باغات شیراز؛ ریه‌های تنفسی شهر زیر سایه آتش و تهدید

باغات شیراز، سرمایه‌ای طبیعی و میراثی فرهنگی که قرن‌ها روح و هوای این شهر را زنده نگه داشته‌اند، امروز با تهدید آتش‌سوزی‌های عمدی، خشکسالی و تغییر کاربری روبه‌رو هستند؛ تهدیدهایی که در صورت بی‌توجهی، می‌توانند این قلب سبز را برای همیشه از تپش بیندازند.

باغات شیراز؛ ریه‌های تنفسی شهر زیر سایه آتش و تهدید

باغات شیراز، قلب سبز و ریه‌های تنفسی این کلان‌شهر، نه‌تنها جلوه‌ای بی‌بدیل از طبیعت درون‌بافتی ایران را به نمایش گذاشته‌اند، بلکه نقشی حیاتی در تعدیل آب‌وهوا، حفظ تنوع زیستی و هویت فرهنگی شیراز ایفا می‌کنند.

این باغات که از معدود عرصه‌های سبز اصیل باقیمانده در کشورند، طی سال‌های اخیر با تهدیداتی جدی از جمله خشکسالی، تغییر کاربری، و به‌ویژه آتش‌سوزی‌های عمدی مواجه شده‌اند؛ تهدیداتی که در صورت بی‌توجهی، خسارتی جبران‌ناپذیر بر پیکره این میراث طبیعی وارد خواهد کرد.

اما امروز، مدیریت شهری شیراز اعم از شهرداری و شورای شهر، کمر همت به حفظ باغات شیراز بسته‌اند و برنامه‌های مشخصی را برای جلوگیری از نابودی این سرمایه بی‌بدیل در دستور کار قرار داده‌اند.

تشکیل شهرداری منطقه ۱۲ برای حفاظت از باغات

پیش از این فرزاد میرزایی، شهردار منطقه ۶ شیراز در یک نشست خبری با خبرنگاران با اشاره به تصمیم برای تشکیل شهرداری منطقه ۱۲ با رویکرد ویژه حفاظت از باغات قصردشت گفت: حدود ۸۵۰ هکتار از محدوده باغات قصردشت از مناطق یک و شش جدا می‌شود تا به صورت اختصاصی به صیانت از این میراث طبیعی پرداخته شود. این منطقه از ابتدای شهریور و همزمان با هفته دولت آغاز به کار خواهد کرد.

وی افزود: قصردشت میراثی بی‌بدیل است که حتی با ایجاد ده‌ها هزار هکتار باغ جدید هم جایگزین نمی‌شود. با اجرای پروژه تصفیه‌خانه و شبکه انتقال آب، دوره‌های طولانی آبیاری کوتاه شده و جلوی خشک‌شدن این باغات گرفته می‌شود.

طرح دو فوریتی صیانت از باغات در شورای شهر

مسعود زارعی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر شیراز هم در یک نشست خبری با اشاره به وقوع پنج آتش‌سوزی عمدی در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر گفت: برای جلوگیری از تکرار این حوادث، طرح دو فوریتی ایجاد پایگاه ایمنی و صیانت از باغات با رأی موافق هر ۱۳ عضو شورا تصویب شد. این پایگاه‌ها با نیروهای تخلفات شهری، داوطلبان آتش‌نشانی، تجهیزات ایمنی و نیروهای انتظامی در باغات مستقر خواهند شد.

وی همچنین از پیشرفت ۸۵ درصدی تصفیه‌خانه محلی خبر داد که با بهره‌برداری از آن، ۱۰۰ لیتر بر ثانیه آب تصفیه‌شده برای آبیاری باغات تأمین خواهد شد.

برخورد قانونی با عوامل آتش‌سوزی‌ها

محمدحسن اسدی، شهردار شیراز نیز در گفت وگو با خبرنگار ایسنا با تأیید وقوع چندین دوره آتش‌سوزی در باغات قصردشت گفت: پرونده‌های قضایی این حوادث تشکیل شده و بررسی‌ها نشان می‌دهد عوامل انسانی در این موضوع دخیل بوده‌اند. این افراد شناسایی شده و برخورد قانونی با آن‌ها انجام خواهد شد.

وی تأکید کرد که در کنار اقدامات قضایی، مدیریت شهری بر تقویت زیرساخت‌های پیشگیری و اطفای سریع آتش متمرکز است.

به گزارش ایسنا، باغات شیراز نه‌تنها میراثی سبز، بلکه امانتی برای آیندگان هستند. مقابله با آتش‌سوزی‌ها، جلوگیری از تغییر کاربری و تأمین و مدیریت اصولی آبیاری باغات، از ضروری‌ترین اقداماتی است که باید با جدیت دنبال شود. بدون توجه به آبرسانی پایدار و به‌موقع، هرگونه برنامه حفاظتی بی‌نتیجه خواهد ماند. تداوم حیات این باغ‌ها، نیازمند اراده جدی مسئولان، همکاری همه دستگاه‌ها و مشارکت آگاهانه شهروندان است تا این ریه‌های تنفسی شهر همچنان سبز و پرطراوت باقی بمانند.