخی موارد نیاز به اتصالات انعطافپذیر دارد.
اتصالات در اسکلت فلزی به وسیله جوشکاری انجام میشود که نیاز به نیروی متخصص و تجهیزات خاص دارد.
اسکلت بتنی از بتن آرمه ساخته میشود و به دلیل مقاومت فشاری بالا، دوام و عایق بودن، در ساختمانهای مسکونی و سازههای بتنی بسیار پرکاربرد است. از جمله مزایای اسکلت بتنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بتن مقاومت فشاری بسیار بالایی دارد و در برابر بارهای سنگین مقاوم است.
بتن در برابر عوامل جوی و محیطی مقاوم است و عمر طولانی دارد.
بتن عایق حرارتی و صوتی خوبی است و باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش راحتی ساکنین میشود.
بتن را میتوان به هر شکل دلخواهی قالبگیری کرد و سازههای پیچیده را با آن ساخت.
هزینه ساخت اسکلت بتنی نسبت به اسکلت فلزی کمتر است.
بتن وزن زیادی دارد که باعث افزایش بار مرده ساختمان و در نتیجه افزایش هزینههای فونداسیون میشود.
اجرای اسکلت بتنی نسبت به اسکلت فلزی زمانبرتر است.
بتن در برابر نیروهای کششی و ضربه شکننده است.
بتن در حین خشک شدن منقبض میشود و ممکن است ترک بخورد.
اسکلت چوبی از چوب ساخته میشود و به دلیل وزن کم، عایق بودن و زیبایی طبیعی، در ساختمانهای چوبی و ویلاها بسیار پرکاربرد است. از جمله مزایای اسکلت چوبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چوب وزن بسیار کمی دارد که باعث کاهش بار مرده ساختمان و در نتیجه کاهش هزینههای فونداسیون میشود.
چوب عایق حرارتی و صوتی خوبی است و باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش راحتی ساکنین میشود.
چوب ظاهری زیبا و طبیعی دارد و به ساختمان جلوه خاصی میبخشد.
اجرای اسکلت چوبی نسبت به اسکلت بتنی سریعتر است.
چوب در برابر آتش بسیار حساس است و به راحتی میسوزد.
چوب در معرض حمله حشرات و رطوبت قرار دارد و نیاز به محافظت دارد.
به دلیل محدودیت در طول و مقاومت چوب، استفاده از اسکلت چوبی در ساختمانهای بلند محدود است.
چوب نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره ای دارد.
در سالهای اخیر، پیشرفتهای چشمگیری در حوزه ساخت و ساز و به ویژه در زمینه اسکلت ساختمانها صورت گرفته است. این پیشرفتها منجر به ظهور فناوریهای جدید و مواد نوین در ساخت اسکلت ساختمانها شده است که مزایای بسیاری را به همراه دارد.
این اسکلتها از ترکیب مواد مختلف مانند الیاف کربن، شیشه و رزین ساخته میشوند و نسبت به فولاد و بتن، سبکتر، قویتر و مقاومتر در برابر خوردگی هستند.
این اسکلتها در کارخانه تولید شده و به صورت قطعات آماده به محل پروژه منتقل میشوند که باعث سرعت و دقت در اجرا میشود.
این نوع بتن حاوی میکرو ارگانیسمهایی است که در صورت ایجاد ترک در بتن، فعال شده و ترک را ترمیم میکنند.
این نوع چوب با استفاده از فرآیندهای صنعتی تقویت شده و مقاومت و دوام آن به مراتب بیشتر از چوب طبیعی است.
با استفاده از چاپ سه بعدی میتوان سازههای بتنی و حتی فلزی را با اشکال پیچیده و سفارشی تولید کرد.
در حالی که هر نوع اسکلت ساختمان مزایا و معایب خاص خود را دارد، اما اسکلت فلزی به دلایل متعددی در بسیاری از پروژهها به عنوان گزینه برتر انتخاب میشود. از جمله دلایلی که اسکلت فلزی نسبت به دیگر انواع اسکلت ساختمان ارجحیت دارد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فولاد به عنوان ماده اصلی تشکیل دهنده اسکلت فلزی، مقاومت کششی و فشاری بسیار بالایی دارد. این ویژگی باعث میشود سازههای فلزی در برابر زلزله، باد و سایر نیروهای خارجی بسیار مقاومتر از سازههای بتنی یا چوبی باشند.
نسبت مقاومت به وزن در فولاد بسیار بالا است. این بدان معنی است که با استفاده از فولاد میتوان دهانههای بزرگتری را پوشش داد و در نتیجه ساختمانهای سبکتر و با طراحیهای متنوعتری ساخت.
قطعات فلزی به صورت پیشساخته در کارخانه تولید میشوند و نصب آنها در محل پروژه بسیار سریعتر از بتنریزی است. این امر باعث کاهش زمان اجرای پروژه و کاهش هزینههای ساخت میشود.
فولاد قابلیت شکلپذیری بسیار بالایی دارد و میتوان سازههای پیچیده و با هندسههای مختلف را با استفاده از آن ساخت. این ویژگی در ساختمانهای با طراحیهای خاص و منحصر به فرد بسیار مفید است.
با استفاده از پوششهای مناسب، میتوان از خوردگی فولاد جلوگیری کرد و طول عمر سازه فلزی را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
فولاد یک ماده قابل بازیافت است و در صورت تخریب ساختمان، میتوان از آن مجددا استفاده کرد.
شرکت پولاد سازه لاهیج با سالها سابقه درخشان و اجرای چندین پروژه اسکلت فلزی و ساخت سوله در استانهای شمالی کشور، یکی از موفقترین و مجربترین شرکتهای فعال در این حوزه به شمار میرود. ما در پولاد سازه این افتخار را داریم که با به کار گیری جدیدترین و مدرنترین تکنولوژی روز جهان، به یکی از حرفهایترین شرکتهای حوزه ساخت سازههای فلزی تبدیل شویم.