شهری بدون آسمانخراش: نماد حفاظت از فرهنگ و هویت!
بعضی از شهرها با رویکردی متفاوت به توسعه شهری، همچنان به حفظ بناهای تاریخی و رشد افقی بسنده کردهاند. دهلی نو، پایتخت هند، نمونهای بارز از این گونه شهرهاست که با محدودیتهای ارتفاعی و تمرکز بر میراث فرهنگی، شهری متفاوت و کمارتفاع را شکل داده است.

برخلاف شهرهای پرجمعیتی که آسمانخراشهای بلند و برجهای سر به فلک کشیده را به نماد زندگی مدرن خود تبدیل کردهاند، بعضی شهرها با محدودیتهای ارتفاعی و تمرکز بر حفظ میراث فرهنگی، شهری متفاوت را شکل دادهاند. شهری مانند دهلی نو در هند، که بهدلیل حفظ بناهای تاریخی و برنامهریزی شهری خاص، فاقد آسمانخراشهای بلند است و به جای رشد عمودی، توسعه افقی را دنبال میکند.
دهلی نو بهعنوان یکی از پایتختهایی که در فهرست شهرهای کمارتفاع قرار دارد، نمونهای بارز از شهری است که در آن به جای برجهای سر به فلک کشیده، بناهای تاریخی و معماری کمارتفاع غالب هستند. بلندترین ساختار این شهر تاریخی، بنایی موسوم به قطب منار است که ارتفاع آن به ۷۲.۵ متر میرسد و از قرن سیزدهم میلادی همچنان پابرجاست.
یکی از عوامل اصلی کمبودن آسمانخراشها در این شهر، رعایت محدودیتهای ارتفاعی به منظور حفاظت از بافت تاریخی و فرهنگی است. این محدودیتها باعث شدهاند تا فضای شهری بیشتر به صورت افقی توسعه یابد و خیابانها، پارکها و فضاهای باز وسیعتری شکل گیرند که تجربه متفاوتی از شهرنشینی را ارائه میدهد.
از جنبه اقتصادی، شهرهایی مانند دهلی نو که آسمانخراشها در آنها کم است، معمولاً به جای تمرکز بر فضای اداری و تجاری فشرده، بیشتر بر بخشهای دولتی، فرهنگی، آموزشی و گردشگری متمرکز هستند. این امر بر شکلگیری بافت شهری و نیازمندیهای زیرساختی نیز تأثیرگذار است. مزایای شهری با آسمانخراشهای کم را میتوان در بهبود گردش هوا، کاهش اثرات جزیره حرارتی شهری و فراهم آوردن محیطی انسانیتر برای ساکنان دانست. البته عیب این نوع توسعه میتواند گسترش افقی و وابستگی بیشتر به حملونقل شهری باشد که چالشهای خاص خود را دارد.
شهرهای بدون آسمانخراشهای بلند، هویت شهری منحصربهفردی دارند که بر پایه میراث تاریخی و فرهنگی شکل گرفته و به جای نمایش قدرت اقتصادی با ارتفاع ساختمانها، بر معماری بومی، فضاهای باز و ارتباط نزدیک انسان با محیط تاکید دارند. این رویکرد شهری، تجربهای متفاوت از زندگی در شهرهای مدرن با آسمانخراشهای سر به فلک کشیده را به نمایش میگذارد و توجه به ابعاد زیستمحیطی و تاریخی را در اولویت قرار میدهد. در نهایت میتوان گفت که وجود یا فقدان آسمانخراشها در یک شهر، نهتنها نمای شهری را شکل میدهد بلکه نشاندهنده نگرش آن جامعه به توسعه، فرهنگ، اقتصاد و محیط زیست است که دهلی نو نمونهای شاخص از این رویکرد متفاوت به شمار میآید.