خیابانهای تاریخی دبی چگونه بر گرمای شدید غلبه میکنند؟
خیابانها و معماری قدیمی دبی که به قرنها پیش بازمیگردد، با استفاده از روشهای سنتی خنکسازی، توانستهاند در برابر گرمای شدید بیابان مقاومت کند و فضایی مطبوع برای ساکنان ایجاد کنند. این راهکارهای دیرینه اکنون به الگویی برای معماری پایدار در مناطق گرمسیری تبدیل شدهاند.

دبی، یکی از گرمترین شهرهای جهان، تجربهای منحصربهفرد در مقابله با گرمای طاقتفرسا دارد که ریشه در تاریخ معماری و شهرسازی آن دارد. خیابانهای تاریخی دبی، بهویژه در محله الفهیدی که قدمت آن به قرن هجدهم میلادی بازمیگردد، نمونهای از دانش بومی در مدیریت اقلیم بیابانی است. این محلات با طراحی خاص خود، همواره قادر بودهاند با روشهای طبیعی، دمای محیط را کنترل کنند و آسایش حرارتی را برای ساکنان فراهم آورند. یکی از کلیدیترین ویژگیهای این مناطق، کوچههای باریک و پیچ در پیچ هستند که جریان بادهای خنک را از کرانههای خور دبی به داخل محلهها هدایت میکنند.
این بادها با عبور از این مسیرهای باریک، خنکی طبیعی را به سطح خیابانها و داخل منازل منتقل میکنند. علاوه بر آن، بادگیرهای چهارطرفه که تا چهار طبقه ارتفاع دارند، طراحیهایی هوشمندانه برای تهویه طبیعی به شمار میروند. این بادگیرها گرمای داخل ساختمانها را به بیرون هدایت و هوای تازه را به داخل میکشند؛ بدون نیاز به سیستمهای تهویه نیازمند برق. همچنین پنجرهها و مشبکهای مشربیه علاوه بر کنترل تابش آفتاب، به عبور جریان هوا کمک میکنند. دیوارهای ساخته شده از سنگ مرجان سبک و رنگ روشن نیز نقش مهمی در کاهش جذب گرما دارند.
این مصالح سنتی، همراه با حیاطهای داخلی خانهها که فضای سایهدار و خنکی ایجاد میکنند، امکان بهرهبرداری حداکثری از هوای خنک شب را برای کاهش دمای روز فراهم میآورند. این شیوههای سنتی نهتنها تأثیرگذار در قرون گذشته بودهاند، بلکه امروزه نیز به عنوان راهکاری پایدار و کمهزینه برای مقابله با گرمای شدید در برنامههای معماری و شهرسازی مدرن دبی و سایر مناطق گرمسیری دوباره مورد توجه قرار گرفتهاند.
در واقع، خیابانها و ساختمانهای تاریخی دبی نمونهای بارز از استفاده بهینه از شرایط اقلیمی و دانش بومی برای ایجاد محیطی قابل تحمل در مقابل سختترین شرایط آب و هوایی هستند که میتوانند الگوی الهامبخشی برای معماری معاصر در مناطق گرم و خشک باشند.