منطقه ۱۰ شهرداری اصفهان با مساحت حدود ۲۲۰۰ هکتار، از شمال به میدان لاله در امتداد اتوبان چمران تا حصه، از جنوب به محله بوزان در امتداد خیابان جی تا میدان احمدآباد، از شرق به حصه، جوهران و بوزان تا خیابان جی و از غرب به میدان احمدآباد در امتداد خیابان سروش تا میدان قدس در امتداد خیابان لاله تا میدان لاله محدود می‌شود.

این منطقه دارای ۱۷ محله به نام‌های پروین اعتصامی، دشتستان، عسگریه، مصلی، سروستان، شیخ طوسی، خواجه عمید، ملاصدرا، عطار نیشابوری، هفتون، لاله، فجر، اطشاران، جوهران، گرکان، حصه جنوبی و کوی نرگس است.

منطقه ۱۰ همچون سایر مناطق دیگر اصفهان دارای بافتی کهنه و نو است که در مجاورت یکدیگر قرار گرفته است، اما در این منطقه، محلات بالانشین از محلات محروم فاصله بسیاری دارد، گویی دو جهان کاملاً از هم متفاوت در یک اقلیم گنجانده شده است و از فرهنگ مردمان آن گرفته تا بومی بودن و شکل ظاهری محلات، تفاوت بسیاری وجود دارد.

۲۴ متری، هفتون، گرکان، جیران و حصه جنوبی دنیای دیگری است با مردمانی خون‌گرم و زحمتکش که به‌رغم بعضی آسیب‌های اجتماعی که در محل زندگی آن‌ها وجود دارد، بسیار متدین و سخت‌کوش هستند؛ اینجا تلاش برای زندگی را می‌شود مشاهده کرد، تلاش برای بقا و جریانی متفاوت از یک زندگی سالم اما پرزحمت؛ مردمانش را دوست داشتم، شلوغی و آلودگی چهارراه‌ها، پرنده‌فروش‌های خوش‌ذوق خیابان عطار و کاسبان بی‌تعارف محله هفتون، حتی مشاغل مزاحمی که سد معبر عابران پیاده بودند، اما در هر کدام می‌شد، واژه زندگی را معنا کرد.

اینجا خبری از درختان سر به فلک کشیده و کوچه‌باغ‌های خاطره نیست، اما تحرک و پویایی در مویرگ‌های آن جاری و نشاطی درخور وصف در زیر پوست محلات آن قابل لمس است؛ در این منطقه نیز روزگاری روستا و صحراهای فراوانی وجود داشته، اما امروز تنها کوچه است و خیابان و مغازه‌های کوچک و بزرگی که با ساختاری نامتوازن کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

به سمت اطشاران و محله جوهران که می‌رویم، ساختاری کوبیسمی شکل در عمقی نامحدود وجود دارد که صحنه شگفتانه‌ای را خلق کرده است؛ شاید در نگاه اول کمی توی ذوق زند، اما هر چه پیش‌تر می‌روی با مشاهده زمین‌های سبز زراعی و ترکیب بافت کهنه و روستایی با انبوهی از حجم‌های مستطیل‌شکل که دل آسمان را خراشیده است، تنوع و پیچیدگی خاصی را احساس خواهید کرد.

نکته جالب دیگر اینکه در هر محله خاص و معروف این منطقه چه در بخش بالانشین‌ها و چه در محدوده محروم آن امام‌زاده‌های مجربی وجود دارد که فضای معنوی ویژه‌ای را در این محلات ایجاد کرده است.

امام‌زاده سیدابراهیم ابن موسی ابن جعفر (ع)، در محله گرکان که نسب آن با توجه به شجره‌نامه موجود، به امام موسی بن جعفر (ع) می‌رسد و به گفته یکی از اهالی محله هفتون، قصه این امام‌زاده از این قرار است که پزشکی، فرزندش بیمار بوده و به‌طور اتفاقی از این محل رد می‌شده است که متوجه حضور این امام‌زاده در این مکان می‌شود، دخیل می‌بندد و شرط می‌کند، در صورتی که فرزندش شفا پیدا کند، امام‌زاده را بازسازی و بنای آن را ترمیم کند.

امام‌زاده شاه میرحمزه بن موسی بن جعفر (ع) نیز در خیابان عسگریه قرار دارد و در اطشاران امام‌زاده‌ای به نام حسن ابن ابوابراهیم ابن موسی کاظم (ع) وجود دارد که به اعتقاد بزرگان و معتمدان محل، نسب آن از طرف مادر با پنج واسطه به امام زین‌العابدین (ع) و از طرف پدر با چهار واسطه به امام موسی کاظم (ع) می‌رسد؛ در حصه جنوبی نیز امام‌زاده صالح وجود دارد که به‌تازگی با تلاش مدیریت شهری بازسازی شده و هنگام ورود به حصه نمای زیبایی ایجاد کرده است.

مادی هفتون تنها مادی این منطقه است که از میدان قدس آغاز می‌شود و تا حوالی میدان آذربهرام ادامه می‌یابد؛ شهرک سلامت، بیمارستان خصوصی عسگریه و باغ بانوان طلوع از جمله ویژگی‌های شاخص در این منطقه است؛ برج کبوترخانه در حاشیه غربی بزرگراه شهید آقابابایی نیز تنها اثر به جا مانده از دیاران دور است که در این منطقه خودنمایی می‌کند.

زمین‌های بایر و رها شده از مشکلات بزرگ محله هفتون است

سیدهاشم میراسماعیلی که از بدو تولد تاکنون در محله هفتون واقع در منطقه ۱۰ اصفهان زندگی کرده است، درباره این محله و قدمت آن می‌گوید: این محله و محلات دیگر چون جیران و گرکان پیش‌تر روستا بوده است و مردم آن کشاورز بودند.

او ادامه می‌دهد: قدمت این روستاها که اکنون تبدیل به محلات منطقه ۱۰ اصفهان شده به ۲۰۰ سال می‌رسد و به‌طور کلی ۱۳ خانه در اینجا وجود داشته است، اما اکنون که دیگر آب نداریم، زمین‌ها خشک و بیشتر آن‌ها مسکونی و تجاری شده است.

میراسماعیلی توضیح می‌دهد: در این منطقه دامداری بسیار رواج داشته و محصول زراعی آن گرمک بوده است، اما در حال حاضر دیگر نه دامداری و نه زمینی برای کشت و کار وجود دارد.

او می‌گوید: این منطقه و محلات آن با ورود مهاجران از اطراف اصفهان حتی کشورهایی چون پاکستان و افغانستان به مرور گسترش پیدا کرده است که در این راستا مدیریت شهری نیز برای ارائه خدمات شهری و فراهم کردن امکانات لازم برای این منطقه همکاری و مساعدت‌های فراوانی داشته، اما کافی نبوده است؛ محلاتی همچون محله هفتون در مرحله نخست از آسیب‌های اجتماعی رنج می‌برد که این مسئله موجب ایجاد مشکلات دیگری چون مهاجرت بومی‌های این محلات از آن شده است.

میراسماعیلی ادامه می‌دهد: برخی ساکنان اینجا با رفتن به زادگاه خود یا نقاط دیگر، خانه‌های خود را یا به مهاجران دیگر اجاره می‌دهند یا زمین‌های آن‌ها به صورت بایر می‌ماند و چون بیشتر آن‌ها توسط شهرداری ایمن‌سازی نشده، مشکلات فراوانی را برای اهالی ایجاد کرده است؛ خیابان معراج به عنوان خیابان اصلی محلات هفتون و گرکان تاکنون عقب‌نشینی درستی نداشته و همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، مغازه‌ها تا خیابان پیشروی داشته و کل پیاده‌رو را تسخیر کرده است.

او تاکید می‌کند: بعضی مشاغل مزاحم در این خیابان نیز بر آشفتگی آن و شلوغی معابر افزوده است و باید برای این موضوع نیز فکر چاره‌ای شود، از سوی دیگر پارک خودروهای سنگین در بعضی خیابان‌های تازه احداث این محله، مشکلات فراوانی را برای ساکنان آن ایجاد کرده است.

با ورود به خیابان عطار نیشابوری نخستین چیزی که توجه همه را جلب می‌کند، بازار پر رونق پرنده‌فروشان است، اینجا خبری از پت‌شاپ‌ها نیست و تنها مرغ عشق، فنچ، قناری و تا دلتان بخواهد انواع طوطی‌های خوش‌رنگ و لعاب و سخنگو خواهید دید که هیچ جای اصفهان پیدا نخواهید کرد.

از تمام نقاط اصفهان برای خرید پرنده به خیابان عطار می‌آیند

مجتبی سنمار یکی از پرنده‌فروشان بنام در خیابان عطار است؛ او ساکن منطقه ۱۰ اصفهان بوده و از ۲۵ سال پیش تاکنون در این خیابان به شغل پرنده‌فروشی مشغول است.

او می‌گوید: ۱۵ سال پیش از اینکه من وارد این حرفه شوم در این خیابان پرنده‌فروشی می‌شده است، اما طی این سال‌ها به دلیل تورم و افزایش نرخ اجاره‌ها، بیشتر پرنده‌فروش‌ها از اینجا رفتند و تقریباً بورس کاشی و سرامیک جایگزین این حرفه در این خیابان شده است.

پرنده‌فروش خیابان عطار ادامه می‌دهد: از تمام نقاط اصفهان برای خرید پرنده به این منطقه و خیابان می‌آیند و بیشتر پرندگانی که اینجا عرضه می‌شوند، همچون قناری و مرغ عشق داخلی و از کشور ایران هستند، اما طوطی‌ها وارداتی هستند و از هند و پاکستان می‌آیند که البته آن‌ها را نیز در اینجا تکثیر می‌شوند و پرورش می‌یابند.

او می‌گوید: اغلب مشتریان ما عروس و دامادهایی هستند که هنوز بچه‌دار نشده‌اند یا سالمندانی که همدم و مونسی ندارند و تنها هستند.

وقتی در مورد خرید و فروش حیوانات خانگی در این محل از او می‌پرسم، می‌گوید: در کل مهربانی با حیوانات و پرندگان و نگهداری از آن‌ها می‌تواند انرژی خوبی به همراه داشته باشد، اما این محل تنها به فروش پرندگان اختصاص دارد؛ نگهداری از پرندگان آسان‌تر است و با تجربه سال‌ها پرنده‌فروشی می‌توانم بگویم، دوستداران و طرفداران پرندگان در تمام نقاط اصفهان در یک سطح است و حتی افرادی که حیوانات خانگی دارند از اینجا نیز پرنده خریداری کرده‌اند.