بازنگری در ساخت و ساز معماری معاصر ایران

معماری ایران از دیرباز تحت تأثیر فرهنگ فارسی بوده و شامل سازه‌هایی چون چای‌خانه‌ها، کلبه‌های محلی و مساجد پرجزئیات است. این محیط‌های ساخته شده به شدت با چشم‌انداز و بافت وسیع‌تر کشور مرتبط هستند. در پروژه‌های اخیر، تمایل به تفسیر دوباره تاریخ از طریق طراحی فضاها و اشکال جدید نیز مشاهده می‌شود.

بازنگری در ساخت و ساز معماری معاصر ایران

معماری ایران با وجود تاریخ فرهنگی غنی و پیچیده، به عناصر بومی و منحصر به فرد خود دست یافته است. طراحی مساجد یادمانی نمایانگر وابستگی معماری به مذهب در گذشته است، اما معماران معاصر ایرانی در تلاشند تا هویت خود را در طراحی‌های غیرسکولار مشخص کنند. این معماری معاصر زیبایی را با گذشته پیوند می‌زند و همزمان به دنبال جایگاهی در آینده است.

تهران به عنوان مرکز طراحی ایران ظهور کرده و نوآوری‌های معماری به سایر شهرها نیز گسترش یافته است. با بازنگری در نقش هنر و نمادگرایی، پروژه‌های جدیدی شکل گرفته‌اند که بر اساس کاربرد بناها در پروژه‌های تجاری و مسکونی طراحی شده‌اند. معماران از مصالح محلی مانند خاک رس فلات مرکزی استفاده می‌کنند تا ایده‌های تاریخی مقیاس، هندسه و صنایع دستی را بازتعریف کنند.

ساختمان‌ها در شهرهای بزرگی مانند تهران و اصفهان عمدتاً با لایه‌هایی از آجر ساخته می‌شوند. انتخاب آجر به دلیل فراوانی زمین، شن و ماسه و سنگ در کشور است. همچنین، معماری قدیمی ایرانی غالباً شامل لایه‌ای از کاشی‌های بالای آجر بوده است. امروزه نماهای آجری به عنوان عناصر عمودی در ساختمان‌های بلند و توسعه‌های خصوصی استفاده می‌شوند. پروژه‌های مختلف از آجر برای نوآوری در روش‌ها و تکنیک‌های ساخت و ساز سنتی بهره می‌برند.

به عنوان نمونه، ساختمان "سایه پود" یک سازه پنج طبقه با 10 آپارتمان در طبقه متوسط تهران است که طراحی آن با ایجاد عمق در نما و استفاده از اصول اریگامی شکل گرفته است. این طراحی سه بعدی بافت جدیدی ایجاد کرده و نور و سایه را به شکلی هم‌پوشان به نمایش می‌گذارد. تیم طراحی آجر را به عنوان متریال پیکسلی انتخاب کرده است که با ساختار بلوک‌ها ترکیب می‌شود.

طبق گفته گروه معماری CAAT، یک اصل تاریخی در معماری ایران وجود دارد که غنای جزئیات با سادگی کلی مقیاس همزیستی دارد. در معماری سنتی، ساکنان خانه‌ها را به شیوه‌ای پایدار ساخته‌اند که منجر به نشانه‌شناسی‌های متفاوتی در مناطق مختلف آب و هوایی کشور شده است. مدول‌های خشت که در کارخانه‌ای نزدیک تولید می‌شوند، بر اساس الگوهای هندسی ایرانی طراحی شده‌اند و هر مدول به کارکرد فضای پشت آن مرتبط است.