رقابت کشورهای قاره سبز برای تولید برق پاک

در حال حاضر کشورهای اروپایی در مسیر گذار بهسمت انرژی پاک و تجدیدپذیر گامهای قابلتوجهی برداشتهاند و سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق در این قاره بهطور چشمگیری افزایش داشته است. اتحادیه اروپا حدود ۴۲ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تولید میکند که شامل انرژی باد، خورشید، آب، زمینگرمایی و سوختهای زیستی هستند. با این حال سهم کشورهای مختلف اروپا در استفاده از این منابع بسیار متفاوت و از حدود ۹۹ درصد در بعضی کشورها تا کمتر از ۱۰ درصد در بعضی دیگر متغیر است.
در صدر این فهرست، آلبانی و نروژ قرار دارند که بهطور تقریبی تمام برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکنند. آلبانی و نروژ بیش از ۹۹ درصد برق خود را از انرژیهای تجدیدپذیر بهویژه هیدروالکتریک تولید میکند که در نروژ ۸۹ درصد آن از هیدروالکتریک تأمین میشود. پس از این دو کشور، دانمارک با سهم ۸۸.۶ درصدی برق تجدیدپذیر در جایگاه سوم قرار دارد که در آن انرژی باد نقش اساسی در تأمین برق ایفا میکند. این سه کشور نمونههای برجستهای در سراسر اروپا هستند که پیشتاز حرکت بهسمت استفاده از انرژیهای پاک بهشمار میروند.
با این حال در بخشهایی از اروپای مرکزی و شرقی، سوختهای فسیلی همچنان نقش مهمی در تولید برق دارند. برای مثال کوزوو تنها حدود ۸.۸ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکند و مالت با ۹.۴ درصد، مولداوی با ۱۲.۴ درصد و جمهوری چک با ۱۳ درصد در میان کشورهایی هستند که کمترین سهم را در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق دارند.
در پاسخ به این نابرابریها و با هدف حفاظت از محیط زیست و مقابله با تغییرات اقلیمی، اتحادیه اروپا هدف الزامآوری را تعیین کرده است تا حداقل ۴۲.۵ درصد از انرژی مصرفی کل شامل برق، گرمایش، سرمایش و سایر مصارف تا سال ۲۰۳۰ از منابع تجدیدپذیر تأمین شود و در بهترین حالت به هدف ۴۵ درصد نیز برسد. این در حالی است که سهم کنونی انرژیهای تجدیدپذیر در کل مصرف انرژی اروپا بر اساس آخرین دادههای سال ۲۰۲۳ حدود ۱۹.۵ درصد است.
برای رسیدن به این اهداف بلندپروازانه، اتحادیه اروپا برنامههای متعددی را در حوزه تأمین مالی انرژی پاک راهاندازی کرده است. از جمله این برنامهها میتوان به سرمایهگذاریهای گسترده در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر فراساحلی و اختصاص میلیاردها یورو در چارچوب طرح سبز اتحادیه اروپا اشاره کرد که نقش مهمی در تسریع تحول در بخش انرژی ایفا میکند.
این روند نشاندهنده تعهد قوی اروپا به توسعه پایدار است که در آن سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق بهطور پیوسته در حال افزایش و وابستگی به سوختهای فسیلی رو به کاهش است. بر اساس دادههای رسمی یورواستات تا پایان سال ۲۰۲۴، پیشبینی میشود که این تحول با شتاب بیشتری ادامه داشته باشد و اروپا را به سوی آیندهای پاکتر و سبزتر هدایت کند.
سهم برق تجدیدپذیر در سراسر اروپا
- آلبانی ۹۹.۳ درصد
- نروژ ۹۹.۱ درصد
- دانمارک ۸۸.۶ درصد
- لوکزامبورگ ۸۷.۴ درصد
- پرتغال ۷۸.۶ درصد
- لیتوانی ۷۵.۸ درصد
- سوئد ۷۳.۱ درصد
- کرواسی ۶۷.۶ درصد
- لتونی ۶۵.۱ درصد
- اتریش ۶۳.۹ درصد
- استونی ۶۳.۲ درصد
- مونتهنگرو ۶۳.۲ درصد
- فنلاند ۵۸.۷ درصد
- گرجستان ۵۸.۵ درصد
- ایرلند ۵۴.۱ درصد
- آلمان ۵۲ درصد
- اسپانیا ۴۸.۲ درصد
- هلند ۴۵.۹ درصد
- بوسنی و هرزگوین ۴۲.۸ درصد
- رومانی ۴۲.۴ درصد
- یونان ۴۱.۹ درصد
- اتحادیه اروپا ۴۱.۷ درصد
- ایتالیا ۳۸ درصد
- ترکیه ۳۶.۳ درصد
- مقدونیه شمالی ۳۳.۸ درصد
- بلژیک ۳۲.۳ درصد
- صربستان ۲۷ درصد
- لهستان ۲۵.۴ درصد
- فرانسه ۲۴.۶ درصد
- اسلوونی ۲۳.۴ درصد
- قبرس ۱۸.۱ درصد
- بلغارستان ۱۷.۱ درصد
- مجارستان ۱۵.۵ درصد
- اسلواکی ۱۵.۳ درصد
- چک ۱۳.۰ درصد
- مولداوی ۱۲.۲ درصد
- مالت ۹.۴ درصد
- کوزوو ۸.۸ درصد