اجاره‌خانه در پاییز قانون و قاعده‌ای خاص دارد؛ آگهی‌ها یا به قول املاکی‌ها تعداد فایل، آب می‌رود و حق انتخاب پایین می‌آید از آن طرف صاحبخانه‌ها از ترس خالی ماندن واحدشان، محافظه‌کارانه قیمت را کاهش می‌دهند و انعطاف‌پذیر عمل می‌کنند.

 بررسی بازار اجاره مسکن در تهران نشان می‌دهد هم‌زمان با شروع پاییز، صاحبخانه‌ها حاضر شده‌اند فرمول محاسبه رهن کامل را از یک‌چهارم قیمت کلی ساختمان، به یک‌ششم و در مواقعی حتی تا یک‌دهم کاهش دهند. مستأجران حتی بااین‌وجود آسوده‌خاطر نیستند. اگر متوسط قیمت مسکن در تهران را بر اساس آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی، متری ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم با احتساب نسبت یک‌چهارم، رهن کامل یک آپارتمان ۸۰ تا ۱۰۰ متری نوساز حدود دو میلیارد تومان آب می‌خورد و اگر روی واحد تازه‌ساز تأکید نداشته باشید، با رقمی بین ۱.۲ تا ۱.۵ میلیارد تومان سروکار داریم. در کمترین حالت این عدد معادل ۳۶ میلیون تومان اجاره ماهیانه است و در بازار اجاره به ۶۰۰ میلیون پول پیش و ۱۸ میلیون اجاره، یک میلیارد پیش و شش میلیون اجاره یا ۵۰۰ میلیون پیش و ۲۱ میلیون اجاره تبدیل می‌شود.

اجاره آپارتمان در نیمه شمالی تهران

دماسنج قیمت مسکن در نیمه شمالی تهران و به طور خاص در پنج منطقه بالاشهر، مدت‌هاست عدد ۱۰۰ میلیون تومان را رد کرده است. این یعنی هر مترمربع خانه در مناطق یک تا سه و پنج و شش همین حالا بیش از ۱۰۰ میلیون می‌ارزند.

قیمت مسکن در منطقه یک، متری ۱۷۹ میلیون است. قیمت خانه در منطقه دو بر اساس متوسط ۱۳۷ میلیون تومان ارزیابی می‌شود و در منطقه سه با متوسط قیمت ۱۴۳ میلیون روبرو هستیم. خانه‌های مسکونی منطقه پنج به‌طور متوسط متری ۱۰۶ میلیون و میانگین قیمت خانه در منطقه شش، متری ۱۱۲ میلیون تومان است.

قیمت مسکن در پاسداران به‌عنوان یکی از محله‌های شاخص منطقه سه، به طور متوسط متری ۱۴۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. رهن خانه در پاسداران با متراژ ۹۰ مترمربع به شرط کلیدنخورده بودن، طبق عرف بازار باید معادل یک‌چهارم قیمت کل بنا، یعنی سه میلیون و ۲۳۰ میلیون تومان باشد با این حال، چون پاییز است و مشتری کم شده، صاحبخانه به ناچار آن را ۲.۵ میلیارد تومان عرضه می‌کند.

تازه این وضعیت صاحبخانه‌ای است که هنوز به پیداکردن مستأجر امید دارد. همان حوالی پاسداران یا در اختیاریه، مالکانی که باوجود عیب‌وایراد در خانه‌شان را پذیرفته‌اند، حاضرند با رهن کامل زیر دو میلیارد تومان کنار بیایند.

اجاره آپارتمان در شمال تهران با متراژ ۸۰ تا ۱۰۰ مترمربع، به شرط تازه‌ساز بودن و داشتن جمیع امکانات مثل پارکینگ و انباری و آسانسور، با پیش پرداخت ۵۰۰ میلیون تومان و اجاره از قرار ۳۰ تا ۴۰ میلیون و در مواقعی ۵۰ و ۶۰ میلیون در ماه امکان‌پذیر است. دیوانه‌وار به نظر می‌رسد!

آمار‌های رسمی گواهی می‌دهند، هزینه مسکن در تهران عملاً به ۵۶ درصد درآمد افراد را می‌بلعد. این یعنی زوج‌های جوان با یک بچه، برای اینکه از عهده پرداخت اجاره خانه در شمال تهران بربیایند دست‌کم باید ۶۰ میلیون درآمد ماهیانه داشته باشند. این عدد لب مرز است و برای اینکه دست‌ودلشان نلرزد محتاج ۱۲۰ میلیون تومان درآمد ماهیانه هستند. 

اجاره آپارتمان در کمربند میانی تهران

ودیعه مسکن در میانه تهران، جایی که طبقه متوسط از شرق و مرکز تا محله‌های غرب تهران را برای سکونت انتخاب می‌کنند، حدود ۱.۵ میلیارد تومان است. مرور سری سری آگهی‌ها باعث چنین برداشتی می‌شود. 

متوسط قیمت مسکن در منطقه چهار، متری ۹۷ میلیون است. در منطقه هفت با متوسط ۸۶ میلیونی و در منطقه هشت با متوسط ۸۴ میلیونی هر مترمربع مسکن روبرو هستیم. خرید خانه در منطقه ۱۳ تهران بر اساس آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی با متوسط متری ۸۲ میلیون تومان قابل برنامه‌ریزی خواهد بود. میانگین قیمت خانه منطقه ۱۴ در شرق و منطقه ۲۲ در شرق به ترتیب متری ۷۰ میلیون و متری ۸۳ میلیون تومان است.

اجاره آپارتمان ۹۵ متری در تهران‌پارس غربی به ۳۰۰ میلیون پیش و توانایی پرداخت ماهی ۲۴ میلیون تومان اجاره نیاز دارد. ارزش این ملک در بازار رهن کامل را یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان تعیین کرده‌اند. اگرچه عرف منطقه را رعایت کرده‌اند، اما خود خانه آنچنان آش دهن‌سوزی نیست و می‌توان کلی عیب و ایراد رویش گذاشت.

اجاره آپارتمان با حرکت به سمت مرکز تهران افزایش پیدا می‌کند. مالک واحدی حوالی سهروردی شمالی ارزش رهن خانه‌۹۰ متری و کلیدنخورده خود را ۲.۵ میلیارد تعیین کرده و با انتشار آگهی چشم انتظار مستاجر است. خانه در منطقه هفت واقع شده و دست‌کم متری ۸۶ میلیون تومان می‌ارزد. چون نوساز است ودیعه آن را باید با نرخ یک‌چهارم حساب کرد که حدود دو میلیارد تومان می‌شود. دلیل اینکه بعضی خانه‌ها روی دست صاحبشان باد می‌کنند همین است.

جستجو برای اجاره خانه در محله‌های محبوب و موردپسند طبقه متوسط با به غرب تهران می‌کشیم. جایی مثل پونک و صادقیه که ودیعه ۴۰۰، ۵۰۰ و ۶۰۰ میلیون عادی محسوب می‌شود و مستأجر باید علاوه‌برآن توان پرداخت ۱۵ تا ۳۰ میلیون اجاره را داشته باشد. 

عرف بازار اجاره در حال حاضر می‌گوید، ۵۰۰ میلیون پول پیش و ۱۵ میلیون اجاره ماهیانه سرجمع ارزشی برابر با یک میلیارد تومان رهن کامل دارد. در کمربند میانی شهر نمی‌شود با این پول سراغ خانه نوساز و لوکس و شیک رفت. قفل چنین خانه‌هایی با بودجه دو میلیارد رهن کامل، پیش پای مستاجر جماعت باز می‌شود. چیزی که در شمال شهر کف قیمت خواهد بود.