افزایش موزههای مکه برای بهبود تجربه زائران خانه خدا
موزههای مکه مسلمانان بسیاری را از سراسر جهان بهسمت این شهر جذب میکند، تجربه زائران را از زیارت ارتقا میبخشد و بینشهای آشکاری از تاریخ پادشاهی عربستان و وقف آن برای حج را ارائه میدهد.
عربستان با وجود کندی روند ایجاد موزهها در جهان عرب بهدنبال چالشهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و مذهبی، از ایجاد موزههایی در سراسر مکه خبر داد که تجربه زائران این شهر را غنی و مسلمانان بیشتری را از سراسر جهان به مکه جذب میکند.
بعضی از گروههای جوامع عربی مجموعه آثار و مجسمههای به نمایش گذاشتهشده در موزهها را یادآور دوران بتپرستی پیش از اسلام میدانند و این امر منجر به تخریب چنین اقلامی در بسیاری از کشورهای عربی شده است، بنابراین ترس از بتپرستی مانع از توسعه موزهها در بسیاری از مناطق جهان عرب شده است، با این حال عربستان افزایش آگاهی اجتماعی، حفظ روایتهای تاریخی و میراث فرهنگی کشورها را در اولویت قرار داده و تلاشهای هماهنگی را بهسمت حفظ میراث فرهنگی و باستانشناسی هدایت کرده است.
به این ترتیب بهلطف علاقه شدید به حفظ میراث فرهنگی، تأسیس موزهها و دپارتمانهای باستانشناسی در دانشگاههای عربستان سعودی پدیدار شد و موزهها دولتی یا خصوصی در سراسر پادشاهی گسترش پیدا کرده و اکنون تعداد آنها در سراسر کشور به ۵۷ موزه رسیده است.
اساتید تاریخ اسلام در دانشگاههای عربستان بر نقش حیاتی این موزهها در نمایش روحیه فرهنگی و پیشروی عربستان سعودی تأکید دارند. بر همین مبنا در قلب شهر مقدس مکه، چندین موزه پذیرای بازدیدکنندگانی از سراسر جهان هستند و بینش جامعی از تاریخ هزاران ساله این شهر ارائه میدهند. این موزهها مسلمانان را از سراسر جهان جذب، تجربه زیارت آنها را غنی میکنند و بینشهای آشکاری از تاریخ پادشاهی و وقف آن برای حج و عمره ارائه میدهند. قدمت بعضی از مصنوعات گرانبهای به نمایش گذاشتهشده در این موزهها به بیش از ۱۴۰۰ سال میرسد، بنابراین نقشی اساسی در آموزش بازدیدکنندگان و گسترش درک آنها از پادشاهی عربستان سعودی دارند.
محبوبترین موزههای مکه
موزه «السلام علیک ایها النبی» یکی از محبوبترین موزههای مکه است که مجموعهای غنی از آیات قرآن و ۱۵۰۰ اثر باستانی از دوران حضرت محمد (ص) را در خود جای داده است. «موزه امالقری» واقع در کاخ ملک عبدالعزیز نیز دارای مجموعهای از ابزارهای فلزی، کتیبههای اسلامی، نقاشیهای سنگی و سنگ قبرهای تاریخی با قدمت بیش از هفت قرن است.
در مجاورت منطقه زیارت زائران در منطقه مرکزی مکه، موزه برج ساعت، یک ساختمان چهار طبقه قرار دارد که تقریباً چهار سال پیش افتتاح شد و اکنون به یک نقطه عطف قابل توجه در شهر تبدیل شده است و نقش مهمی در تعیین اوقات نماز بهویژه هنگام طلوع و غروب خورشید دارد. این موزه میزبان مجموعهای غنی از نمایشگاههای مرتبط با کسوف، سیارات و پدیدههای مربوط به ماه و مجهز به تلسکوپ برای تجربههای رصد زنده ستارگان است. بازدیدکنندگان همچنین به مجلات علمی و مقالاتی دسترسی دارند که حرکات ستارگان و سیارات را بررسی کردهاند.
موزه میراث اسلامی مکه نیز بهواسطه آثار باستانی و پیش از تاریخ کمیاب خود مشهور است، شکوه معماری مسجد جامع را برجسته میکند و کمکهای پادشاهی عربستان را در خدمت به حرمین شریفین گرامی میدارد.