جشنواره‌های معماری، فرصتی برای رشد شهرها

ابررویدادها، چه به صورت سالانه و تکرارشونده یا یک رویداد منحصربه‌فرد، تأثیر زیادی از رونق اقتصادی تا افزایش میزان گردشگر را برای مکان میزبان دارند. جشنواره‌های تخصصی معماری به‌ویژه نقش مثبتی را بر رویکرد مدیران شهری در تغییر و اصلاح فضای شهری دارند.

جشنواره‌های معماری، فرصتی برای رشد شهرها

یکی دیگر از ابررویدادهایی که می‌تواند به طور اساسی شهر را احیا کند جشنواره‌های معماری شهری است. نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های متمرکز بر معماری، بستری برای انجام تحقیقات و ایجاد نوآوری برای شهرها فراهم می‌کنند و می‌توانند به تغییرات تدریجی منجر شوند که تصویر و هویت یک شهر را شکل می‌دهند. این رویدادها از طریق تأسیسات موقت، این فرصت را دارند که مسیرهای جدیدی را برای بررسی کیفیت فضاهای شهری باز کنند و بازدیدکنندگان و ساکنان را به دور شدن از روال روزمره و جست‌وجو در محیط‌های محلی خود دعوت کنند. در ادامه چند مورد از اثراتی را بررسی می‌کنیم که هرچند آنی نیستند، اما می‌توانند تأثیر طولانی مدتی بر شهرها داشته باشند.

ایجاد فعالیت‌های جدید برای کشف پتانسیل‌های پنهان شهر

مثالی از این اثرات، میدانی در مرکز لوگرنو، اسپانیا است که به دلیل موقعیتش، مکانی پر تردد بود اما امکان استفاده پویا را برای ساکنین نداشت. با نصب یک اینستالیشن متعلق به یک جشنواره معماری در این میدان توجه بسیاری از شهروندان به این نقطه جلب شد. ظاهر غیرمعمول آن به سرعت توجه کودکانی را که به همراه والدین و پدربزرگ و مادربزرگشان از میدان عبور می‌کردند، به خود جلب کرد. یک طرف این سازه به سرسره شباهت داشت، فضای زیر آن یک تونل پنهان بود که کودکان را به بازی دعوت می‌کرد و سکوی پشتی محلی برای نشستن و استراحت رهگذران فراهم می‌کرد. این ساختار عملکرد جدیدی را به فضای شهری معرفی کرد تا بر پتانسیل آن تأکید کند و روش‌های استفاده ساکنان از فضاها را به چالش بکشد.

ایجاد بستری برای هنرمندان محلی

یکی از نمونه‌های احیای فضای شهری، نصب مجموعه‌ای از صندلی‌های دائمی سنگی در میدان سنت گیلز لندن است که در جشنواره طراحی لندن ۲۰۲۲ توسط یکی از طراحان معرفی شد. این آثار هنری که از بلوک‌های هندسی از سنگ‌های طبیعی مانند سنگ تراورتن، کوارتز و مرمر ساخته شده‌اند، یک فضای عمومی خاکستری که تحت تأثیر خشونت مرکز شهری قرار داشت را با آوردن رنگ‌ها، بافت‌ها و نقش‌های طبیعی به یک فضای زنده تبدیل کرد. این نوع جشنواره‌ها، در ارائه بستری برای هنرمندان و طراحان برای بیان دیدگاه خود و رویکردی که به طور طبیعی به فضاهای عمومی بهتر و جوامع فراگیرتر منجر می‌شود، نقش محوری دارند.

دوسالانه معماری تالین رویکرد متفاوتی نسبت به این ایده اتخاذ کرد و رویکردی غیرمتمرکز را پیشنهاد داد که در آن جامعه می‌تواند هم طراح و هم سرمایه‌گذار برای هنر عمومی باشد، بنابراین نقش معمار را از «سازنده» به «طراح سیستم» تغییر می‌دهد. اولین پاویون مبتنی بر فناوری بلاک چین به عنوان برنده معماری تالین ۲۰۲۲ معرفی شد. پایه‌های سازه از فناوری چاپ سه‌بعدی استفاده می‌کرد که در طول زمان با میسلیوم پوشانده می‌شود و مفهوم استفاده مجدد از مواد محلی و چگونگی ایجاد طرح‌های پایدار و سازگار با محیط زیست را به طور متمایز نشان می‌دهد. ورود به این پاویون تا دوسالانه بعدی در سال ۲۰۲۴ برای عموم آزاد است.

افزایش آگاهی در مورد مسائل اجتماعی و زیست محیطی

در جشنواره معماری بارسلونا، تأسیسات معماری تجربی با هدف زیر سوال بردن نحوه زندگی اجتماعی و تحریک قوه تخیل ساکنان به نمایش گذاشته شد. یکی از اینستالیشن‌ها سازه‌ای متحرک با تعدادی درخت، گیاه و درختچه بود که پس از اتمام نمایشگاه در شهر باقی ماند. این سیستم با قابلیت حمل آسان آگاهی عمومی در مورد دو موضوع به هم پیوسته کاهش میزان فضای سبز و تأثیر آنها بر گرمایش جهانی و تنوع زیستی شهری را افزایش می‌دهد. این اثر هنری، با عادت دادن دوباره ساکنان به وجود فضای سبز در شهر، حتی اگر محدود به یک سازه کوچک باشد، به عنوان جرقه‌ای برای شعله‌ور ساختن بررسی چالش‌های جامعه انسانی و زندگی شهری عمل کرد.