معیارهای کارکردی مصالح کاربردی در سطح خارجی

مصالح کاربردی در سطح خارجی از نظر کارکردی باید دارای معیارهای باشند.

ایمنی و آسایش :

مصالح انتخابی پوشش دهنده سطوح، مختلف است و هر کدام در تأمین آسایش محیطی نقش مؤثری دارد. از این رو لازم است از سلامت و کارایی آنها اطمینان حاصل شود. همچنین مصالح کاربردی باید در برابر آلودگی، نفوذ رطوبت و جانوران موذی خصوصا در بخش هایی که کار و رفت و آمد در آن ها زیاد است، ایمن باشند.

دوام و پایداری:

ماندگاری، مقاومت و دوام مصالح کاربردی در سطح خارجی همگی به عمر مفید آن اشاره دارد. از آن جا که سطوح خارجی در تماس مستقیم با انواع آسیب های فیزیکی و تغییرات محیطی است لازم است پایداری مصالح در برابر عوامل مخرب ارزیابی شود.

سهولت نظافت، تعمیر و نگهداری:

تمیز کردن سطوح مختلف بسته به جنس آنها به شیوه های متفاوتی انجام می شود. اما آنچه اهمیت دارد؛ راحتی در نظافت و نگهداری است. مصالحی که عمدتاً با جذب آلودگی های پیرامون نیاز به نظافت مکرر داشته باشند و یا نظافت آنها به سختی انجام شود معمولاً گزینه مناسبی برای استفاده در سطوح خارجی نیستند. امروزه برخی مصالح با قابلیت خودتمیز شوندگی در بازار عرضه می شوند که به دلیل سهولت نگهداری پرطرفدار هستند.

مقاومت در برابر حریق:

یکی از معیارهای مهم در انتخاب مصالح کاربردی در سطح خارجی، چگونگی پایداری آن در برابر حریق است که همواره بایستی مورد توجه قرار گیرد.

خواص آکوستیک مطلوب:

از دیگر فاکتورهای سنجش مصالح کاربردی در سطوح خارجی مسئله آکوستیک است. مصالح انتخابی باید مانعی در برابر صداهای مزاحم باشد و از نفوذ آنها به درون فضا جلوگیری کند. البته موضوع آکوستیک، بنا بر عملکرد فضا در ساختار آن و پیش از مرحله نازک کاری بررسی و تدابیر لازم اتخاذ می شود. اما در ارتباط با مصالح کاربردی، استفاده از مصالح جاذب صدا در کف ها، دیوارها و سقف ها از عبور صدا جلوگیری می کنند. به طور مثال استفاده از کفپوش های ارتجاعی فوم آکوستیک در اتاق کودک، اقدام مناسبی در جلوگیری از نشر صدای بازی است. همچنین به علت ضربه گیر بودن این کفپوش ها، ایمنی فضا نیز ارتقا می یابد و کودک به راحتی بازی های متنوع را تجربه می کند.

معیارهای زیبایی‌شناختی مصالح کاربردی در سطح خارجی

معیارهای زیبایی‌شناختی مصالح کاربردی در سطح خارجی شامل رنگ( طبیعی یا مصنوعی)، بافت و نقش هستند که هر یک بر انتخاب کاربر و در نتیجه حس فضا تأثیر می گذارند.به طور مثال استفاده از رنگ روشن برای کف، روشنایی مضاعفی به اتاق می دهد در حالی که رنگ تیره مقدار زیادی از نور را در خود جذب می کند. رنگ گرم روشن جلوه ای زیبا به سطح کف می دهد و در مقابل حس امنیت را می توان با استفاده از رنگ گرم و تیره القا کرد. رنگ روشن و سرد فضا را وسیع نشان می دهد و رنگ تیره و سرد به سطح عمق و وزن می دهد.

معیارهای اقتصادی مصالح کاربردی در سطح خارجی

هزینه های مصالح کاربردی در سطح خارجی به دو دسته اولیه و ثانویه نقسیم می شود. هزینه های اولیه مربوط به خرید مصالح دلخواه و نصب آن در محل مورد نظر است. پس از آن سطح مورد نظر با آسیب های مختلفی مواجه می شود که نیاز به صرف هزینه های ثانویه برای نظافت، تعمیر، نگه داری و یا تعویض است. بدین ترتیب هزینه های موجود به شرح زیر است:

 هزینه های اولیه و نصب

هزینه های نظافت

هزینه تعمیر و نگهداری تا مدت زمان عمر پیش بینی شده

هزینه تعویض مصالح در صورت نیاز

ویژگی‌های مصالح کاربردی در سطح خارجی کف

کف، بخش اعظمی از سطح اتاق را در برمی‌گیرد، بدین جهت انتخاب مصالح مناسب با اندکی حساسیت همراه است. چرا که کاربر فضا معمولاً به دنبال مصالح با کارایی و زیبایی مطلوب است.

دوام

مهم‌ترین عامل در انتخاب مصالح کاربردی در سطح خارجی کف، توجه به دوام آن است. زیرا سطح کف به طور مرتب در معرض رفت‌وآمد، حرکت اثاثیه و مبلمان، سایش، خراش، خوردگی و دیگر آسیب‌های محیطی قرار دارد. لذا پایداری آن معیار مهمی در انتخاب متریال مناسب است.

راحتی

همچنین راحتی رفت‌وآمد بر سطح کف به میزان انعطاف‌پذیری و گرمی آن بستگی دارد. مصالح کف معمولاً از طریق حرارت تابشی، جرم گرمایی خود و یا عایق‌بندی گرم می‌شوند. همچنین اگر سطح کف دارای ظاهری با بافته‌ای ملایم، درجه تیرگی و روشنی تیره‌تر و رنگ گرم باشد گرم به نظر خواهد رسید.

اقلیم و موقعیت مکانی

توجه به اقلیم و موقعیت مکانی ساختمان در طراحی داخلی آن و انتخاب متریال در بخش‌های مختلف سقف، کف، جداره‌ها و ... حائز اهمیت است. به طور مثال در اقلیم مرطوب و بارانی به‌کارگیری مصالح سخت و صاف توصیه نمی‌شود. سطوح سخت با انعکاس صدا، آرامش فضا را بر هم می‌زنند. در حالی که کف‌پوش‌های ارتجاعی از شدت صدا می‌کاهند لذا معمولاً کاربران به استفاده از آن تمایل دارند.

رنگ، طرح و زمینه

کف‌پوش‌ها علاوه بر نقش کارآمد و القای یک ویژگی بصری خاص، می‌توانند به واسطه رنگ، طرح و زمینه در ساختار فضا نقش مفیدی ایفا کنند. همچنین سطح کف برخلاف سطوح دیوار و سقف، می‌تواند ویژگی‌های لامسه‌ای از جمله بافت و تراکم خود را انتقال دهد.

بافت فیزیکی مصالح کاربردی در سطح خارجی کف و چگونگی قرارگیری آن‌ها به طور مستقیم با پیام بصری ایجادشده در ارتباط هستند و این بافت بصری است که طبیعت مصالح و ویژگی یک فضا را به کاربر آن منتقل می‌سازد. از این نقش بصری می‌توان در تعریف فضاها، نشان دادن مسیر حرکت و... استفاده کرد.

سطوح خارجی کفدیوار پوش

ویژگی‌های مصالح کاربردی در سطح خارجی جداره‌ها

سطح خارجی دیوار در برخی موارد بخش کاملی از سازه دیوار است. در حالی که در برخی موارد نیز، سطح خارجی، لایه‌ای مجزا است که به قاب دیوار متصل می‌شود. همچنین در مواردی نیز سطح خارجی از پوشش نازک تشکیل می‌شود که روی سطح دیوار به کار می‌رود. سطح خارجی دیوارها نیز مانند کف در معرض دید کاربران قرار می‌گیرد. لذا معیار زیبایی اعم از نقش، رنگ و بافت در انتخاب مصالح آن اهمیت دارد.

همچنین عوامل اقتصادی و عملکردی نیز از دیگر موضوعاتی است که در تعیین مصالح کاربردی در سطح خارجی دیوارها مورد توجه قرار می‌گیرد. در این راستا سؤالات مختلفی طرح می‌شود که هر یک به نوعی بر روند کار اثرگذار است. چند نمونه از سؤالات رایج به شرح ذیل است:

دیوار چه پوششی را می‌پذیرد؟

مصالح مطلوب چه میزانی از مقاومت را دارا است؟

میزان سهولت تعمیر در صورت آسیب‌دیدگی چه اندازه است؟

چه میزان جذب صدا، انعکاس نور و مقاومت در برابر حریق لازم است؟

هزینه خرید، نصب و اجرای آن چه قدر است؟

جزئیات اجرایی چند نمونه از مصالح کاربردی در سطح خارجی

جزئیات اجرایی چند نمونه از مصالح کاربردی در سطح خارجی جداره‌ها در ادامه به‌اختصار بیان می‌شود.

تخته‌های چوبی

بافت و نقش دیوار به پهنا، جهت، فاصله تخته‌ها و جزییات اتصالات بستگی دارد. در ادامه نمونه‌هایی از جزئیات کاربردی تخته‌های چوبی را مشاهده می‌کنید:

گچ و تخته‌های گچی

چنانچه در سطوح خارجی دیوارها گچ استفاده شود ظاهر نهایی سطح گچ به بافت و پرداخت آن بستگی دارد. به طور مثال برای به وجود آوردن یک سطح صاف بدون منفذ، پرداخت نهایی به صورت مخلوط با ماسه انجام می‌شود. در ادامه لایه‌های دیوار در تماس با اندود گچ و جزئیات آن را مشاهده می‌کنید:

تخته های چوبیتخته های چوبیتخته های چوبی

گچ و تخته های گچی

چنانچه در سطوح خارجی دیوارها گچ استفاده شود ظاهر نهایی سطح گچ به بافت و پرداخت آن بستگی دارد. به طور مثال برای به وجود آوردن یک سطح صاف بدون منفذ، پرداخت نهایی به صورت مخلوط با ماسه انجام می شود. در ادامه لایه های دیوار در تماس با اندود گچ و جزئیات آن را مشاهده می کنید:

گچ و تخته های گچیگچ و تخته های گچیگچ و تخته های گچیگچ و تخته های گچی 

مصالح کاربردی در سطح خارجی کفپوش

مصالح کاربردی در سطح خارجی کفپوش ساختمان‌ها باید دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت، دوام، قابلیت استفاده در شرایط مختلف آب‌وهوایی و زیبایی‌شناسی باشند. این مصالح نه‌تنها در تامین آسایش و ایمنی افراد داخل ساختمان نقش دارند، بلکه به عملکرد مطلوب ساختمان در برابر شرایط مختلف محیطی و زیباسازی فضای بیرونی آن کمک می‌کنند. در اینجا برخی از مهم‌ترین مواد مورد استفاده برای پوشش کفپوش در سطوح خارجی آورده شده است.

1. سنگ طبیعی (گرانیت، مرمر، تراورتن)

سنگ‌های طبیعی مانند گرانیت، مرمر و تراورتن از جمله محبوب‌ترین انتخاب‌ها برای کفپوش‌های بیرونی هستند. این مصالح در برابر شرایط جوی مقاومت بالایی دارند و طول عمر بیشتری نسبت به سایر پوشش‌ها ارائه می‌دهند. گرانیت مخصوصا برای فضاهایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار و سایش دارند مناسب است. سنگ مرمر و سنگ تراورتن نیز با زیبایی منحصر به فرد خود می‌توانند جلوه‌ای مجلل به نمای بیرونی ساختمان ببخشند.

2. کاشی و سرامیک مقاوم در برابر سرما

کاشی‌های سرامیکی، به‌ویژه آن‌هایی که برای محیط‌های بیرونی و با ویژگی‌های مقاوم در برابر سرما طراحی شده‌اند، یکی دیگر از مواد پرکاربرد برای پوشش کف‌های بیرونی هستند. این نوع کاشی‌ها علاوه بر زیبایی، در برابر رطوبت، باران و برف مقاوم بوده و خطر لیز خوردن را کاهش می‌دهند. این ویژگی‌ها کاشی‌های مقاوم در برابر سرما را برای مناطق سردسیر مناسب می‌کند.

3. بتن اکسپوز

بتن اکسپوز یکی از مصالح کاربردی در سطح خارجی برای پوشش کف‌های بیرونی است. این نوع بتن دارای استحکام بالا و هزینه مناسب است و به‌راحتی در فضاهای بیرونی قابلیت استفاده دارد. علاوه بر این، بتن اکسپوز دارای طرح‌های متنوعی است و در رنگ‌ها و نقش‌های مختلف تولید می‌شود. این نوع بتن برای مکان‌هایی بسیار مناسب است که نیاز به پوشش مقاوم در برابر ترافیک زیاد یا رفت‌وآمد زیاد دارند.

4. چوب ترمووود

چوب ترمووود به دلیل فرآیند حرارتی انجام شده بر روی آن، مقاومت بسیار خوبی در برابر شرایط جوی گوناگون مانند رطوبت و نور مستقیم خورشید دارد. این نوع چوب برای طراحی فضای باز و همچنین برای ساخت کفپوش در فضاهای مختلف از جمله بالکن، حیاط و راهرو مناسب است. این نوع چوب علاوه بر زیبایی طبیعی به نمای بیرونی ساختمان حس آرامش و طبیعت می‌بخشد.

5. کفپوش رزینی

کفپوش رزینی که معمولا از مواد اپوکسی یا پلی یورتان ساخته می‌شود، به دلیل ویژگی‌هایی مانند انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر رطوبت و سایش و نظافت آسان از جمله مصالح کاربردی در سطح خارجی و فضاهای پرتردد است. این نوع کفپوش را می‌توان به صورت یکپارچه و بدون درز روی سطح اجرا کرد که نفوذ آب به ساختار کف را غیرممکن می‌کند.

6. آجرهای تزئینی

آجرهای تزئینی از جمله مصالح سنتی هستند که هنوز هم در طرح‌های مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آجرها به‌ویژه برای پیاده‌روها و فضاهای باز مفید هستند. چرا که در برابر تغییرات دما و شرایط آب‌وهوایی مقاوم بوده و به دلیل بافت خاص خود می‌توانند در برابر لغزش و سایش مقاومت خوبی از خود نشان دهند.

7. پلاستیک بادوام و مواد مصنوعی

پلاستیک‌های بادوام و مواد مصنوعی مانند پلیمرهای تقویت‌شده برای پوشش کف‌های فضای باز، به‌ویژه در فضاهای استخر یا مکان‌های عمومی بسیار موثر هستند. این مصالح به‌راحتی نصب می‌شوند و در برابر شرایط جوی، رطوبت، اشعه ماورا بنفش و سایش مقاومت بالایی دارند. علاوه بر این، نگهداری و تمیز کردن متریال مصنوعی نسبت به سایر مواد آسان‌تر است.

در انتخاب متریال و مصالح کاربردی در سطح خارجی برای پوشش کف فضای باز، مهم‌ترین فاکتورها شامل مقاومت در برابر آب‌وهوا، دوام، تمیزی و زیبایی است. بسته به نیازهای گوناگون پروژه‌های ساختمانی می‌توان از ترکیب این مصالح برای ایجاد فضایی امن، جذاب و پایدار در محیط‌های بیرونی استفاده کرد.

مصالح کاربردی در سطح خارجی دیوارها

مصالح کاربردی در سطح خارجی به کار رفته در نمای بیرونی دیوارها نقش مهمی در محافظت ساختمان در برابر شرایط جوی، افزایش دوام و بهبود ظاهر دارند. این مصالح باید بر اساس معیارهایی مانند مقاومت در برابر رطوبت، گرما، اشعه ماورا بنفش و شرایط اقلیمی منطقه انتخاب شوند. در زیر به معرفی مهم‌ترین مصالح برای نمای بیرونی دیوارها می‌پردازیم.

1. سنگ طبیعی

سنگ‌های طبیعی مانند گرانیت، تراورتن، مرمر و سنگ‌آهک از جمله محبوب‌ترین مصالح برای نمای بیرونی دیوارها هستند. این سنگ‌ها به دلیل دوام بالا، مقاومت در برابر شرایط جوی و زیبایی خاص در پروژه‌های لوکس و مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند. سنگ گرانیت در برابر سایش و آب مقاومت ویژه‌ای دارد. سنگ تراورتن به دلیل بافت‌ها و رنگ‌های متنوع انتخاب خوبی برای سبک‌های کلاسیک و مدرن است.

2. سرامیک و کاشی نما

سرامیک‌ها و کاشی‌های نما به دلیل وزن سبک‌تر و تنوع در طرح و رنگ، گزینه‌ای محبوب در میان مصالح کاربردی در سطح خارجی برای پوشش دیوارها هستند. این مصالح علاوه بر زیبایی بالا دارای ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر یخ‌زدگی، رطوبت و اشعه ماورا بنفش هستند. استفاده از سرامیک‌های نما به‌ویژه در ساختمان‌هایی بسیار توصیه می‌شود که نیاز به کاهش بار مرده دارند.

3. نمای آجری

آجر یکی از مصالح سنتی و مدرن برای پوشش دیوارهای خارجی است. نماهای آجری به دلیل زیبایی کلاسیک، عایق حرارتی و مقاومت در برابر شرایط آب‌وهوایی سخت همچنان در معماری مدرن و سنتی محبوب هستند. آجرهای نسوز که به طور خاص برای نما طراحی شده‌اند، در برابر حرارت و رطوبت بسیار مقاوم بوده و در رنگ‌ها و بافت‌های مختلف موجود هستند.

4. پانل‌های فلزی

پانل‌های فلزی ساخته شده از آلومینیوم، فولاد ضدزنگ یا ورق‌های گالوانیزه به دلیل دوام بالا و ظاهر مدرن خود به عنوان مصالح کاربردی در سطح خارجی استفاده می‌شود. این پانل‌ها سبک‌وزن، ضدزنگ و مقاوم در برابر شرایط مختلف آب‌وهوایی هستند. همچنین به دلیل قابلیت طراحی در اشکال و رنگ‌های گوناگون، کاربرد گسترده‌ای در پروژه‌های معماری مدرن دارند.

5. ترمووود

چوب ترمووود یکی از محبوب‌ترین متریال‌ها برای طراحی دیوارهای خارجی است. این نوع چوب که فرآیند حرارتی را طی کرده است، مقاومت بسیار بالایی در برابر رطوبت، تغییرات دما و حشرات دارد. ترمووود به دلیل ایجاد حس طبیعی و گرما در نمای ویلاها، ساختمان‌های مسکونی و کافه‌ها کاربرد زیادی دارد.

6. پانل‌های کامپوزیت

پانل‌های کامپوزیت آلومینیومی یکی دیگر از مصالح مدرن به عنوان مصالح کاربردی در سطح خارجی است. این پانل‌ها به دلیل وزن سبک، مقاومت در برابر خوردگی و انعطاف‌پذیری در طراحی، در پروژه‌های تجاری و مسکونی بسیار رایج هستند. از دیگر ویژگی‌های این پنل‌ها می‌توان به تنوع رنگ، نصب سریع و هزینه مناسب اشاره کرد.

7. نمای سیمانی (بتن اکسپوز)

بتن اکسپوز یکی از مصالح مدرن و مینیمالیستی است که در طراحی دیوارهای خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نما علاوه بر مقاومت بالا در برابر شرایط جوی، ظاهری ساده و شیک دارد. نماهای سیمانی برای ساختمان‌هایی گزینه ایده‌آلی هستند که نیاز به طراحی صنعتی یا مدرن دارند.

8. پوشش‌های رزینی و پلیمری

از پوشش‌های رزینی و پلیمری به عنوان لایه محافظ و تزئینی بر روی دیوارهای خارجی استفاده می‌شود. این متریال کاملا ضد آب بوده و در برابر ترک‌خوردگی و شرایط آب‌وهوایی سخت بسیار مقاوم هستند. این نوع روکش‌ها نیز در رنگ‌ها و بافت‌های متنوع تولید می‌شوند و برای بازسازی ساختمان‌های قدیمی مناسب هستند.

9. سیستم‌های نمای خشک

نمای خشک سیستمی است که در آن مصالح نما بدون استفاده از ملات و با اتصالات مکانیکی نصب می‌شود. این سیستم‌ها به دلیل نصب سریع، تعویض آسان و عایق صوتی و حرارتی خوب در پروژه‌های بزرگ و مدرن به عنوان مصالح کاربردی در سطح خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند.