بررسی شهرهای ایده‌آل برای زندگی از دیرباز موضوع بحث معماران و شهرسازان بوده است؛ در این بررسی‌ها هویت زیبایی‌شناختی و میراث فرهنگی، همچنین کیفیت زندگی در هر شهر و خدماتی که به ساکنان ارائه می‌شود، از مهم‌ترین معیارها به شمار می‌رود.

شاخص قابلیت زندگی جهانی ۲۰۲۴ هفته‌نامه خبری و بین‌المللی اکونومیست (The Economist) با هدف شناسایی شهرهایی که بالاترین کیفیت زندگی را برای ساکنان ارائه می‌دهند، به ارزیابی معیارهایی در ۱۷۳ شهر پرداخته است که هدف آن نشان دادن میزان آسایش و کیفیت زندگی در یک شهر است.

هر شهر بر اساس ۳۰ عامل کمی و کیفی در پنج بخش پایداری، مراقبت‌های بهداشتی، فرهنگ و محیط‌زیست، آموزش و زیرساخت امتیازدهی می‌شود. معیارهای در نظر گرفته‌شده لیستی از عواملی هم‌چون تأمین آب تمیز، هوای پاک، غذا و مسکن کافی، ظرفیت شهر برای ایجاد حس تعلق به جامعه و ارائه محیط‌های فراگیر برای همه اقشار جامعه به‌ویژه جوانان را اندازه‌گیری می‌کنند.

طبق گزارش‌ها، ناآرامی‌های اخیر از جمله اعتراضات سراسری در اروپا و ایالات متحده، در کنار بحران‌های مستمر هزینه‌های زندگی به‌ویژه در بخش مسکن به کم‌ترین بهبود در بخش پایداری منجر شده و درحالی‌که کیفیت زندگی شهری به‌طور کلی در حال بهبود است، نابرابری‌ها تحت‌تأثیر چالش‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه‌ای همچنان پابرجا هستند که این امر تأثیر چشمگیری بر کیفیت زندگی در شهرها دارد.

با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد وین برای سومین سال متوالی به‌عنوان برترین شهر جهان برای زندگی معرفی شده است و پس از آن شهرهای اروپایی کپنهاگ، زوریخ و ژنو قرار دارند که به‌سبب جمعیت کمتر و نقش این عامل در کاهش جرم و جنایت و ترافیک، در رتبه‌های بالایی قرار دارند. در انتهای این فهرست، شهر دمشق سوریه همچنان به‌عنوان شهری با کیفیت پایینی برای زندگی در این نظرسنجی قرار گرفته است و قبل از آن طرابلس لیبی قرار دارد که نشانه‌هایی از بی‌ثباتی شدید در آن دیده می‌شود.

ده شهر برتر برای زندگی در سال ۲۰۲۴

وین، اتریش

وین، پایتخت اتریش که به‌عنوان «شهر موسیقی» در جهان شناخته می‌شود، با امتیاز شاخص کلی ۹۸.۴ در صدر فهرست برترین شهرهای جهان برای زندگی قرار دارد. این شهر دارای امتیازات عالی در بخش‌های پایداری، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و زیرساخت است. زمینه فرهنگی غنی این شهر اگرچه کامل نیست، امتیاز بالای ۹۳.۵ را به دست آورده است که بازتاب جذابیت تاریخی و صحنه‌های هنری پر جنب‌وجوش آن است.

تعهد وین به خدمات عمومی و ایمنی این شهر را به مکانی ایده‌آل برای ساکنان تبدیل کرده است و گذشته پر حادثه آن در چشم‌انداز معماری شهر منعکس شده است که در برابر جنگ‌ها، گسترش امپراتوری و تغییرات روندهای هنری متعدد مقاومت کرده و در عین حال توانسته است هویت منحصربه‌فرد خود را به‌عنوان نمادی از انعطاف‌پذیری و بازطراحی حفظ کند. امتیاز کلی وین در مقوله‌های فرهنگ و محیط‌زیست، به دلیل کمبود رویدادهای ورزشی مهم ضربه جزئی خورده است.

کپنهاگ، دانمارک

کپنهاگ، پایتخت دانمارک با امتیاز شاخص ۹۸ در رتبه دوم قرار دارد. این شهر به‌دلیل سیستم مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت که امتیاز ۹۵.۸ را به خود اختصاص داده و امکانات فرهنگی برجسته با امتیاز ۹۵.۴ شناخته شده است و در زمینه پایداری، آموزش و زیرساخت‌های شهری نیز امتیاز عالی کسب کرده است که بر تعهد آن به ارائه محیطی امن، باسواد و باکیفیت برای ساکنانش تأکید دارد.

اندازه کوچک کپنهاگ نسبت به بقیه شهرها امکان پایین بودن نرخ جرم و جنایت و شلوغی کمتر جاده‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل را فراهم می‌کند. علاوه‌بر این، تعادل و پایداری کپنهاگ در هر جنبه راه‌حلی عالی برای بحران در حال گسترش جهانی هزینه‌های زندگی ارائه می‌دهد. مسئولان این شهر تلاش بسیاری برای جای گرفتن در رده‌بندی حاضر می‌کنند، زیرا این موقعیت به آن‌ها کمک می‌کند تا شرکت‌های خارجی و استعدادهای بین‌المللی را به کپنهاگ و دانمارک شرقی جذب کنند.

زوریخ، سوئیس

زوریخ بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر کشور سوئیس است که در دامنهٔ کوه‌های آلپ جای گرفته و توانسته است در سال جاری با کسب امتیاز ۹۷.۱ از رتبه ششم به سوم صعود کند. این شهر امتیازهای بسیار عالی در زمینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و آموزش دریافت کرده است که نشان می‌دهد ساکنان به مراقبت‌های پزشکی و مؤسسات آموزشی درجه یک دسترسی دارند. امتیاز فرهنگی زوریخ ۹۶.۳ و نشان‌دهنده ترکیب پویای صحنه‌های فرهنگی سنتی و معاصر در آن است.

زیرساخت‌های زوریخ امتیاز ۹۶.۴ را کسب کرده است و با حمل‌ونقل عمومی و امکانات عالی از استانداردهای بالای زندگی در آن پشتیبانی می‌کند، به‌طوری که اکثر ساکنان شهر از شغل، حمل‌ونقل عمومی، خدمات بهداشتی، کیفیت هوا و وضعیت مالی خود راضی هستند و تنها مورد ناخوشایند برای آن‌ها قیمت مسکن است. علاوه‌بر فرصت‌های شغلی و دستمزدهای بالا، زوریخ با طبیعت خیره‌کننده‌اش از کوه‌های بلند تا تپه‌های کوتاه فعالیت‌های تفریحی متعددی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، اسکی، شنا و همچنین جاذبه‌های فرهنگی و آشپزی مختلفی را ارائه می‌دهد که عاملی برای جذب همه گروه‌های سنی است.

ملبورن، استرالیا

مهم‌ترین شهر فرهنگی استرالیا، ملبورن، با کسب ۹۷ امتیاز جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده است. این شهر که به تنوع فرهنگی خود در جهان شناخته می‌شود، با وجود هنرهای برجسته، امتیاز فرهنگی ۹۵.۸ را به دست آورده است. ملبورن نیز هم‌چون زوریخ امتیاز کاملی را در زمینه مراقبت‌های بهداشتی و آموزش به دست آورده است که نشان‌دهنده سیستم بهداشت عمومی فراگیر و مؤسسات آموزشی با کیفیت استاندارد آن است.

زیرساخت‌های شهری با امتیاز ۹۶.۴ و محیط پایدار این شهر را به مکانی مطلوب برای زندگی تبدیل کرده است. نام ملبورن در میان امن‌ترین شهرهای منطقه آسیا و اقیانوسیه قرار دارد و از نظر ایمنی زیرساخت‌ها و به حداقل رساندن تصادفات جاده‌ای و ریلی رتبه بالایی را به خود اختصاص داده است.

کلگری، کانادا

کلگری، بزرگ‌ترین شهر استان آلبرتا در کشور کانادا است که یکی از مهم‌ترین قطب‌های اقتصادی این کشور به‌شمار می‌رود. این شهر در بررسی حاضر امتیاز ۱۰۰ را در پایداری و مراقبت‌های بهداشتی به دست آورده است و در مجموع با امتیاز ۹۶.۸ در رده پنجم قرار دارد. امتیاز فرهنگ کلگری ۹۰ است، اما در بخش آموزش و زیرساخت‌ها عالی عمل کرده است و بر جذابیت کامل و کیفیت عالی زندگی تأکید دارد.

ژنو، سوئیس

امتیاز ژنو با کلگری برابر است و به‌صورت مشترک با آن در جایگاه پنجم قرار دارد. این شهر به سیستم‌های مراقبت بهداشتی و آموزشی با کیفیت بالا مشهور است و در هر دو بخش امتیاز کامل دریافت کرده است. ژنو میزبان بیشترین تعداد سازمان‌های بین‌المللی در جهان است و امتیاز فرهنگی ۹۴.۹ و رتبه زیرساختی ۹۶.۴ آن، محیط شهری پیچیده و خدمات عمومی فراگیر و قابل اعتماد را در این شهر به نمایش می‌گذارد.

سیدنی، استرالیا

سیدنی بزرگ‌ترین شهر و نماد کشور استرالیا است که با امتیاز ۹۶.۶ در رتبه هفتم قرار دارد و امتیاز عالی در بخش مراقبت‌های بهداشتی، آموزشی و زیرساختی به دست آورده است. امتیاز ۹۴.۴ برای بخش فرهنگی این شهر نشان‌دهنده صحنه هنری پویا و جاذبه‌های فرهنگی متنوع آن است. علاوه‌بر این، محیط پایدار و طبیعت بسیار زیبای سیدنی به افزایش کیفیت زندگی در آن می‌افزاید.

ونکوور، کانادا

امتیاز کلی ونکوور مشابه سیدنی است و در رتبه هشتم قرار گرفته است. این شهر امتیاز فرهنگی ۹۷.۲ را به دست آورده است که بالاترین امتیاز در بین ده شهر برتر است. مراقبت‌های بهداشتی و آموزشی ونکوور رتبه بالایی دارند، اگرچه امتیاز زیرساخت آن ۹۲.۹ و کمی پایین‌تر از بقیه بخش‌ها است، اما همچنان استاندارد زندگی بالایی را برای ساکنان ارائه می‌دهد.

اوزاکا، ژاپن

رتبه نهم به شهر اوزاکا با امتیاز ۹۶ اختصاص دارد که در پایداری و مراقبت‌های بهداشتی برتر است و همواره امتیاز عالی دریافت می‌کند. امتیاز فرهنگی این شهر ۸۶.۸ و پایین‌ترین امتیاز در بین ده رتبه برتر است، اما با امتیاز عالی در آموزش و زیرساخت آن را جبران کرده است تا تجربه یک زندگی شهری کامل را برای شهروندانش ارائه دهد.

اوکلند، نیوزلند

اوکلند با امتیاز کلی ۹۶ تکمیل‌کننده لیست ده شهر برتر است. این شهر دارای امتیازات بالایی در حوزه مراقبت‌های بهداشتی، آموزشی و زیرساخت است. امتیاز فرهنگی ۹۷.۹ این شهر را در رتبه دوم بخش فرهنگی و پس از ونکوور قرار داده است و محیط پایدار و کاملاً پیوسته و فراگیر آن، شهری بسیار باکیفیت برای زندگی ایجاد کرده است.