نگاهی به کانسپت مدرسههای روستایی (ملوران)
دختران، سیستان، مدرسه، سه مفهومی که سرآغاز حرکت ما بود.و ارتباط این سه چگونه شکل میگیرد و این پیوند چگونه میتواند در مسیری هدفمند و اثربخش گام بردارد، با طرح چند پرسش کلیدی و یافتن پاسخی در تعامل با بستر، فرهنگ و معماری وارد مسیر طراحی شدیم
گام اول: چگونه مدرسه را به فضای آموزشی با کیفیت تبدیل کنیم؟
با بررسی ساختار فرهنگی منطقه و فضای محدود و بسته، در خصوص ایجاد ضوابط خاص برای دختران دبیرستان، تلاش کردیم تا با ایجاد محرمیت، در عین امنیت و آزادی عمل به دختران و جداسازی کلاس ها از قالب یک ساختمان به چند ساختمان و ایجاد حیاط های کوچک، فضایی خودمانی و صمیمی ایجاد کنیم. فضایی که احساس تعلق و آسایش ایجاد کند. در عین حال تلاش کردیم تا با ساختاری منظم برای طراحی ساختمان هزینه ساخت و اجرا را کاهش دهیم.
گام دوم: این پروژه صرفاً یک فضای تک عملکردی آموزشی است؟
با توجه به مساحت زمین و سطح اشغال بریف پروژه، شرایط روستای ملوران و بضاعت کم آن، استراتژی لکه گذاری پروژه بر اساس تعامل با روستا شکل گرفت، گویا بخشی از مدرسه به روستا اهدا شده است و ما یک کالبد چندوجهی طراحی کردیم. تمرکز ساعات آموزشی برای ارتقاء کیفیت آموزشی و روز های تعطیل امکان اتصال به بافت روستا و ایجاد یک بازارچه محلی در مقیاس ملوران و روستا های اطراف و هنگام مسابقات فوتبال، امکان تماشای فوتبال برای زنان روستا در کنار دخترانشان در جایگاه اختصاصی فراهم شد.
گام سوم: از نزدیکی سایت پروژه با زمین فوتبال چه بهرهای ببریم؟
با تاکید بر فضای حاکم بر زندگی زنان در ملوران و نزدیکی سایت به زمین فوتبال، بخشی از فضای بام یکی از بلوک ها را به زمین فوتبال چسباندیم و آن را با دسترسی اختصاصی به جایگاه تماشاچیان زن تبدیل کردیم، که فرصت دیدن ورزش برای زنان فراهم شود و گامی در راستای ارتقای سطح فرهنگی روستا برداریم.
گام چهارم: در هماهنگی با اقلیم چه گام هایی برداریم؟
علاوه بر جهت گیری ساختمان ها به سمت شرق، بازکردن بلوک ها برای عبور جریان باد و تخلیه رطوبت، به دو پوسته کردن ساختمان و استفاده از متریال محلی برای ساخت پوسته دوم سقف فکر کردیم که از شاخ و برگ درختان نخل استفاده شود و حیاط مرکزی در پنج پله پایین تر از سطح زمین شکل گرفت که خنکای بیشتری به ارمغان بیاورد.
گام پنجم: برای دیوار محوطه که متراژ زیادی دارد چه تدبیری داریم؟
بیش از ۲۱۰ متر دیوار پیرامونی ساختمان، ما را به فکر طراحی ویژه برای دیوار انداخت.
دیوار را به جرز تبدیل کردیم، متریال دیوار ها را خاک کوبیده انتخاب کردیم که همراهی مردم محلی را در ساخت به همراه دارد و بسیار ارزان است. ایجاد دیوار هایی ضخیم که هم عایق گرمایی هستند و هم امکان ایجاد فضای نشستن در سایه را در خود دارند برای ما فراهم کرد.
به کالبدی بیش از مدرسه اندیشیدیم، کالبدی که روح زندگی و آگاهی را در خود جای دهد و بتواند در تعامل با روستا جریان جدیدی ایجاد کند.
مشخصات طرح:
• طراح: دفتر معماری شباهنگ
• معماران: سروش روغنیان، الهه موسوی
• تیم طراحی: حسین انصاری، پویان سوکی، سارا داداش پور، زهره فتاحی نیا
• مساحت: ۲۹۶۰ مترمربع
• محل پروژه: سیستان و بلوچستان، روستای ملوران
• سال: ۱۴۰۲
• جوایز و افتخارات:
o راه یافته به لیست کوتاه ده اثر منتخب هیئت داوران مسابقه طراحی مدرسههای روستایی (ملوران) | ۱۴۰۲