بخش ساختمان‌ها و ساخت‌وساز مسئول حدود ۴۰ درصد از انتشارات جهانی مربوط به انرژی است و کاهش و مابقی ناشی از نحوه گرمایش یا خنک‌کردن ساختمان‌ها و انرژی‌دهی پس از استفاده است.

این صنعت همچنین ۵۰ درصد از کل مواد استخراج شده را به خود اختصاص می‌دهد، در حالی که تولید سیمان به تنهایی مسئول هفت درصد انتشار کربن در جهان است. علاوه بر این، کمتر از ۹ درصد از مواد مصرفی این بخش دایره‌ای است یعنی از طریق بازیافت مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. به همین علت، فعالان صنعت ساختمان برای کاهش هزینه‌ها و کمک به کاهش استخراج منابع، رویکردهای جدیدی را در نظر گرفته‌اند که از این بین، آجرهای پلاستیکی مورد استقبال قرار گرفته‌اند.

پلاستیک‌ها با خواص منحصربه‌فرد و پایداری خود صنعت ساخت و ساز را متحول کرده‌اند. آن‌ها در حال حاضر اغلب مواد انتخابی پرطرفداری بیش از فلز، شیشه و چوب هستند. انتظار می‌رود بازار جهانی مصالح ساختمانی پلاستیکی تا سال ۲۰۲۳ به ۲۳۹.۳ میلیارد دلار برسد. طبق جدیدترین مطالعات علمی، آجرهای پلاستیکی نسبت به سایر مواد ساخت‌وساز بسیار مقرون‎به‎صرفه هستند، دفع یا سوزاندن پلاستیک را برای مدتی به تأخیر می‌اندازند (که بدون شک یک مزیت زیست‌محیطی است زیرا عمر این مواد را افزایش می‌دهد) و در طول تولید آن‌ها آب کمی مصرف می‌شود. آجرهای پلاستیکی همچنین دارای بعضی ویژگی‌های ساختاری جالب هستند، مانند وزن کم، ضد آب بودن یا مقاومت در برابر فشرده‌سازی.

آجرهای پلاستیکی برای یک اقتصاد دایره‌ای‌تر

این نوع آجرها با پلاستیک‌های مازادی ساخته شده‌اند که در غیر این صورت تبدیل به پسماندهای مضر می‌شدند و از منظر زیست‌محیطی با تبدیل آن‌ها، زندگی دومی با تأثیر زیست‌محیطی کمتری به پلاستیک‌ها داده می‌شود. با این حال، بر خلاف تصور عموم تبدیل زباله‌های پلاستیکی به آجر پلاستیکی رویکردی دایره‌ای نیست.

برخلاف موادی مانند فلزات که ساختار آنها دست‌نخورده باقی می‌ماند، پلیمرها با هر فرآیند استفاده مجدد و به‌ویژه بازیافت شیمیایی تجزیه می‌شوند. در واقع یک آجر پلاستیکی را نمی‌توان به آجر پلاستیکی تبدیل کرد و به همین علت با گذشت زمان، بلا استفاده می‌شوند.

علاوه بر این، پلیمرها شرایط گذر زمان را به خوبی تحمل نمی‌کنند. در بسیاری از شهرهای باستانی، دیدن نماهای آجری که قدمت آن به دهه‌های ۱۸۰۰، ۱۶۰۰ یا قبل از آن بازمی گردد، بسیار رایج است. اما یک ساختار پلاستیکی در برابرمولفه‌های آب‌وهوایی نظیر آفتاب، رطوبت یا گرما نمی‌تواند انعطاف‌پذیری نشان دهند و با گذشت زمان خراب می‌شوند.

در چه شرایطی استفاده از آجرهای پلاستیکی منطقی است؟

به‌رغم این محدودیت‌ها یا موارد دیگری مانند این واقعیت که پلیمرها حین تجزیه متان آزاد می‌کنند یا اینکه در صورت افزایش سرعت تخریب می‌توانند به علت سم بالایی که دارند، آب را آلوده کنند، بعضی از کاربردها به شرح زیر است:

پلاستیک را می‌توان به عنوان یک لایه ضد آب در زیرزمین‌های ساختمان یا داخل دیوارها در مناطقی که در معرض سیل قرار دارند استفاده کرد. این نوع مواد از ورود رطوبت از بیرون جلوگیری می‌کند.

استفاده از پلاستیک در ساخت خانه‌های موقت، به ویژه در صورت وقوع بلایای طبیعی، منطقی است. مضرات زیست‌محیطی و بهداشتی هنگامی که نوبت به ارائه پناهگاه در مواقع ضروری می‌رسد، دیگر اهمیتی ندارد.

لوله‌های کم‌فشار که در معرض گرما یا نور خورشید قرار نمی‌گیرند، استفاده نهایی خوبی برای پلاستیک‌هایی هستند که قابل پردازش نیستند.

همچنین می‌توان عناصر ساختمانی مانند درها، قاب پنجره‌ها و همچنین وسایل مبلمان را از طریق استفاده از پلاستیک ساخت.

محبوبیت پلاستیک در صنعت ساخت‌وساز هند

استفاده از پلاستیک برای ساخت جاده‌ها پیچیده است. اما در واقع روند جالبی است. اولین مرحله در فرآیند ساخت جاده‌های پلاستیکی خرد کردن است. مواد پلاستیکی دریافتی در این مرحله به قطعات کوچک خرد می‌شوند. تمام ذرات گرد و غبار نیز در اینجا حذف می‌شوند. در مرحله دوم تمام قطعات خرد شده را با شن داغ مخلوط می‌کنند. این مخلوط تا دمای ۱۶۰ درجه سانتی گراد گرم می‌شود تا تمام پلاستیک ذوب شود، سپس روی جاده‌های آسفالت داغ ریخته می‌شود و جاده‌ها به این ترتیب آسفالت می‌شوند.

این روش ساده است و نیازی به تجهیزات اضافی یا مشارکت سازمان‌های صنعتی پیچیده ندارد. علاوه بر این، درصد کمتر استفاده از قیر باعث استفاده کمتر از منابع آن می‌شود. مهم‌تر از همه، زباله‌های پلاستیکی با خیال راحت زندگی مفید دوباره‌ای پیدا می‌کنند و این اقدام برای محیط زیست مفید است زیرا هیچ‌گونه گاز خطرناکی مانند دیوکسین آزاد نمی‌کند.

شهرهای هندی برای مقابله با پلاستیک راهکار ساخت جاده‌های پلاستیکی را در پیش گرفته‌اند. در شهر چنای هند نزدیک به ۱۶۰۰ تن زباله پلاستیکی برای ساختن ۱۰۳۵.۲۳ کیلومتر جاده استفاده شده است.

شهرداری پونه و جمشدپور هند با استفاده از فناوری قیر و زباله‌های پلاستیکی توانسته‌اند در مسیرهای منتهی به کارخانجات، آسفالت‌های پلاستیکی را پیاده‌سازی کند. در ایندور نیز راه‌های روستایی در ۱۷ منطقه مادیا پرادش با زباله‌های پلاستیکی به طول ۳۵ کیلومتر روکش‌های پلاستیکی شده‌اند.

در کنیا و اتیوپی نیز که با علاوه بر مشکل بازیافت با چالش هزینه‌های ساخت و ساز روبه‌رو هستند، فعالان خانه‌سازی به آجرهای پلاستیکی روی آورده‌اند که هزینه بسیار پایانی را برای سازندگان به همراه دارند و در عین حال نیز مشکل انباشت زباله را حل می‌کنند.