از بین‌النهرین تا شگفتی‌های همیشگی ایران، فرهنگ‌های ماندگار آسیا و میراث قدیمی اروپا، هر کشور به‌عنوان یادبودی برای بقای بشریت عمل می‌کند و کاوش در باستانی‌ترین ملل جهان، فرهنگ غنی تاریخ بشری را نشان می‌دهد. این کشورها پیوندی بین گذشته و حال ایجاد می‌کنند و انسانیت جهانی را به یاد می‌آورند. آن‌ها با روح پایدار خود پیوندهای بی‌انتها ایجاد می‌کنند که موجب شگفتی و احترام برای توسعه تمدن بشری می‌شود.

تاب‌آوری ملت‌هایی که قرن‌ها در برابر تمدن‌های غیر و تغییرات فرهنگی مقاومت کرده‌اند، بوم باشکوهی از تاریخ را در سراسر جهان خلق می‌کند. ملت باستانی که از سواحل ناهموار دریای مدیترانه تا مهد تمدن در بین‌النهرین را در بر می‌گیرند، بینش‌هایی را در مورد منشأ بشریت ارائه می‌دهند. آن‌ها بر حفظ زبان‌ها، آداب و رسوم و تمدن‌هایی پافشاری کرده‌اند که همچنان بر تاریخ مشترک جهان تأثیر می‌گذارد.

هر ملتی به‌عنوان مدرکی از انعطاف‌پذیری روح انسان عمل می‌کند و یادآور این نکته است که گذشته و حال بشر تا چه اندازه در هم تنیده شده است. یادآوری صلابت تزلزل‌ناپذیری که در طول سال‌های متمادی این کشورها را به حرکت درآورده و مسیر تاریخ بشریت را شکل داده است، در کنار تنوع تاریخی آن اثری ماندگار بر جای می‌گذارد.

قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان عبارتند از:

• ایران

• مصر

• هندوستان

• ارمنستان

• عراق

• چین

• یونان

ایران

ایران که زمانی به نام پارس شناخته می‌شد، در میانه خاورمیانه قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان است که به‌طور پیوسته وجود داشته است. ایران در طول تاریخ در تقاطع بسیاری از فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و امپراتوری‌ها قرار داشته و شاهد ظهور و سقوط چندین سلسله بوده است که میراثی از هنر، ادبیات و دانش در آن بر جای گذاشته‌اند. این سلسله‌ها از امپراتوری هخامنشی تا عصر طلایی اسلامی را در بر می‌گیرد.

ایران از لحاظ تاریخی مرکز تبادلات فکری و تجاری بوده است و از طریق جاده معروف ابریشم به‌عنوان رابط بین شرق و غرب عمل می‌کرد. شعر و فلسفه فارسی که توسط بزرگانی چون مولانا و حافظ رواج پیدا کرده است، تأثیر بسزایی در فرهنگ جهانی داشته و الهام‌بخش نسل‌ها بوده است. ایران با وجود دوره‌های مختلف، حس قوی هویت ملی و غرور فرهنگی گذشته باستانی خود را حفظ کرده است. بسیاری از کشورهای امروزی که به فرهنگ و تاریخ خود می‌بالند، در گذشته بخشی از امپراتوری ایران بودند.

مصر

تاریخ مصر به بیش از پنج‌هزار سال پیش برمی‌گردد و آن را به یکی از قدیمی‌ترین کشورهای روی زمین تبدیل می‌کند. تمدن باستانی مصر که در گوشه شمال شرقی آفریقا واقع شده است، در امتداد سواحل سرسبز رود نیل رشد کرده و تأثیری ماندگار بر تاریخ بشر گذاشته است. عظمت گذشته مصر در اهرام جیزه، ابوالهول اسرارآمیز و معابدالاقصر جاودانه شده است. این کشور از دوران فراعنه تا فتوحات یونانی‌ها و رومی‌ها در دنیای باستان، مقر فرهنگ، علم و قدرت بوده و امروزه مردم سراسر جهان هنوز مجذوب میراث ماندگاری هستند که در هنر، معماری، ریاضیات و پزشکی سهم چشمگیری از خود بر جای گذاشته است.

هندوستان

هند یکی از قدیمی‌ترین کشورهای جهان با تاریخ بیش از پنج‌هزار سال است و اغلب به‌عنوان مهد تمدن در شبه‌قاره هند شناخته می‌شود. میراث هند با رشته‌های معنویت، نبوغ، تاریخ، تنوع فرهنگی و سنت‌هایی که اکنون وجود دارد تا تمدن باستانی دره سند با قدمتی مربوط به تقریباً ۳۳۰۰ سال قبل از میلاد در هم آمیخته شده است.

شهرهای باستانی موهنجو-دارو و هاراپا که در پاکستان امروزی واقع شده‌اند، کانون‌های طراحی پیچیده شهری، دارای جاده‌های مهندسی‌شده و سیستم‌های زهکشی پیچیده بودند. ویرانه‌های این تمدن‌های قدیمی شاهدی بر میراث فرهنگی غنی هند و کمک‌های اولیه آن به فناوری و دولت محسوب می‌شود. هند در طول تاریخ خود یک پذیرای فرهنگ‌ها، ایدئولوژی‌ها و مذاهب گوناگون بوده است. چشم‌انداز معنوی هند بسیار تحت تأثیر آموزه‌های رهبران تاریخی همچون ماهاویرا و گوتاما بودا قرار گرفته است.

ارمنستان

ارمنستان یکی از قدیمی‌ترین کشورهای جهان است که بیش از سه‌هزار سال از عمر آن می‌گذرد. این کشور در نقطه تلاقی اروپا و آسیا قرار دارد و از دیرباز در تار و پود تمدن بشری تنیده شده است.

شواهدی از شهرهای اولیه در ارمنستان به هزاره ششم قبل از میلاد برمی‌گردد که نشان می‌دهد این کشور از دوران نوسنگی پرجمعیت بوده است. در حدود قرن نهم قبل از میلاد، پادشاهی اورارتو که بر شهر تاریخی وان بنا شده بود، در این منطقه برجسته شد و استحکامات و کتیبه‌های قابل‌توجهی از خود بر جای گذاشت که گواه فرهنگ بسیار توسعه‌یافته آن بود.

گرویدن ارمنستان به مسیحیت در آغاز قرن چهارم پس از میلاد به‌طور قابل‌توجهی بر تاریخ آن تأثیر گذاشت و حس هویت فرهنگی آن را تقویت کرد. این ملت با پذیرفتن رسمی مسیحیت به‌عنوان دین دولتی، میراث معنوی قدرتمندی را ایجاد کرد که امروزه هنوز وجود دارد.

عراق

عراق که بسیاری آن را «مهد تمدن» می‌دانند، با قدمت بیش از پنج‌هزار سال یکی از قدیمی‌ترین کشورهای روی زمین است. تمدن‌های باستانی عراق با قرار گرفتن در دره‌های حاصل‌خیز بین رودخانه‌های دجله و فرات، پایه‌های فرهنگ، خلاقیت و حکمرانی بشری را ایجاد کردند.

سومری‌ها، اکدی‌ها، بابلی‌ها و آشوری‌ها از قدیمی‌ترین تمدن‌های شناخته‌شده‌ای بودند که در بین‌النهرین شکوفا شدند. این مردمان ماقبل تاریخ شهرهای بزرگ و پیچیده، جوامع پیچیده و پیشرفت‌های انقلابی در نوشتن، ریاضیات و قانون ایجاد کردند.

شهر باستانی سومری، اوروک، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای تاریخ است که قدمت آن به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسد و بابل، شهری باستانی که به‌خاطر باغ‌های معلقش معروف است، به‌عنوان مرکز تجارت و فرهنگ رونق گرفته بود.

آثار باستانی عراق هم‌چون زیگورات‌های اور و ویرانه‌های نینوا که دریچه‌ای به شکوه تمدن باستانی بین‌النهرین ارائه می‌کنند، گواهی بر میراث فرهنگی غنی این کشور هستند. عراق همواره غنای فرهنگی و سرسختی خود را در برابر هزاران فتوحات، تهاجمات و نبردها حفظ کرده است.

چین

چین که به داشتن یکی از قدیمی‌ترین و ماندگارترین تمدن‌های جهان معروف است، تاریخی طولانی با بیش از پنج‌هزار سال قدمت دارد و کشوری با ریشه‌های باستانی در زادگاه آسیای شرقی است. این کشور تمدن بشری را از طریق سلسله‌ها، ایدئولوژی‌ها و مشارکت‌های فرهنگی خود شکل داده است. سلسله‌های شانگ و ژو که حکومت، ساختار اجتماعی و اعتقادات مذهبی چین را ایجاد کردند، جانشین سلسله شیا شدند که به‌طور گسترده به‌عنوان نخستین سلسله چین باستان شناخته می‌شود و در قرن بیست‌ویکم پیش از میلاد شکل گرفت.

چین در طول تاریخ خود شاهد ظهور و سقوط بسیاری از سلسله‌ها از جمله شین، هان، تانگ، سونگ و مینگ بوده است که همگی میراث هنری، ادبی و فناوری عظیمی را از خود بر جای گذاشتند. مکان‌های تاریخی چین، همچون دیوار بزرگ و شهر ممنوعه، یادآور عظمت و قدرت آن هستند. تأثیر این کشور بر تاریخ جهان با اختراع قطب‌نما، باروت، کاغذسازی و چاپ تثبیت شد و این نوآوری‌ها تجارت بین‌المللی، علم و جنگ را متحول کرد.

یونان

یونان یکی از قدیمی‌ترین کشورهای جهان با چندین هزار سال تاریخ است و به‌عنوان مهد فرهنگ غرب مورد ستایش قرار می‌گیرد. یونان که در امتداد سواحل مدیترانه قرار دارد، دارای تاریخ طولانی سرشار از فلسفه، اساطیر و دستاوردهای خلاقانه است.

پیدایش دولت شهرهایی مانند آتن، اسپارت و کورنت که هر کدام به بافت سیاسی و فرهنگی جهان باستان افزوده‌اند، مهد تمدن یونان باستان محسوب می‌شود. در قرن پنجم قبل از میلاد، یونان دوران طلایی دموکراسی، فلسفه و هنر را تجربه کرد. ارسطو، افلاطون و سقراط از جمله متفکران بزرگی بودند که فلسفه غرب را در این زمان شکل دادند. دستاوردهای بزرگ معماری یونان هم‌چون پارتنون، آکروپولیس و معبد زئوس المپیا که امروزه نیز حیرت‌انگیز و الهام‌بخش ستایش هستند، نمونه‌های برجسته‌ای از میراث فرهنگی آن محسوب می‌شوند.

فتوحات اسکندر مقدونی قدرت یونان را افزایش داد و فرهنگ هلنیستی را در پهنه‌های عظیم آسیا و آفریقا پراکنده کرد. زبان، ادبیات و فلسفه یونانی میراث ماندگاری بر جای گذاشت که نسل‌های بعدی روشنفکران، هنرمندان و دولت‌مردان را شکل داد و پایه‌های تمدن غرب را بنا نهاد.