نگاهی به پروژه مجتمع سما
تعریف پروژه از طراحی یک مجموعه‌ی درمانی با محوریت کلینیک ناباروری با پیش بینی سرانه‌ای بالا از مراجعین آغاز شد. سایت پروژه قطعه‌ای دیگر از پازل تراکم خاکستری مراکز شهری ایران است، سناریویی تکراری از ساختارهایی عمومی که با بی تفاوتی به فضای شهر از جمعیت پر و خالی می‌گردند. پروژه‌ی پُلی کلینیک سما در نبش یکی از تقاطع‌های غیر هم سطح پرازدحام شهر شیراز (میدان معلم) واقع شده و مرز بنا چرخشی ۴۵ درجه نسبت به راستای معبر اصلی دارد و با فاصله‌ای که از مرز معبر گرفته، موقعیت منحصربفردی برای تقویت ارتباط با شهرِ پیاده ایجاد می‌کند.
Admin1
شهر شیراز به عنوان یک قطب پزشکی از گذشته مقصد اصلی مراجعین درمانی جنوب کشور بوده و تراکم ساختارهای درمانی در دهه‌های پیشین بیشتر در بافت میانه شیراز توسعه یافته است. در نگاهی به بافت شهری شیراز دو دوره از ساخت تراکم‌های درمانی در بخش خصوصی قابل شناسایی است؛ دوره‌ی اول مشتمل بر ردیف‌هایی از تراکم‌های کوتاه مرتبه تک کارکردی است که در حاشیه‌ی معابر اصلی سامان یافته اند، و در دوره‌ی دوم که به دو یا سه دهه اخیر اختصاص دارد ساخت تراکم‌های میان مرتبه با تعریف کارکرد مستقل یا همسان در طبقات رونق گرفته است. در سال‌های اخیر به دلیل اشباع و فرسودگی ساختاری بافت میانه، سرمایه گذاری در حوزه درمان به سمت شمال غرب شیراز حرکت کرده که غالباً در مدل ساخت به تایپولوژی دوره دوم تعلق دارند. سایت پروژه در منطقه‌ای قرار گرفته که فاصله معناداری با سایر ساختارهای درمانی دارد، لذا هدف کارفرما پاسخ به تمامی ملزومات درمانی در درون پروژه بود. برنامه مجتمع مشتمل بر یک کلینیک ناباروری به عنوان هسته اصلی به علاوه تعدادی مطب‌های خصوصی و سه واحد تجاری بود. با توجه به لزوم تأمین دسترسی مستقل به کلینیک ناباروری و سایر ملزومات عملکردی، در این پروژه مسئه اصلی طرح تبدیل دیاگرام عام تفکیک طبقاتی به ساختاری درهم تنیده و سکشنال بود که حول یک آتریوم مرکزی مفصل بندی شده است و توسط شبکه‌ای از کوریدورها افقی و عمودی تغذیه می‌گردد.
مسئله دیگر پروژه این بود که در این مدل از دوگانگی در تقسیم فضا و در شرایطی که فضای باز پروژه در واقع میدانی شهری است چگونه می‌توان شبکه‌ی کریدورهای داخلی و فضاهای عمومی را تا مرز پروژه گسترش داد و به واسطه‌ی نوعی برون ریزی فضایی، فرمی و رنگی به شهر متصل شد. پروژه تلاش کرده به واسطه دوختن کوریدورها داخلی به لبه بنا، هل دادن فضاهای عمومی طبقات به پشت نما، و بهره گیری از زاویه‌ی مرزی خود تهی‌هایی عمیق و شکسته نسبت به محور دید سوژه در درون و بیرون ایجاد نماید.
استفاده از نمای دوپوسته علاوه بر تعدیل تابش جنوب غرب، امکان افزایش عمق در مرز پروژه را ایجاد می‌نماید. با چرخش و امتداد دیوارهای داخلی تا آستانه‌ی پوسته دوم، برش‌هایی حجیم از پیکر پروژه کاسته شده؛ واسطه‌هایی فضایی بین درون و بیرون که تلاش می‌کنند تعلقی دوگانه به پروژه و شهر داشته باشند.
مشخصات پروژه:
• طراح: دفتر معماری گرید
• معماران مسئول: مینا سعادت فرد، علی ارزاقی
• همکاران طراحی: پرهام استوار، احمدرضا امیری، نگین کوشک جلالی، مهرناز عیسی خانی، پویان برهمن، میلاد ارگاسی
• همکاران ارائه: سید سبحان زهرایی، آتنا محیط کرمانی، فرناز حقی
• مجری: شرکت مهندسی سازان، محمدمهدی پیرویان
• مدیر پروژه: بهمن فضیلت معدلی
• سرپرست کارگاه: محمد امین یوسفی، محمد درائی
• طراح سازه: محمود آزاده
• تأسیسات: جمال رستم پور
• کاربری : تجاری-درمانی
• کارفرما: گروه سرمایه گذاری پارتیان، دکتر فتاح پیرویان
• زیربنا: ۷۰۰۰ مترمربع
• محل پروژه: شیراز، میدان معلم
• سال شروع و اتمام پروژه: ۱۳۹۸-۱۴۰۱
• جوایز و افتخارات:
o رتبه اول در شانزدهمین دوره جایزه معماری ایران | ۱۴۰۲ | معماری عمومی از طرح تا اجرا
o فینالیست بیست و سومین دوره جایزه معمار | ۱۴۰۲ | عمومی
o رتبه اول چهارمین دوره فستیوال معمار شیراز | ١۴٠٢ | ساختمان‌های عمومی
o رتبه دوم ششمین فستیوال معماری و مردم | ۱۴۰۲ | معماری عمومی
• تصاویر: آرش اختران
