بادگیرها: شاهکارهای معماری ایرانی در تهویه طبیعی و کاهش مصرف انرژی
Admin1
بادگیرها به عنوان یکی از روش‌های طبیعی تهویه در معماری ایرانی شناخته می‌شوند که بر اساس سرعت و جهت باد طراحی شده‌اند. این سازه‌ها به دلیل ایجاد حرکت هوا و اختلاف فشار جو، به تبادل دما و رطوبت کمک می‌کنند و در شرایط آسایش انسان نقش مهمی ایفا می‌کنند. بادگیرها می‌توانند با بهبود کیفیت هوا، کارآیی ذهنی و فیزیکی افراد را افزایش دهند و همچنین در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی موثر باشند.
بادگیرها به عنوان سیستم‌های تنفسی شهرها عمل می‌کنند و با استفاده از مصالحی چون خشت خام، آجر، گل، گچ و چوب شورونه ساخته می‌شوند. این سازه‌ها ارتباط مستقیمی با آب و هوای منطقه دارند؛ به طوری که در مناطق گرم و خشک مانند میبد، تعداد بیشتری از بادگیرها وجود دارد، در حالی که در مناطق خنک‌تر، مانند طرزجان، کاربرد کمتری دارند.
بادگیرها به دو روش جابجایی هوا (Convection) و تبخیر (Evaporation) عمل می‌کنند. به عنوان مثال، سیستم برودتی بادگیر باغ دولت آباد از طریق تبخیر عمل می‌کند که در آن جریان هوا از روی حوض آب عبور کرده و خنک می‌شود. بادگیرها عملکردی مشابه کولرهای آبی امروزی دارند و با هدایت باد به روی حوض آب، باعث تبخیر و سرد شدن هوا می‌شوند.
شهر یزد به عنوان شهر بادگیرها شناخته می‌شود و دارای بالاترین تعداد بادگیرها در ایران است. مرتفع‌ترین بادگیر جهان نیز در این شهر واقع شده است. بادگیرها با استفاده از مکانیزم مکش، هوای خنک را وارد فضای داخلی خانه کرده و هوای گرم را خارج می‌کنند. این سازه‌ها نماد معماری سنتی ایران هستند و به طور خاص در مناطق کویری برای ایجاد فضای خنک طراحی شده‌اند.
